Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat ix. Capittel.

1. Israel bekent hare sonden, 5. wert vermaent den Heere alle tijt te louen, 6. Nehemia doet een schoone dancksegginghe tot God, voor alle weldaden ende ghenade, van Abraham aen tot op synen tijt.

A.1

IN den vier ende twintichsten daghe deses maents, quamen de kinderen Israels te samen, met vasten, ende sacken, ende Aerde op hen,

2

Ende scheydden het zaet Israels van alle vreemde kinderen: ende traden henen, ende bekenden hare sonden, ende harer vaderen misdaet:

3

Ende stonden aen hare stede, ende men las in het Wetboeck des Heeren haers Gods, vier mael des daechs: ende sy bekenden, ende baden aen den Heere haren God, vier mael des daechs.

4

Ende de Leuiten stonden op in de hoochte, namelicken, Iesua, Bani, Kadmiel, Sebania, Buni, Serebia, Bani, ende Chenani, ende schreydden luyde tot den Heere haren God.

5

Ende de Leuiten, ⁺ Iesua, Kadmiel, Bani, Hasabenia, Serebia, Hodia, Sebania, Petahia, spraken: Staet op, loeft den Heere uwen God van eewicheyt tot eewicheyt: ende men loue den Name dyner heerlicheydt, die verhoocht is, met allen seghen ende loue.

+ Een schoone dancksegginge Nehemia tot God.

6

Heere du bist het alleen, ^a du hebst ghemaect den Hemel, ende aller Hemelen Hemel, met allen haren heyre, de Aerde, ende alles wat daer op is, de Zee ende alles wat daer in is: du makest alle dinck leuendich, ende het Hemelsche heyr bidt dy aen.

a Gene. 1.a.1. Actuum 14.b.14. ende 17.c.24. Psalm. 146.a.6. Apocal. 14.a.7.

7

^b Du bist de Heere God, die du Abram verkoren hebst, ende hem van Vr in Chaldea wtgeuoert, ^c ende Abraham ghenoemt.

b Gene. 11.d.31.

c Gene. 17.a.5.

8

Ende zijn herte trouwe voor dy gheuonden, ^d ende een Verbont met hem ghemaeckt, synen zade te gheuen, het landt der Cananiten, Hethiten, Amoriten, Pheresiten, Iebusiten ende Girgositen: ende hebst dijn woort ghehouden, want du bist rechtueerdich.

d Gene. 15.b.18.

9

^e Ende du hebst aenghesien de ellendicheydt onser vaderen in Egypten, ende haer schreyen verhoort aen de ^f† Schelfzee.

e Exodi 3.a.7.

f† And. Bieszee, Rietzee, Roodezee.

B.10

Ende teecken ende wonder ghedaen, aen Pharao, ende aen alle syne knechten, ende aen allen volcke zijns lants: want du bekendest, dat sy stout teghen hen waren, ende hebst dy eenen Naem gemaeckt, als het heden voor ooghen staet.

11

^g Ende hebst de Zee voor hen van malcanderen ghescheurt, dat sy midden in de Zee, drooch daer door ginghen, ende hare veruolghers in de diepte verworpen, als steenen in machtighe wateren.

g Exodi 14.c.21. Sapient. 14.a.3. Iudith. 5.b.14.

12

^h Ende hen geleydt, des daechs in eener wolcken calumne, ende des nachts in eener vyer calumne, hen te lichten op den weghe, dien sy toghen.

h Exodi 13.c.21. ende 14.b.19. Psalm. 105.d.39. Exod. 19.a.3.b.18. ende 20.a.1. Deute. 4.b.11.

13

Ende bist afgheklommen, op den berch Sinai, ende hebst met hen van den Hemel ghesproken, ende hen ghegheuen een warachtich recht, ende een rechte Wet, ende goede gheboden ende zeden.

