‘Wat belet ons toch’ zegt de spotzieke Latijner, ‘lachend de waarheid te zeggen?’
Quanquam, ridentem dicere verum
En hij schreef zijne hekeldichten!
De dichter van het dierenepos Reinaert de Vos is een geestig kunstenaar van den eersten rang. Hekelt hij niet met goedhartigheid?
Welnu!.... De Dietsche Warande wil ook niet voortdurend met gefronsten wenkbrauw op den rechterstoel zitten. Men wil niet altijd wat een kunstenaar als plotselijke gril in 't voorbijgaan op het papier of het doek werpt, toetsen aan de strenge regelen van het esthetische contrapunt. Vele koolstrepen van groote meesters, vele treffelijke melodiën uit het volkshert gevloeid, vallen er immers buiten! Want.... de schoonheid is velerlei, gelijk in onzen Welkomstgroet is betoogd.
Om lachende tot de waarheid te komen, of althans tot nadenken te stemmen, opent de Dietsche Warande, eenen wedstrijd of prijskamp voor caricaturen, op elk kunstgebied.
Men begint met de plastische kunst, om later tot de andere kunsten over te gaan.
Het onderwerp moet zijn:
Eene zinnebeeldige voorstelling der verkeerde richting in de kunst.
De lezer vraagt: ‘Wat is slechte, wat is de verkeerde richting, wat de goede? Is het die van de Keyser of van Wiertz, van Makart, of van Overbeck? Die der ‘Impressionisten’, of die van Madou, om geene andere levenden te noemen? Elke medestrijder is vrij daarover te oordeelen gelijk hij wil. Hij is volkomen vrij.
De waarheid is vrij. Men zoeke op kunstgebied met oprechtheid die te bereiken.
Alle wijzen van teekeningen worden toegelaten. Men beveelt bijzonder penteekeningen, en omtrekteekeningen aan, die gemakkelijk door zincographie, heliogravure of dergelijk middel kunnen teruggegeven worden. De gedachte moet echter klaar, edel, treffelijk, naar opvatting en teekening, zijn uitgedrukt. De uitgebreidheid van het werk wordt aan den inzender overgelaten. Ook meer dan eene teekening van denzelfden kunstenaar wordt aangenomen. Alleen zulke voorstellingen worden uitgesloten, die den godsdienst of de zedelijkheid aanranden.
Elkeen kan mededingen. De voorwaarden zullen in de volgende aflevering bekend worden gemaakt.