|
| |
| |
| |
Dit es dat recht van den Steene.
CXCVI. Soe wie t'Antwerpen in den Steen wordt gheleidt ende binnen der poerten coemt ende vloeghs weder uuytgheleidt wordt, die sal gheven van steenghelde derdalven penninc; wordt hi voert gheleydt toten huyse, daer de steenwachtere woent, soe sal hi gheven vijftalven penninc. Coemt hi dan voert in den ghemeenen Steen soe sal hi gheven neghen penninghe. Ende hoe langhe hi in den Steen blijft, alse hi daer inne vernacht es, soe sal hi gheven achtien penninghe; ende alle de ghevanghene te samene, esser luttel oft vele, die in den Steen sijn, die sijn sculdich 's daeghs een maeltijt van vyftalven penninghen. Ende dit zijn alle Lovensche.
Dese ordinanchie was ghemaect in 't jaer M.CCC.LXXXIII, x daghe in Aprille, bi den scoutete ende scepenen.
Dat soe wanneer eenighen coeplieden eenich goed comt ane den werf, ofte eldere te watere, dat sy opghedaen willen hebben, dat sy dat selen moghen doen werken wien dat sy willen, ende dat niement in hare scepe gaen en sal omme dat goed op te slane, ofte sijn hant ane 't goet doen omme dat te werkene, sonder oirlof ende beheet van den coeplieden ochte van haren weerder, ende hieromme en sal niemant dobbelen oft loten; wie hier jeghen dade ende men 't bevonde metter waerheyt, dat deghene die dade verboren soude twintich scellinghe grote vlems, d'eene helft theeren behouf
| |
| |
ende d'ander helft ter stat behouf, alsoe menichwerf als't ghesciede.
Dit was gheordeneert bi den schoutete, her Janne van Ymmerzele, ende bi de scepenen ghemeenlec, omme te verhuedene de scade van den brande. In 't jaer M.CCC.XCI, IIII daghe in oeghste.
CXCLVII. Item, alle deghene die huyse staende hebben binnen der binnensten veste van Antwerpen die met stroe ghedect sijn, dat die binnen drien jaeren nu yerst toecomende, sonder langer vertrec, 't stroe daer alte male af selen moeten doen, ende die huyze weder moeten doen decken met tichelen oft met leyen, oft soe langhe laten staen onghedect tot dat zy met tichelen oft met leyen ghedect sijn, dies niet en daden soe soude de heere ende de stat dat huys selve doen decken met tichelen oft met leyen, ende deghene dies 't huys ware soude den cost daer af dubbel moeten betalen, half den heere ende half der stat.
Item, dat niement die stroen huyse heeft binnen den binnensten vesten van Antwerpen, hier en binnen niet en selen moghen die huyze doen stoppen, het en ware half 't huys te maken oft ten minsten een vierendeel, met tichelen oft met leyen; die de contrarie dade soude verboren x royale, talf tsheeren behouf ende d'andere helft ter stat behouf.
Item, dat elc sijn huys binnen dezen termine sal moghen doen decken met tichelen t'eenen male, of half te male, oft een vierendeel te male, ende niet min, sander begrijp, in
| |
| |
manieren dadt emmer voldect moet sijn binnen desen drien jaeren met tichelen oft met leyen.
Item, waert dat eenich brant quame binnen den binnensten vesten, dat God verhueden moete, binnen desen termine, dat dan een yeghelyc diere stroenen huyse binnen hadde, eenen weerachtighen man op sijn huys soude moeten hebben met eenen slaeplakene, ende een leedere ane thuys, vij voete lanc oft meer, ten minsten bouen tnederste dac. Dies niet en dade, soude verboren x royale, ghelyc oft den brant vut sinen huyse comen ware, half sheeren behouf ende half der stat behouf.
CXCVIII. Item, dat gheen backere die binnen den binnenste vesten woent gheenen mutsaert hebben en sal moghen, binnen den binnensten vesten ligghende teenegher stede, meer dan een vyftich mutsaerds te male. Daermen de contrarie vonde, die backere soude verboren twee royale, haIf sheeren behouf ende half der stat behouf, alsoe dicke alst ghesciede. Item, de backers die binnen den butensten vesten woonen, dat die gheenen mutsaerdt naerdere haren ouene en selen moghen legghen, dan hondert voete verre vanden oeuene, opten vors, coere.
Item, dat de backers ende bruwers alle gadere sullen moeten houden ende doen de coren die haren ambachte ane rueren, die tcoerboec begrepen heeft, alse van tinen, van watere ende van haren esten, opten tcoere diere op staet.
