Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

[fol. 91r]

HET EERSTE Boeck Samuels.

Dat Eerste Capittel.

1. Elkana heeft twee wijuen, 14. dier de eene der anderen haer onuruchtbaerheyt verwijt ende haer bedroeft, 9. Hanna bidt den Heere, ende doet hem een belofte. 12. Eli achtse droncken, 15. tonrechten, 19. Samuel wert gheboren, 22. ghespeent, 24. ende den Heere gheoffert.

A.1

DAER vvas een man van Ramathaim ^{+ a†} Zophim, vanden geberchte Ephraim, ^b die hiet ElKana, een sone Ieroham, des soons Elihu, des soons Tohu, des soons Zuph, die daer van Ephrat was.

+ ElKana ende Hanna Samuels ouderen.

a† And. vanden [gheslachte] Zophim.

b 1.Paral. 6.d.34.

2

Ende hy hadde twee wijuen, de eene hiet Hanna, de ander Peninna: Peninna nu, hadde kinderen, ende Hanna en hadde gheen kinderen.

3

^c Ende deselue man ginck op van syner stadt te syner tijt, dat hy aenbade, ende offerde den Heere ^d† Zebaoth, te Silo: ende aldaer waren Priesters des Heeren, Hophni ende Pinehas, de twee sonen Eli.

c Exod. 23.b.14. Deuter. 16.b.16.

d† And. der heyren

4

Doe het nu op eenen dach quam, ⁺ dat ElKana offerde, gaf hy synen wijue Peninna, ende alle haren sonen ende dochteren stucken:

+ Hophni Pinehas Priesters.

5

Daertentegen Hanna gaf hy een ^e† stuck treurich, want hy hadde Hanna lief, ^f doch de Heere hadde haer ^g† lijf toeghesloten.

e† And. bysonder schijnbaer stucken

f Gene. 29.d.31. ende 30.a.2.

g† And. moeder

6

Ende haer ^h benijdersse bedroefdese ende terchdese seer, dat de Heere haer ^i† lijf toeghesloten hadde.

h Of, misgonstige teghenstellighe.

i† And. moeder

7

Also dedese ^k† sy alle Iaer, wanneer sy op ginck tot des Heeren huys, ende bedroefdese also: so weende sy dan, ende en att niet.

k† And. hy, etc. wanneermen op, etc. huyse: so terchde syse also: etc.

8

ElKana dan haer man, sprack tot haer: Hanna, waerom weenstu? ende waerom en eetstu niet? ende waerom benaut hem dijn herte so seer? ben ick dy niet beter dan thien sonen?

9

Doe stont Hanna op doe sy ghegeten hadde te Silo ende gedroncken: (Ende Eli de Priester sat op eenen stoel, aen de posten des Tempels des Heeren,)

B.10

Ende sy was van herten bedroeft, ⁺ ende badt totten Heere, ende weende:

+ Hanna ghebet ende belofte.

11

Ende beloefde een belofte, ende sprack: Heere Zebaoth, werstu dyner maecht ellende aensien, ende aen my ghedencken, ende dyner maecht niet vergheten, ende werst dyner maecht eenen sone gheuen, so wil ick hem den Heere gheuen ^l zijn leefdaghe, ^m ende daer en sal gheen scheermesse op zijn hooft komen.

l Nume. 4.a.3.

m Nume. 6.a.3. Iudicum 13.a.4.

12

Ende doe sy langhe badt voor den Heere, hadde Eli achtinghe op haren mont.

13

Want Hanna sprack in haerder herten, alleen hare lippen verruerden haer, ende hare stemme en hoordemen niet: doe meynde Eli, sy ware droncken,

14

Ende sprack tot haer: Hoe lange wiltu droncken zijn? laet den wijn van dy komen, dien du by dy hebst.

15

Hanna daerenteghen antwoordde, ende sprack: Neen, mijn heere, ick ben een bedroefde vrouwe: wijn ende stercken dranck en hebbe ick niet ghedroncken, ⁿ maer hebbe mijn herte voor den Heere wtghegoten.

n Psalm. 42.a.5. ende 62.a.9.

16

Du woudest doch dyne maecht niet achten, als een ^o† loos wijf: want ick hebbe wt mynen grooten kommer ende treuricheyt ghesproken tot nu toe.

o† And. dochter Belials.

17

Eli antwoordde haer, ende sprack: Gaet henen met vreden: de Gods Israels sal dy geuen dyne bede, die du van hem ghebeden hebst.

18

Sy sprack: Laet dyne maecht ghenade vinden voor dynen ooghen: also ginck de vrouwe henen haers weechs, ende att, ende en sach niet meer so treurich.

19

Ende des morghens vroech maecten sy haer op, ende doe sy aenghebeden hadden voor den Heere, keerden sy wederom, ende quamen te huys tot Ramath: ende ElKana bekende zijn wijf Hanna, ende de Heere dachte aen haer.

C.20

^p Ende doe sommige dagen om waren, ⁺ wert sy swangher, ende baerde eenen sone, ende hiet hem Samuel, want ick hebbe hem vanden Heere ghebeden.

p Gene. 21.a.2.

+ Samuel wort gheboren.

21

Ende doe de man ElKana op tooch met synen gantschen huyse, dat hy den Heere offerde, het offer ter ghewoonlicker tijt, ende zijn belofte.

22

Doe en tooch Hanna niet mede op, maer sprack tot haren man: So langhe tot dat het kint ghespeent worde, so wil ick hem brenghen, dat hy voor den Heere verschijne, ende blijue aldaer ^q eewichlick.

q Nu. 4.a.3.c.23. ende 8.c.24.

23

ElKana haer man sprack tot haer: So doet, als het dy behaecht, blijft tot dat du hem speenest: de Heere ^r beuestighe doch wat hy ghesproken heeft: also bleef de vrouwe, ende soochde haren sone, tot dat sy hem speende.

r Of, besteedighe of make stadtgrijpich

24

^s Ende bracht hem met haer op, doe sy hem ghespeent hadde, met dry ossen, met een Epha meels, ende eener flesschen vol wijns, ende bracht hem in het huys des Heeren te Silo: maer het kint was noch ionck.

s Luc. 2.e.41.

25

Ende sy slachteden eenen osse, ende brachten het kint tot Eli.

26

Ende sy sprack: Och mijn heere, so warachtelick als dijn ziele leeft, mijn heere, ick ben die vrouwe, die hier by dy stont, ende badt den Heere,

27

Doe ick om dit Ioncxken badt: nu heeft de Heere myne bede gegeuen, die ick van hem badt.

28

Daerom gheue ick hem den Heere weder zijn leefdaghe, dewijle hy vanden Heere gebeden is: ende sy baden aldaer den Heere aen.