Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat ix. Capittel.

1. De Koninghinne Saba koemt tot Salomo om syner wijsheyt wille, 9. brengt, 12. ende ontfangt geschencken, 13. Salomons Iaerlicke inkoemst, 17. heerlicheyt, 25. ende macht, 29. daertoe steruen, werden beschreuen.

A.1

ENde doe ^a de Koninghinne van rijck Arabien, ⁺ het gheruchte Salomo hoorde, quam sy met eenen gantsch grooten heyre te Ierusalem, met kemelen die kruyden ende gouts de volheydt droeghen, ende Edelsteenen, Salomo met raetselen te versoecken: ende doe sy tot Salomo quam, sprack sy met hem, alles wat sy in den sinne hadde voorghenomen.

a 1.Regum. 10.a.1 Matth. 12.e.42. Luce 11.d.31.

+ De Koninginne Saba.

2

Ende de Koninc seyde haer, alles wat sy vraechde: ende Salomo en was niet verborghen, dat hy haer niet gheseyt en hadde.

3

Ende de Koninghinne van rijck Arabien sach de wijsheyt Salomo, ende het huys, dat hy ghebouwet hadde,

4

De spijse voor synen disch, de wooninge voor syne knechten, de Ampten syner dienaers, ende hare kleederen, syne Schenckers met hare kleederen, ende zijn ^b† zale, daermen op ghinck int huys des Heeren, en konde sy haer niet langher onthouden.

b† and. brantoffer, die hy offerde in den huyse etc.

5

Ende sy sprack totten Koninck: Het is waer, wat ick in mynen lande gehoort hebbe, van dynen wesen ende van dyner wijsheyt.

6

Ick en woude dannoch haren woorden niet gheloouen, tot dat ick ghekomen ben, ende hebbe het met mynen ooghen ghesien: ende siet, de helft dyner grooter wijsheyt en is my niet gheseyt: daer is meer aen dy, dan het gheruchte dat ick ghehoort hebbe.

7

Salich zijn dyne mannen, ende salich zijn dese dyne knechten, die altoos voor dy staen, ende dyne wijsheyt hooren.

8

De Heere dijn God zy gheloeft, die dy lief heeft, dat hy dy, op synen Stoel ten Koninck gheset heeft, den Heere dynen God: ^† dat maect, dat dijn God Israel lief heeft: dat hy hem eewichlick oprichte, daerom heeft hy dy, ouer hen ten Koninck gheset, dat du recht ende redelicheydt ^c hanthauest.

† Om dat dijn etc

c voorstaest ende wtrichtest.

9

^d Ende sy gaf den Koninc hondert ende twintich Centener gouts, ende gantsch veel kruyts, ende Edelsteenen: daer en was gheen kruyt, gelijck als dit, dat de Koninghinne van rijck Arabien, den Koninck Salomo gaf.

d 1.Reg. 10.b.10.

B.10

^e Daertoe de knechten Huram, ende de knechten Salomo, die daer gout wt Ophir brachten, die brachten oock ^f† Hebenhout ende Edelsteenen.

e 1.Reg. 9.c.27.

f† and. Algumim

11

Ende Salomo liet van den Hebenhout, trappen in den huyse des Heeren, ende in den huyse des Konincks maken, ende harpen ende psalteren voor de sanghers: sulcke houten en waren te voren noyt ghesien in den lande Iuda.

12

Ende de Koninck Salomo gaf der Koninghinnen van rijck Arabien, alles wat sy begeerde ende badt, ^g† sonder wat sy ten Koninck ghebracht hadde: ende sy keerde haer, ende tooch weder in haer lant, met haren knechten.

g† and. doch niet so veel als sy etc.

13

Dies gouts nu, dat Salomo in eenen Iaer gebracht wert, ⁺ was ses hondert, ende ses ende tsestich Centener.

+ Summa des Iaerlicken inkoemst Salomonis.

14

Sonder wat de kremers ende kooplieden brachten: ende alle Koninghen der Arabiers, ende de heeren in den landen, brachten gout ende siluer tot Salomo.

15

Daer om maeckte de Koninck Salomo twee hondert ^h schilden van den besten goude, dat ses hondert stucken gouts tot eenen schilt quamen.

h 1.Reg. 10.b.16. ende 14.b.16.

16

Ende dry hondert tartsen van den besten goude, dat dry hondert stucken gouts tot eener tartsen quamen: ⁱ ende de Koninck leydese in het huys van den woude Libanon. ⁺

i 1.Regum 7.a.2.

+ Salomons stoel van Elpenbeen. 1.Regum 10.b.18.

17

Ende de Koninck maecte eenen grooten ^k elpenbeenen Stoel, ende ouertrock hem met louteren gonde.

k Oft, ijuooren

18

Ende den Stoel hadde ses trappen: ende een gulden voetbanck aen den Stoel: ende hadde twee lenen op beyde zijden rontom het sitten, ende twee Leeuwen stonden aen de lenen.

19

Ende twaelf Leeuwen stonden aldaer op de ses trappen tot beyde zijden: sulcx en is niet ghemaeckt in allen Koninckrijcken.

C.20

Ende alle drinckvaten des Konincx Salomo, waren gulden, ende alle vaten des huys van den woude Libanon, waren louter gout: want het siluer en werdt niet gheachtet ter tijdt Salomo.

21

Want de schepen des Konincks voeren op de Zee, met den knechten Huram, ende quamen in dry Iaren eenmael, ende brachten gout, siluer, elpenbeen, Simmen ende Pauwen.

22

^l Also werdt de Koninck Salomo grooter, dan alle Koninghen op Aerden, met rijckdom ende wijsheyt.

l 1.Reg. 10.c.23.

[fol. 147v]

23

Ende alle Koninghen op Aerden, begeerden het aenghesicht Salomo, op dat sy zijn wijsheyt hoorden, die hem God in zijn herte ghegheuen hadde.

24

Ende sy brachten hem, een yeghelick zijn geschencken, silueren ende guldenen vaten, kleederen, harnasch, kruyden, peerden ende muylen Iaerlicks.

25

Ende Salomo hadde vier duysendt ^m† waghenpeerden, ⁺ ende twaelf duysendt ruyters, ende men dedese in de wagensteden, ende by den Koninck te Ierusalem.

m† And. stenden voor de waghenpeerden,

+ Waghenen ende reysige peerden Salomonis. Deut. 17.b.16. 1.Regum. 4.c.26.

26

Ende hy was een heere ouer alle Koningen, van den water aen, tot aen der Philisteen lant, ende tot aen de lantpalen Egypti.

27

Ende de Koninck maeckte des siluers so veel te Ierusalem, als der steenen, ende der Cederen so veel, als der Moerbesienboomen in den leechten.

28

Ende men bracht hem peerden wt Egypten, ende wt allen landen.

29

ⁿ Wat nu meer van Salomo te segghen is, beyde zijn eerste ende zijn laetste, siet, dat is gheschreuen in der Chronica des Propheten Nathan, ende in de prophecien Ahia van Silo, ende in den ghesichten Ieddi des Sienders, tegen Ierobeam den sone Nebat.

n 1.Reg. 11.e.41.

D.30

Ende Salomo regeerde te Ierusalem ouer gantsch Israel, veertich Iaer. ⁺

+ Salomo 40. Iaer Koninck ouer Israel.

31

Ende Salomo ontsliep met synen vaderen, ende men begroef hem in der stadt Dauids zijns vaders: ende Rehabeam zijn sone werdt Koninck in zijn stede.