Item, soe selen alle dese backers, die mutsaert meer oft naerdere haren huyse hehben dan voerscreuen es, dat die haren mutsaert selen moeten doen ruymen ende verlegghen also bouen bescreuen staet, tusschen nv ende datmen yerst marct vrede blasen sal, opten vors. coere.
| |
| |
Item, viele eenich brant binnen den butensten vesten, dat dan een yeghelyc die stroen huyse hadde, eenen man op dat huys hebben soude, met eenen naten slaeplakene ende met eenre leederen. Ende dat sal de ghene verwaren dies thuys es; ende elc sal hem pinen sijn huys nernstelec te bescuddene vanden vlieghenden vier. Ofte waert datter enighe scade af quame, dat soudemen soe corrigeren biden heere ende bider stad, ane den ghenen dies niet verwaert en hadde, dats andere exempel nemen souden hem te houdene, ende des en soude men niemene verdraghen.
Item, gheuiele eenich brant, dan dat elc backere sijn vier vuten ouene blusschen ende vut doen sal, ende elc bruwere sijn vier vuter esten, opten coere diere op staet, oft op de correxie die de heere ende de stat hen daer af setten selen.
CXCIX. Item, want int jaer voerleden gheordeneert es biden heere ende bider stat, dat men alle de huyse binnen den binnensten vesten staende, die met stroe ghedect sijn, binnen tween jaeren naest comende met tichelen moet doen verdecken, of met leyen, daer men noch sonder eenich verdrach bi meynt te bliuene, ghelijc dat dordenanche doen ghemaect begrepen heeft. Ende want de goede liede die stroene huyse hebben binnen den binnensten vesten, alle qualic ghereedscap hier en binnen daer toe ghecrighen mochten van werclieden, het en soude hem ter groter cost meer moeten comen. Soe es omme ghemeen profijt vanden goeden lieden ghemeenlec vander stat gheordeneert int jaer XCII, viii daghe in julio, dat alle goede cnapen, timmerliede, metsers, ticheldeckers ende leemplackers van buten, binnen desen ij jaeren naest comende binnen Antwerpen sullen moghen werken, op haer kersghelt, sonder ver- | |
| |
boren; ende zij en doruen gheene poerters worden, zij en willent doen.
Dit was gheordeneert bi her Janne van Ymmersele, rid dere, schoutete, bide scepenen ghemeynlec vander stat van Antwerpen. Int jaer ons heeren M.CCC.XCIIII, xiiii daghe in meye, ende openbaerlec vut ghelesen.
Dat alle de ghene die stroen huyse staende hebben binnen der stat, binnen den binnensten vesten, tstroe van haren huysen af doen selen, ende ontdecken, tusschen dit ende den vierden dach van Oeghste yerst toe comende, ghelijc alse tghebot, dat in tiden vorleden van sheeren ende vander stat weghen daer op ghedaen es, in houdt, ende op de peyne die daer op staet; soe dat een yeghelijc sine scade daer af verhoede, want mens niemende verdraghen en sal.
Item, dat aile metsers, tymmerliede ende alle warcliede die ane huyse warken willen, binnen Antwerpen warken selen moghen huyswarc, een jaer lanc naden vierden dach van Oeghste vors. op hare kersghelt, ende ghelijc alse zij dese drie jare vorleden ghedaen hebben onghecalengiert.
Item, dat men gheene smoutmolenc oft slachmoelne, daermen smout in slaet, setten en sal moghen noch maken, nocli smout slaen binnen den binnensten vesten van Antwerpen, op de peyne van hondert royalen, sheeren behouf, ende thuys oft moelne af breken moeten.
Item, waert dat yement enighe brieue oft lettren ghecreghe ane enighen heere, van enighen ghiften die vormaels
| |
| |
niet ghecostumeert en hebben gheweest, ende die onse heeren van Antwerpen vormaels niet ghegheuen en hebben. Ende die ieghen sheeren heerlicheyt ende ieghen ghemeyne profyt vander stat, ende vanden goeden lieden ghemeynlec vanden poerteren gaen mochten. Dat die verboren soude tweehondert royale, sheeren behouf, ende tiene roeden gariten ter stat behouf van Antwerpen, die te makene daermense hem vander stat weghen van Antwerpen bewisen soude.
Item, dat gheene voercoepers, svridaeghs noch tzaterdaeghs gheenrehande plancken coepen en selen noch doen coepen, die van buyten tAntwerpen comen omme voert te vercoepene, het en zij te haers selfs bezeghene, op de peyne van tiene royalen sheeren behouf. Ende daer af sal de heere eed hebben moghen alsoe dicke alse hi wille, beide vanden coepere ende vanden vercoepere.
|
|
Auteursrechtvrij