Columbus. Jaargang 1

[p. 275]

Ook een Narcissus

Direct na lezing van Vestdijk's ‘Narcissus op vrijersvoeten’.

Louis zag zichzelf ondersteboven in het water gestoken, met blote, klevende voetzolen hangend aan het omgekeerde voordek van zijn boot. Goddelijke zomerdag.... Het vlakke meer grapte met zijn lichaam. Onder de boeg zag Louis een tweede, precies gelijk aan de echte met de vertrouwde, sierlijke schrijfletters in groen op geel: ‘Komkommer’, maar dan in spiegelschrift. Verder, stevig geklemd aan de boordrand om zo het evenwicht te bewaren zijn twee grote tenen, heel groot, mal groot, waaruit de onderbenen lomp naar beneden daalden, smaller wordend in de dijen en nog smaller in de rode vlek van zijn zwembroekje. En zijn borst was even tenger als zijn middel. Een rare Louis hing daar. Je zou zeggen, hij werd uit een vel papier geknipt, dubbelgevouwen daar waar de schaar begon met de contouren van de boeg zodat er twee Louis en twee Komkommers ontstonden. Toen heeft het water dat vel opengevouwen en één helft ingeslikt. Straks klap ik dicht, dacht Louis, zich een weinig voorover buigend. Het beeld ging er van golven, zacht klokkend even maar.

Verder was er geen geluid op heel dat vlakke water. Roerloos lag het meer gevat in een groene ring geboomte met hier en daar wat krachteloze zeilen. Enkele cano's dreven hun siesta. Louis voelde hoe de warmte zich opdrong tegen elk plekje van zijn blote huid. Salperig rekte hij zich zodat zijn borstkas zwol en zijn buik tot een ondiepe kuil inviel. En dat rekken werd een staan op de tenen, een vooroverneigen, een dubbelvouwen van het papieren knipsel, en voor Louis het wist dook hij in zichzelf, suizend door de koelte die hem verkwikkend beschuurde. Zijn ogen zelfs waren nog open. En zo klaar was het water, dat hij als door een maanlichte nacht gleed, tot zijn hoofd de blauwe nacht stuk kletterde en hij de ogen moest sluiten voor de zon.

Wat een spatten licht.... De rimpels vatten hem in een schietroos. En weer waren het de grote tenen die op de voorgrond traden. Drijvend op de rug en tussen die twee malle, witte paaltjes doorkijkend, zag hij de verre molen boven de horizon precies in het midden.

Heerlijke eenzaamheid hier.... Heel het meer lag daar glad voor hem te dromen. Hij was de enige die er klokgeluiden maakte en er rimpels trok. Met de handen peddelde Louis zich om en boog het hoofd ver naar achteren. Héla..... hij was niet alleen. Daar lag de ‘Komkommer’ weer. Langzaam wrikte hij zich terug.

Zijn hoofd gleed in het spiegelbeeld van het lome zeil. Louis kon Jane nu zien zitten op het achterdek, ondersteboven gelijk hij er zo even opstond. Zij had de benen gekruist en de waterrimpels misvormden haar tot een Boedha-beeldje. Zo was zij de mascotte van zijn ‘Komkom-

[p. 276]

mer’, een beetje belachelijk met haar bekoorlijkheden, met haar Boedha-boezem, die als geborgen zat in de wollen zakjes van haar pak, met de witte huidplooien van het inelkaar zitten even boven het broekje, zodat het kuiltje in een daarvan wegviel. Gelukkig maar.... dat putje zou hem weer irriteren, haar nog belachelijker maken en hem daarbij. Het spiegelbeeld loslatend, bezag hij het meisje in haar normale stand, nauwkeurig, monsterend. En eensklaps vond hij het vreemd dat Jane daar zat. Wat deed zij eigenlijk op zijn dek? Had zij dit recht gekocht met de inhoud van haar badpakje, twee-ledig, broekje en bustenhouder? Wat heeft zij met hem, Louis, te maken.

Jane ving zijn blik op; het wit glinsterde als op commando tussen haar lippen. Dat deed hem keren. Hij dreef weg.

Het water was heel stil. Krachtig sloeg Louis de benen uit en voelde zich een mes in eenzame gaafheid. Schimmig-bleek tastten zijn handen onder water.

Er was een plons. Blazend naderde Jane's duikkap hem, lomp gegolf achter zich latend.

‘Lekker water hè....’

Ja natuurlijk.... lekker.... kan hij nu nooit 'ns alleen zijn.... Lelijk kaal was ze in het blauwe gummie van de kap.... zijn meisjes in badpak trouwens allemaal als ze iets behoorlijks doen moeten.

Louis had al geen zin meer. Wat moet zij toch altijd aan zijn lijf? Hij zwom nog een rondje maar klom toen weer aan boord. Jane volgde. Hij hielp haar niet eens, ergerde zich slechts aan dat onbeholpen geklim.

Langzaam peddelde hij zijn ‘Komkommer’ naar de wal. Opnieuw maakte de zon zich meester van zijn lijf. Alles scheen te slapen: het slappe grootzeil, het slappe vaantje, het kleurige cano-gestreep hier en daar, Jane die op het voordek lag te bakken, de borsten hooggeheven door het strekken, en dan Louis zelf die gelukkig honger had; dan konden ze tenminste weer 'ns gaan eten.....