14

Ende dynen heylighen Sabbath hen kondt ghedaen, ende gheboden, zeden, ende Wetten hen gheboden, door dynen knecht Mose.

15

ⁱ Ende hen broot van den Hemel ghegeuen, doe hen hongherde, ^k ende water wt den rotzsteen laten gaen, doe hen dorstede, ^l ende hen gesproken, sy souden in gaen, ende het lant innemen, daer du dyne hant ouer hieuest, het hen te gheuen.

i Exodi 16.b.13.

k Nume. 20.b.11.

l Genes. 22.b.17. Deute. 1.a.8. Numer. 14.c.21.

16

Doch onse vaderen werden stout ende halssterck, ⁺ dat sy dyne gheboden niet en hoorden.

+ Sonde ende ondanckbaerheyt des volcks Israels.

17

Ende weygherden hen te hooren, ende dachten oock niet aen dyne wonderen, die du aen hen dedest: maer sy werden halssterck, ^m ende wierpen een Hooft op, dat sy hen keerden tot harer dienstbaerheyt, in harer onuerduldicheyt: doch du mijn God vergauest het hen, ⁿ ende warest ghenadich, barmhertich, gheduldich, ende van grooter barmherticheyt, ende en verlietestse niet.

m Nume. 14.a.4.

n Exodi 34.a.6. Psalm. 86.b.15. ende 103.a.8. ende 145.a.8.

18

^o Ende hoewel dat sy een gegoten kalf maecten, ende spraken: ^p Dat is dijn God, die dy wt Egypten lant gheleydt heeft, ende deden groote lasteringhe.

o Exodi 32.a.8.

p 1.Reg. 12.c.28.

19

Noch en verlietestuse niet in der woestijne, na dyner grooter barmherticheyt: ^q ende de wolckencalumne en weeck niet van hen des daechs, hen te leyden op den wege, noch de vyercalumne des nachts, hen te lichten op den weghe, dien sy toghen.

q Exodi 13.c.21. ende 14.b.19.

C.20

Ende du gauest hen dynen goeden Gheest, hen te onderwijsen: ^r ende dijn ^s Man en wendestu niet van haren monde, ende gauest hen water, doe hen dorstede.

r Exo. 16.b.13.c.22 ende. 17.a.6.

s dat is, Hemelsbroot

21

^t Veertich Iaer lanck versorghedestuse in der woestijne, dat hen niets ontbrack: hare kleederen en veroudden niet, ende hare voeten en swollen niet.

t Deut. 8.a.2.4. ende 29.a.5.

22

Ende gauest hen Konincrijcken ende volcken, ende deyldestse hier ende daer henen, ^u dat sy innamen het lant Sihon des Konincx te Hesbon, ende het lant Og des Konincx in Basan.

u Num. 21.c.24.

23

^x Ende vermeerdest hare kinderen, als de ster-

x Genes. 22.b.17.

[fol. 164r]

ren aen den Hemel, ende brachtestse int lant, dat du haren vaderen gesproken haddest, dat sy daer in trecken, ende het innemen souden.

24

Ende de kinderen togen daer in, ende namen dat landt in: ^y ende du verootmoedichdest voor hen de inwoonders des lants, de Cananiters, ende gauestse inn hare handen: ende hare Koninghen ende volcken in den lande, dat sy met hen deden na haren wille.

y Iosue. 2. 3. 4.

25

Ende sy wonnen vaste steden, ende een vet landt, ende namen huysen in, vol allerley goeden, wtghehouwen bornputten, wijnberghen, olyegarden, ende boomen daermen van eet, de volheyt: ende aten, ende werden satt ende vet, ende leefden in wellust, door dyne groote goedicheyt,

26

Doch sy werden onghehoorsaem, ⁺ ende wederstreefden dy, ende worpen dyne Wetten achter hen te rugghe: ^z ende verworchden dyne Propheten, die hen betuychden, dat sy hen souden tot dy bekeeren, ende deden groote lasteringhe.

