Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat iiij. Capittel.

Wijsheydt leert barmhertich zijn, ende vriendelick teghen alle menschen, wat loon de Wijsheydt dien gheeft, die haer lief hebben ende soecken.

A.1

LIeue kindt, ⁺ latet den armen geene noot lijden, ende en weest niet hardt teghen den nootdurftighen.

+ Den armen sal men hulpe doen Deut. 15.a.4.5.7. Matth. 23.c.23. Syrac. 14.b.11. Tob. 4.a.7. 1.Ioan. 3.b.17.

2

Verachtet den hongherighen niet, ende en bedroeft den nootdurftigen niet, in syner armoede.

3

Eenen bedroefden herte en maket niet meer leedts, ende gheeft den nootdurftighen de gaue gheringhe.

4

De bede des ellendighen en ontsegghet hem niet, ende en ^a wendet dijn aengesichte niet van den armen.

a Tob. 4.a.5.

5

Wendet dyne ooghen niet van den nootdurftighen, op dat hy niet ouer dy en klaghe.

6

Want die hem ghemaeckt heeft, die verhoort zijn gebedt, wanneer hy met treurigher herten ouer dy klaecht.

7

Weest niet ^{b †} twistisch voort gherichte, ende houdet den Richter in eeren.

b Of, kijfachtich

† And. haderich

8

Hoort den armen gheerne, ende antwoordet hem vriendelicken ende sachtmoedichlick.

9

^c Losset dien, dien gheweldt gheschiedt, van dien: die hem onrecht doet, ende weest onuerschrocken, wanneer du oordeelen salt.

c Gene. 14.b.14. Exod. 2.b.11. Iesa. 1.b.17.

B.10

^d Houdt dy tegen de weesen, als een vader, ende teghen hare moeder, als een Huysheere.

d 4.Esd. 1.c.20. Iesa. b.17.

11

So salstu zijn, als een sone des Allerhoochsten, ende hy sal dy lieuer hebben, dan dy dyne moeder heeft.

12

De Wijsheydt verhoocht hare kinderen, ⁺ ende neemt die aen, diese soecken.

+ Vrucht der wijsheyt.

13

Wiese lief heeft, die heeft het leuen lief, ende wiese vlijtighen soeckt, die sal groote vreuchde hebben.

14

Wie aen haer vaste houdt, die sal groote eere verkrijgen, ende wat hy voorneemt, daer sal de Heere gheluck toe gheuen.

15

^e Wie Gods woordt eeret, ⁺ die doet den rechten Godsdienst, ende ^f wie het lief heeft, dien heeft de Heere oock lief.

e Syrac. 1.b.17.

+ Gods woordt eeren, is de rechte Godsdienst.

f Ioan. 14.c.23.

16

Wie der Wijsheydt luystert, die kan andere lieden leeren, ende wie hem tot haer houdt, ^g die sal seker woonen.

g Prouer. 3.c.23.

17

Wie sonder valscheyt is, die salse verkrijgen, ende syne nakomelinghen sullen ghedijen.

18

Ende oft sy haer ten eersten anders teghen hem stelt, ende maeckt hem angst ende banghe,

19

Ende proeft hem met harer roede, ^h ende versoeckt hem met harer tuchtinghe, tot dat sy beuindt, dat hy sonder valscheyt zy:

h Hiob. 1.b.12. Tob. 2.a.8. Prouer. 3.b.11.

[fol. 32r]

C.20

So sal sy dan weder tot hem komen, op den rechten weghe, ende hem verheughen.

21

Ende sal hem openbaren hare hemelicheydt.

22

Waer hy nu valsch beuonden wordt, so sal sy hem verlaten, dat hy verderuen moet.

23

Lieue kindt, ⁱ gebruyckt den tijt, ende wachtet dy voor eener onrechter sake:

i Rom. 2.b.11.

24

Ende en schamet dy niet voor dyne ziele, ⁺ het recht te bekennen.

+ Men sal den rechtueerdigen bystaen, ende gheene vare daerouer schuwen.

25

Want men kan hem also schamen, datmen sonde daeraen doet, ende kan hem oock also schamen, datmen ghenade ende eere daeruan heeft.

26

Laet dy gheenen persoon bewegen dy ter schaden,

27

noch verschricken dy ter verderue:

28

^k Maer bekennet het recht vrij, wanneermen den lieden helpen sal.

k Prouer. 24.b.11

29

Want door bekentnisse, wordt de waerheydt ende het recht openbaer.

D.30

^l Spreect niet tegen de waerheyt, maer laet den spott ouer dy gaen, so du in der sake gefeylet hebst.

l Dat en doen die niet, die in harer dwalinge ofte onrechte ouerwonnen zijn, ende om schande wille, niet wijcken en willen: maer dwasen ende sotten altoos voordtaen, ende een sot dienet also voordtaen den anderen.

31

Schaemt dy niet te bekennen, waer du gefeylet hebst, ende en streeft niet tegen den stroom.

32

Dienet eenen sotten niet in syner sake, ende en siet syne macht niet aen.

33

Maer verdeedighet de waerheydt, tot in den doodt, so sal God de Heere voor dy strijden.

34

Weest niet als die, die hen met grooten woorden ^m aenbieden, ende en doet doch heel niets daertoe.

m Ten eersten willen sy den rechte bystaen, met lijf ende goede etc. maer achter na, zijn het goede woorden.

35

Weest gheen Leeuwe in dynen huyse, ende gheen Tyranne teghen dynen ghesinne.

36

Dyne handt en sal niet opgedaen zijn, altoos te nemen, ende toeghesloten nemmer ⁿ te gheuen.

n Dat zijn karighe Huysheeren, die haer ghesinne ouer macht drijuen, ende weynich eten ende loons gheuen.