Het trekken van de peddel werd er krachtiger door. ‘De Komkommer’ schoof zich met de punt over de wal van een lapje weiland en lag toen vast. Louis trok hem nog even hoger op en strekte zich toen uit op het gras. Een zware vracht zonnewarmte duwde op hem neer. Jane zou wel brood snijden, zorgen voor het overige geklungel;;

Dik en zoet geurde 't om hem heen; er lagen enkele hopen hooi te broeien. De zeilpet dekte zijn ogen af; daaronder ging de lucht walmen, maar 't was er tenminste donker. Hij kreeg al hoofdpijn. Traag kauwde hij het brood dat Jane hem reikte. De gesmolten boter oliede zijn vingers. ‘De gazeuse is lauw.... moet je nog?’

Hij knikte.

‘Ik heb de fles toch in het water gehangen....’

‘Hmmm.....’ Louis kauwde in het donker.

Zo stil was het zelfs op het water niet. De warmte duwde alle geluid dood. Op dit lapje weiland, eigenlijk niet veel meer dan een tonsuur,

[p. 277]

geschoren in het riet, beëindigden Louis en Jane hun Zondagen meestal. Niemand zou hen hier storen, want de ‘Komkommer’ lag daar als een portier die met omhooggeheven, door het zeil omzwachtelde vinger waarschuwde dat deze inham bezet was.

‘Sigaret?’, bromde Louis onder zijn pet.

Ze kroop al bij hem. Nu ondergingen ze beiden ook nog de hitte van de rook die zoet, bijna dik de longen aangreep. Jane gebruikte zijn gestrekte arm als hoofdkussen. Louis voelde het niet, wel hoe de hitte heet drukte op zijn buik. De rook was een genot en een kwelling tegelijkertijd. En Jane rolde zich verder naar hem om. Hij voelde haar wang op zijn borst, de weke, wat koelere druk van haar boezem op zijn buik, want Louis en Jane waren gewoon hun Zondagen hier te beeindigen nadat Jane een gehele week met hem mee mocht in de ‘Komkommer’. Dus sloeg Louis onwillekeurig zijn arm om haar heen. Onder de pet-donkerte vrat de rook hem in de ogen, zo gemeen dat hij even een schicht zonlicht binnenliet om die weer snel af te snijden. De pijn trok weg en de luiheid zakte weer in hem neer. Een vlieg gonsde vervelend. Louis was lui-tevreden met Jane's weekheid die hem lui liet zijn. Zachte vingers aaiden over zijn borst, trokken aan een paar haartjes. Dat gaf toch een prettige pijn, dat deed hem omrollen en strekken, en toen viel de pet weg en was er weer licht, brandend, een gezicht van Jane met brandende krullen, en donkere pupillen die zich vernauwden. Want immers, dacht Jane misschien, we zijn toch hier waar de Zondagen altijd....

En Louis bezwaarde haar lui, dromerig bedwelmd door zon, een weinig wakker door de pijn aan de haartjes; anders sliep hij vermoedelijk reeds. En ze schoof zich tot zijn bed. Louis werd moeizaam wakker, door de schaduw-sneden boven de busten-houder, door de nauwe pupillen, door de vingertoppen die zacht aan zijn lichaam waren. En hij vleide zich zwaar naar haar mond, en ze rolden zich om en om, langzaam, en de hitte lag als opgetast op het kleine lapje weiland totdat ze zacht stootten op een lage hoop hooi waar de geur zeer zoet en zeer dik was, en het riet brandde zonder vlam, en de hele wereld was moeizaam.

Het zeil van de ‘Komkommer’ stond blauw in het water, een weinig gebold; de avondwind kwam opzetten.

Louis hield het roer. Zij waren wakker geworden door het schuren van riet, door een koel schuren over hun rood-gebrande huid. Toen was het avond en voelden zij honger. Toch was het of de dag wilde kleven met een lichte streep aan de horizon. Er waren nu meer zeilen, statig voortdrijvend, hier en daar met helpende peddels langszy, soms ronkend van guitaar-muziek. Zingende stemmen, helder en ver doordringend, waren de laatste geluiden van de dag. Louis voelde Jane leunend tegen zijn benen. Ze hurkte beneden in de kuip, gehuld in een zeiljumper.

‘Neem jij het roer even, Jane....’

Hij ging op de punt van zijn boot staan. De avond was gaaf van diepte,

[p. 278]

van vorm en geluid. En hij, slap slechts, waardeloos, een waardeloos vlees. Hij keek omlaag: een prisma-Louis, geplooid, blauw vervagend in de avond. En Louis walgde van het boot-gedeelte dat achter zijn rug meekwam. Daarin hurkte Jane die het roer hield en gelukkig alles borg in een zeiljumper. Zonder dat gedeelte zou hij zich voelen als een inwoner van deze gave stilte.

‘Hellow Louwtje....’

Traag wenkte Louis naar de verre boot. Je kunt je boeltje wel pakken, Jane..... Zondag gaat hij alleen. Of weer met de jongens.

HENK BREUKER