Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat iiij. Capittel.

1. Uerstreckinghe menschlicken gheslachts door de gheboorte Kain ende Habel Adams sonen, des eenes offer den Heere voor des anderen gheualt, 5. Daerom hem de ander hatet, verslaet, ende daeruoor veruloeckt wert. Uertellinghe der kinderen Kain tot op Lamech. 25. Adam genereerde voortaen Seth ende Enos.

A.1

ENde Adam bekende zijn wijf Heua: ende sy wert ^a swangher, ende baerde den Kain, ende sprack: Ick hebbe ^b ghekreghen ^c den man des Heeren.

a Met kinde.

b Dat is, Gode zy lof, hier hebbe ick den Heere den man, dat zaedt die den Satan oft der slanghen den kop vertreden sal: dese sal het doen.

c Act. 17.d.31. Ioan. 1.d.30

2

Ende sy voer voort, ende baerde Habel synen broeder: ende Habel wert een schaepherder: maer Kain wert een ackerman.

3

Het gheschiedde na sommighe daghen, dat Kain den Heere offer brachte, van den vruchten des veldts.

4

Ende Habel brachte oock van den eerstlingen zijnder schapen, ende van haren vette: ^d ende de Heere sach genadichlic aen Habel ende zijn offer:

d Heb. 11.a.4.

5

Doch Kain ende zijn offer, sach hy niet genadichlick aen: doe wert Kain seer toornich, ende zijn ghebaer veranderde.

6

Doe sprac de Heere tot Kain: Waerom werstu toornich? ende waerom verandert hem dijn gebaer?

7

Ist niet also? wanner du vroom bist, so bistu aenghenaem: bistu oock niet vroom, so rustet de sonde voor der ^e deure: doch laet du haer met haren wille, maer heerschet ouer haer.

e Hebreeusch luydet Deure, so vele als dat open staet, ofte dat open ghedaen wordt. Marc. 7. Hephethath, doe dy op etc. Ende is de meyninge, De sonde ligt ende rustet, als een Osse ligt ende rustet, maer sy ligt inder duere. Dat is, sy sal open staen, ofte openbaer worden, ofte de sondaer wel een tijtlanck seker daer henen gaet, als sliep de sonde ofte sy doot ware.

8

Doe sprack ^f Kain met synen broeder Habel: ende het begaf hem, doen sy op den velde waren, ^g verhief hem Kain teghen synen broeder Habel, ende sloech hem doot.

f dat is, der schaemte haluen, moeste hy hem wtwendighen vroom stellen, ende sprack met synen broeder, dewijle hy gestraffet wert. Oft hy wel in der herten dachte hem te dooden. Also is Kain aller huycheler ende der valschen heylighen vader.

g Sapien. 10.a.3. Matth. 23.d.35. 1.Ioan. 3.b.12. Iude. b.11.

9

Doe sprack de Heere tot Kain: Waer is dijn broeder Habel? ende hy sprack: Ick en wetet niet: sal ick mijns broeders hoeder zijn:

B.10

Hy sprac: Wat hebstu gedaen? ^h de stemme des bloets dijns broeders, roept tot my van der Aerden.

h Heb. 12.c.24.

11

Ende veruloect systu nu op der Aerden, die haren mont heeft opghedaen, ende dynes broeders bloet van dyne handen ontfanghen.

12

Wanneer du den acker bouwen salt, so sal hy dy dan zijn vermoghen niet geuen: ⁱ onstadich ende vluchtich salt du zijn op Aerden.

i Prou. 28.b.17.

13

Kain sprack tot den Heere: ^k Mijn ^l† sonde is grooter, dan dat sy my vergeuen mach worden.

k Iob. 15.c.20.

l† and. Straffe is etce. dan dat ick se draghen moghe.

14

Siet, du drijfst my heden wt den lande, ende ick moet my voor dynen aengesichte verbergen, ende moet onstadich ende vluchtich zijn op Aerden: so sal het my gaen, dat my doodtslaet, ^m† wie my vindet.

m† anders. Wat

15

Doch de Heere sprack tot hem, Neen: ⁿ maer wie Kain dootslaet, dat sal seuenuoudich gewroken worden. Ende de Heere maecte een teecken aen Kain, dat hem niemant en versloege, wie hem oock vonde.

n Gene. 4.c.24.

16

Also ghinck Kain van den aenghesichte des Heeren, ende woonde in den lande Nod, op geen zijde Eden, teghen den Oosten.

17

Ende Kain bekende zijn wijf, ⁺ die werdt bevrucht ende baerde Hanoch, ende hy bouwede eene stadt, die naemde hy na zijns soons naem, Hanoch.

+ Kains geslachte.

18

Hanoch, genereerde Irad: Irad genereerde Mahuiael: Mahuiael genereerde Mathusael: Mathusael genereerde Lamech.

19

Lamech nam twee wijuen, ⁺ de eene hiet Ada, de ander Zilla.

+ Lamech.

C.20

Ende Ada genereerde Iabet: van dien zijn gekomen die in den hutten woonden, ende vee hadden.

21

Ende zijn broeder hiet Iubal: van dien zijn ghekomen de ^o† vedelers ende pijpers.

o† and. Harpenslagers,

22

Zilla baerde oock, naemlick Tubalkain, den meester in allerley ^p metael ende ijserwerck: ende de suster Tubalkain, was Naema.

p Eerin.

23

Ende Lamech sprack tot syne wijuen, Ada ende Zilla: Ghy wijuen Lamech, hoort myne reden, ende mercket wat ick segge: ^q† Ick hebbe eenen man verslagen my ter wonden, ende eenen Ionghelinck my ter buylen.

q† an. Ick sal eenen man verslaen etc oft ick soude eenen man verslaen etcet.

24

^r Kain sal seuenmael gewroken worden, doch Lamech seuenentseuentich mael.

r Gene. 4.b.15.

25

Adam bekende noch eenmael zijn wijf, ⁺ ende sy baerde eenen sone, dien hiet sy Heth: want God heeft my (sprack sy) een ander zaet gesettet voor Habel, ⁺ dien Cain ghedoot heeft.

+ Adams gheslachte.

+ Seth.

26

Ende Seth genereerde oock eenen sone, ⁺ ende hiet hem Enos: tot der seluer tijt ^s begostmen te prediken van des Heeren naem.

+ Enos.

s Niet dat te vooren oock niet Godes name ghepredickt ware: maer daernae als door Kains boosheydt den dienst Gods geuallen was, wert hy op dat mael weder opgerichtet: ende wert een altaer gebouwet, daer sy hen versamelden, Gods woordt te hooren ende te bidden. and. des Heeren naem aen te roepen.