Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xiiij. Capittel.

1. Hy prijst de liefde, de gauen der tonghen, ende alle andere gheestelicke gauen, 4. ende bouen alle de prophecie, 34. de stilheyt der vrouwen, 40. ende de eerbaerheyt ende goede ordinancie in de Ghemeynte.

A.1

STaet na de liefde, ⁺ weest vyerich in gheestelicke [gauen] maer meest, dat ghy moecht propheteren.

+ Propheteren of wtlegghen.

2

Want die met [vreemde] tonghen spreeckt, ⁺ die en spreeckt niet den menschen, maer Gode: want niemant en hoort het, maer hy spreeckt inden gheest verborghentheden.

+ Wetenschap van vreemder talen.

3

Maer wie propheteert, die spreeckt den menschen stichtinghe, ende vermaninghe, ende vertroostinghe.

4

Wie met [vreemde] tongen spreect, die sticht hemseluen: maer wie propheteert, die sticht de Ghemeynte.

5

^a Ick wilde dat ghy alle met tonghen spraect, maer meer dat ghy propheteerdet: want die pro-

a Numeri 11.c.29

[fol. 66r]

pheteert, is meerder dan die met tongen spreect, ten zy dat hijt wtlegghe, op dat de Ghemeynte ghesticht worde.

6

Ende nu broeders, of ick tot v quame, ende sprake met tonghen, wat profijt sal ick v doen? ten zy dat ick tot v spreke, of door ontdeckinge, of door wetenschap, of door Prophecie, of door leeringhe?

7

Oock de dinghen die sonder leuen zijn, ende gheluyt gheuen, het zy fluyte of harpe, ist dat sy gheen onderscheydinghe met den gheluyde en gheuen, hoe salmen bekennen wat daer gefluyt of gheharpt wort?

8

Want oock so de basuyne een onseker geluyt gheeft, wie sal ten krijghe bereyt worden?

9

Also ghy oock, ist dat ghy met der tonghe gheen duydlicke sprake en geeft, hoe salmen weten wat daer ghesproken wordt? want ghy sult in ^b den wint spreken.

b Griecx, de lucht

B.10

Ghelijck, daer zijn so veel verscheyden manieren van ^c gheluyt in der werelt, ende gheen van dien en is ^d stom.

c Of, stemmen

d Oft, sonder beduydinghe.

11

Ist dan dat ick de kracht der stemmen niet en weet, so sal ick hem die spreeckt ^e vreemt van talen zijn: ende hy die spreeckt sal my vreemt van talen zijn.

e Griecx, Barbaros

12

Also ghy oock dewijle ghy vyerich zijt tot gheestelicke [gauen,] soeckt daer in oueruloedich te zijn, tot stichtinghe der Ghemeynte.

13

Daerom die met vreemde tonghen spreeckt, die bidde dat hijt mach wt legghen.

14

Want ist dat ick met [vreemder] tonghe bidde, so bidt mynen gheest, maer mijn verstant is onuruchtbaer.

15

Wat ist dan? Ick sal met den gheest bidden, ende ick sal oock met den verstande bidden. Ick sal met den ^f gheest singhen, ende sal oock met den verstande singhen.

f Of, adem

16

Want so du dancksegghest met den gheest, hoe sal de ghene die in des ongheleerden plaetse staet, Amen segghen op dyne dancksegghinghe, dewijle hy niet en weet wat du segst?

17

Want du danckest wel: maer een ander en wort niet ghesticht.

18

Ick dancke mynen God, dat ick meer dan ghy alle met [vreemde] tonghen spreke:

19

Maer ick wil in der Ghemeynte [lieuer] vijf woorden door mijn verstant spreken, op dat ick de andere oock onderwijse, dan thien duysent woorden met [vreemder] tonghe.

C.20

Broeders, ^g wordet gheen kinderen in het verstant: maer wort ^h kinderen in de boosheyt, ende wort in het verstant volmaeckt.

g Ephes. 4.b.14

h Matthei 18.a.3 ende 19.b.14 1.Petri 2.a.2

21

In de Wet is gheschreuen: ⁱ Ick sal met andere tonghen ende met andere lippen tot desen volcke spreken, ende noch en sullen sy my also niet hooren seyt de Heere.

i Esaie 28.b.11 Deuter. 28.e.49

22

So dan, de [vreemde] tonghen zijn tot een teecken, niet den gheloouighen, maer den ongeloouighen: ende de Prophecie niet den ongheloouighen, maer den gheloouighen.

23

Waert dan dat de geheele Ghemeynte by een vergadert ware, ende sy alle met [vreemde] tonghen spraken: ende ongheleerde of ongheloouighe daer in quamen, souden sy niet segghen, dat ghy wtsinnich waert?

24

Maer ist dat sy alle propheteren, ende een ongheloouighe of ongheleerde daer in koemt, die wordt van allen gestraft, ende van allen geoordeelt.

25

Ende also wordt het verborghen zijns herten openbaer, ende valt op zijn aensichte ende aenbidt God, ende verkondicht dat God warachtelick in v is.

26

Wat ist dan broeders? so wanneer ghy te samen koemt, een yeghelick van v, heeft hy eenen psalm, heeft hy leere, heeft hy [vreemde] tonghen, heeft hy openbaringhe, heeft hy wtlegghinghe, dat het al gheschiede tot stichtinghe.

27

So yemant met [vreemder] tongen spreeckt, dat het door twee oft ten meesten [door] dry gheschiede, ende by ghebeurte: ende een legghe het wt.

28

Maer is ^k daer gheen wtlegger, dat hy swijge in der Ghemeynte [die met vreemder tonge spreeckt,] maer hemseluen spreke, ende Gode.

k Of, hy gheen

29

Dat der Propheten twee of dry spreken, ^l ende dat de andere ^m oordelen.

l 1.Ioannis 4.a.1

m Of, onderscheyden

D.30

Ist dat het eenen anderen daer sittende, gheopenbaert is, so swijghe de eerste:

31

Want ghy kont alle, een na den anderen propheteren, op dat sy alle leeren, ende ghetroost worden.

32

Ende de gheesten der Propheten zijn den Propheten onderworpen.

33

Want God en is niet [een oorspronck] der ⁿ verstooringhe, maer der vrede: ghelijck in alle Ghemeynten der Heylighen.

n Of, verwerringhe, ofte, oneenicheyts,

34

^o Vwe wijuen laet in de Ghemeynten swijghen: want het en is haer niet geoorloeft te spreken, maer [haer is beuolen] onderworpen te zijn, ^p ghelijck oock de Wet seyt.

o 1.Timot. 2.b.12

p Gene. 3.b.16 Ephe. 5.c.22 Coloss. 3.b.18 Titi 2.a.5 1.Petri 3.a.1

35

Ist dat sy wat willen leeren, laetse te huys hare mannen vraghen: want het staet den wijuen qualick in de Ghemeynte te spreken.

36

Is het woort Gods van v ghekomen? of is het alleenlick tot v ghekomen?

37

Ist dat yemandt hem laet duncken dat hy een Prophete zy, of geestelick, die bekenne wat ick v schrijue, dat het des Heeren gheboden zijn.

38

Maer wie onwetende is, die ^q zy onwetende.

q Dat is, bekenne hemseluen onwetende te zijn.

39

So dan broeders, weest vyerich, om te propheteren: ende en verbiedt niet met [vreemde] tonghen te spreken.

40

Laet alle dinghen eerlick ende met orden gheschieden.