+ Ondanckbaerheyt ende ouertredinghe des volcx Israels.

z 1.Reg. 18.a.4. ende 19.b.10. 2.Para. 24.c.20.

27

Daerom gauestuse in de hant harer vyanden, diese beangsteden: ende ^a in der tijt haers angsts, schreydden sy tot dy, ende du verhoordestse van den Hemel: ende door dyne groote barmherticheyt, gauestu hen ^* Heylanden, die hen holpen wt harer vyanden hant.

a Iudicum 3.a.9. ende 4.a.3. ende 6.a.7. ende 10.b.10.

* Of, Heylmakers, Behouders, Int boeck der Richteren, Item 2.Samu. 7.a.3.

28

Wanneer sy dan tot ruste quamen, verkeerden sy hen, quaet te doen voor dy: so verlietestuse in harer vyanden hant, dat sy ouer haer heerscheden: so bekeerden sy hen dan, ende schreydden tot dy: ende du verhoordestse van den Hemel, ende verlossedestse, na dyner grooter barmherticheyt menichmael.

29

Ende lietestse betuygen, dat sy hen bekeeren souden tot dyner Wet: doch sy waren stout, ende en hoorden dyne gheboden niet, ende sondichden aen dyne rechten, (^b welcke sose een mensche doet, leeft hy daer in,) ende wenden hare schouderen wech, ende werden halssterck, ende en hoorden niet.

b Leuit. 18.a.5. Hesek. 20.b.11. Roman. 10.a.5. Galat. 3.b.12.

D.30

^c Ende du vertogest het vele Iaren ouer hen, ende lietestse betuyghen door dynen Gheest in dynen Propheten: doch sy en namen niet ter ooren, daerom hebstuse ghegeuen in de hant der volcken in den landen.

c 2.Reg. 17.a.4. ende 25.a.4.

31

Doch na dyner grooter barmherticheyt hebstu het niet gantsch met hen wtghemaeckt, noch hen verlaten: want du bist een ghenadich ende barmhertich God.

32

Nu onse God, ⁺ du groote God, machtich ende verschrickelick, die du houst het Verbondt ende barmherticheydt, achtet niet ^d gheringhe alle de moeyte, die ons gheraect heeft, ende onsen Koninghen, Vorsten, Priesteren, Propheten, Vaders, ende dijn gantsche volck, van der tijt der Koninghen te Assur aen, tot op desen dach.

+ Een ernstlicke biechte Nehemie. Nehemie 1.a.5. Danielis 9.a.4.

d slecht, kleyn

33

Du bist rechtueerdich, aen allen dat du ouer ons ghebracht hebst: want du hebst recht ghedaen, doch wy zijn Godloos gheweest.

34

Ende onse Koninghen, Vorsten, Priesters, ende Vaders, en hebben na dyner Wet niet ghedaen, ende gheen achtinghe ghehadt op dyne gheboden, ende Ghetuyghenissen, die du hen hebst laten betuyghen.

35

Ende sy en hebben dy niet ghedient in haren Koninckrijcke, ende in dynen grooten goeden, die du hen gauest, ende in den wijden ende vetten lande, dat du hen inghegheuen hebst, ende en hebben hen niet bekeert van haren boosen wesen.

36

Siet, ⁺ wy zijn heden ten dage knechten, ende in den lande, dat du onsen vaderen ghegheuen hebst, te eten syne vruchten ende goeden: siet, daer zijn wy knechten in.

+ Een Verbont, dat Israel met God ghemaect heeft.

37

Ende zijn inkominghe vermeerdert hem den Koninghen, die du ouer ons gesettet hebst, om onser sonden wille: ende sy heerschen ouer onse lijuen ende vee, na haren wille, ende wy zijn in grooter noot.

38

Ende in allen desen maken wy een vast verbont, ende schrijuent, ende latent onse Vorsten, Leuiten ende Priesters verseghelen.