Bzzlletin. Jaargang 4

Bezwaren
tegen het bestuur van de P.E.N
(poets, essayists, novelists) club tijdens de P.E.N. round table conference.

Den Haag mei 1976

Ik zit zelf in dit bestuur maar ik vrees dat ik mij terug zal moeten trekken.

De reden ligt voor mij niet in de kleine mankementen die het gastgeverschap aankleefden, zoals verkeerde tijdsaanduidingen, gebrek aan belangstelling van de zijde van onze leden voor de ontvangavonden etc. Deze zijn weinig sierlijk maar een volgende keer beter te regelen.

Mijn werkelijke en naar ik meen gegronde grief gaat uit naar de pretentieuse houding van sommige van onze gedelegeerden die een heersershouding aannamen die in geen verhouding stond tot de bescheiden plaats die zij in wezen innamen en ook moesten innemen. Deze houding in verband met hun gebrekkige beheersing van de engelse taal zie ik als enigermate belachelijk en provinciaal.

Maar de culminatie van mijn grief kwam na de overwinning op de Chilenen. Laat ik voorop stellen en met nadruk verklaren dat ik het besluit de Chileense P.E.N. te schorsen volledig onderschrijf. Wie dit stukje mocht lezen, moet van deze verklaring goed notitie nemen. Aanhangers van de regering Pinochet horen niet in de internationale P.E.N. Wat ik echter een miserabel schouwspel heb gevonden, dat is de overwinnaarshouding van onze gedelegeerden toen het besluit gevallen was. Ik zie het zo. Die Chilenen met hun gelieg in het openbaar dat in het Chili van heden alles païs en vree zou zijn, moesten verwijderd worden. Dat is gebeurd en nogmaals, terecht. Maar als men een dergelijk doel bereikt heeft, dan overweegt men dat men met medemensen te doen heeft. Mensen die in hun domheid gevaarlijk zijn, zeker. Maar als ik mensen zoiets aan zou doen, dan zou ik dat (symbolisch gesproken) doen met de pet in de hand als bij een begrafenis. Niet in een weerzinwekkende hoera-stemming waarbij men elkaar om de hals valt als een paar raak getrapt hebbende beroepsvoetballers. Het spijt me, zulk getriomfeer wil ik niet verdragen. dragen. Het is terecht dat leden die zich niet aan het P.E.N. charter houden, verwijderd worden. Ik wens dat echter niet te doen met

[p. 27]

de houding van de tricoteuses die onder de guillotine zaten te breien in de hoop weer een kop te zien vallen.

Het is mij in mijn lange leven opgevallen dat de wereldverbeteraars in hun eigen omgeving soms keiharde en ongevariëerde lieden zijn. Dat is de reden waarom ik een zeker wantrouwen tegen hen koester. Een wantrouwen dat bij deze Conferentie voedsel heeft gekregen.

Het verwijderen, het uitwijzen van gevaarlijke medemensen uit een maatschappij behoort niet uit te lopen op persoonlijke gevoelens van bevrediging en overwinning. Dan kan men zich gaan afvragen of die verwijderaars wel beter zijn dan de verwijderden.

En tot slot - is er reden om trots te zijn en zich triomfantelijk te voelen? Nee immers. Wij leven in een land waarin men zeggen kan wat men lekker vindt, drukken mag wat men lekker vindt en waar niemand om welke overtuiging dan ook tot eenzame opsluiting of erger veroordeeld wordt. Dat wij landen waar dit niet zo is helpen is onze simpele plicht. Doe die dan, houd je koest en klop je niet op je borst.

Clara Eggink

Bestuurslid.

Ik wil graag met nadruk verklaren dat ik het met deze principiële stellingname van Clara Eggink volkomen eens ben.

Ik zou er bovendien aan willen toevoegen dat deze PEN-conferentie op mij meer de indruk van een padvindersbijeenkomst dan van een schrijvers-conferentie heeft gemaakt. Maar ik vrees wel dat de internationale bestuursleden meer overeenkomst met zakenlieden dan met padvinders vertonen: in de beste hotels logerend, de uiterste eisen aan onze welvaartsmaatschappij stellend en dan de mond vol over solidariteit, de derde wereld en schrijvers in nood...Woorden zijn inderdaad gemakkelijker dan daden. Hoeveel schrijvers in nood zouden door het aan deze conferentie uitgegeven geld uit de nood zijn geweest? Het lijkt me allemaal een kwestie van links denken en rechts doen.

Dolf Verroen