Aandacht voor Walt Disney
Henk Camping
Tien jaar geleden overleed Walt Disney. Bij zijn leven was hij reeds een legende, want niemand minder dan Disney heeft de tekenfilm als volwassen filmkunst herkend en ontwikkeld. Gebiologeerd door het medium, heeft hij onstuitbaar en met een tomeloze fantasie en doorzettingskracht aan zijn ideaal gewerkt. Steeds wist hij op de juiste momenten de juiste beslissingen te nemen (overstappen op geluidsfilm en kleurenfilm). Voor de uitwerking van zijn ideeën wist hij zich gesteund door een vrij omvangrijke staf van medewerkers. Het is bekend dat Disney zelf niet tot de grootste tekenaars gerekend kan worden. Aan de totstandkoming van Donald Duck bijvoorbeeld, heeft hij nooit meegetekend. Zijn ideeën lagen meer op het terrein van de karakterontwikkeling van de Disneyfiguren, en ontwerpen van handelingen en situaties waarin die figuren op een gegeven ogenblik optreden. Synchroniteit van beeld en geluid of eigenlijk van beweging en geluid heeft Disney bijzonder aangesproken. Zijn film ‘Fantasia’ uit 1940 is daar een mooi voorbeeld van.
In de komende maanden kunnen we op een aantal manieren aan deze vermaarde tekenfilmer herinnerd worden.
Allereerst moet vermeld worden, dat de CPNB er goed aangedaan heeft het boek THE ART OF WALT DISNEY, in een vertaling van Ron Kaal, als boek van de maand aan te bieden. ‘WALT DISNEY- VAN MICKEY MOUSE TOT DISNEYLAND’, zoals het in de Nederlandse vertaling heet, geeft een uitvoerig overzicht van het werk van Disney. Zoals de titel al suggereert inderdaad van de eerste pennestreek tot het bittere eind: de vestiging van het sprookjes-rijk op aarde. Hoewel natuurlijk ieder boek te klein is om het fenomeen Disney in al zijn doen en laten te volgen, is dit boek, ondanks de kompaktheid van het tekst-gedeelte vrij kompleet. De vele illustraties verduidelijken veel van Disney's werkwijze en idee. Uit alles in het boek blijkt het eindeloos streven naar perfektie en naar verder-willen. De hele opbouw van het boek is opgehangen aan een chronologische en dus overzichtelijke beschrijving van het fenomeen Disney. Alles komt zodoende aan de beurt: van zijn eerste Silly Symphonies via zijn lange tekenfilms als Sneeuwwitje en Pinocchio tot en met zijn natuurfilms en speelfilms, waarvan Mary Poppins ons nog vers in het geheugen ligt. De uitgave van deze vertaling in Nederland is een Europese primeur. Nadat het in Amerika een best-seller was gebleken, trok het ook de aandacht van europese uitgeverijen. Voor Nederland werd de oplage vastgesteld op 121.000 eksemplaren. De voordelige aanbieding als boek-van-de-maand stelt zodoende velen in de gelegenheid dit prachtig uitgegeven boek een plaats in de boekenkast te geven. Tot 4 juli kost het f 13,50 en na die tijd f 22,50.
© WALT DISNEY
Wie nóg meer over Disney wil weter kan ik zeker aanraden om het juni/juli-nummer van het STRIPSCHRIFT te kopen. Dit dubbelnummer van 64 pagina's, waarin o.a. opgenomen de komplete klassieke Disney-strip ‘Mickey in W.O.II’ zal in de meeste strip- en tijdschriftenwinkeltjes wel te koop zijn. Voor meer informatie over het Stripschrift is een telefoontje naar uitgeverij Thespa (020-791319) voldoende.
Uitstekend afgestemd op de verschijning van het Disney-boek is ook de reprise van de avondvullende tekenfilm FANTASIA uit 1940. De film is er één uit een hele serie reprises van oude Disney-suksessen. ‘Fantasia’ is een vrije interpretatie van de Disney-tekenaars van zeven klassieke muziekstukken. Zij hebben geprobeerd in beelden te vangen wat we zouden kunnen zien, wanneer we in een koncertzaal onze ogen zouden sluiten. Uniek voor die tijd is de wijze waarop een fuga van Bach op zeer abstrakte wijze wordt verbeeld. We zijn echter inmiddels 36 jaar verder en dan is er een afstand ontstaan. De technische ontwikkeling heeft niet stil gestaan en wat toen uniek was, is nu heel gewoon. Anno 1976 staat of valt zo'n betrekkelijk pretencieuze film bij de kwaliteit van het geluid. Ik ben ervan overtuigd dat Disney de film nu voorzien zou hebben van stereo-geluid.
Een zekere wrevel bij het zien van de film kon ik nauwelijks onderdrukken. Voortdurend voelde ik dat ik met één been in een koncertzaal stond en met het andere in een bioskoop. Twee uur lang staan en niet weten in welke zaal je moet gaan zitten is zeer vermoeiend. Die wrevel werd wellicht mede veroorzaakt door het feit dat ik nu
Auteursrechtelijk beschermd
