Bzzlletin. Jaargang 3

[p. 38]

2 filmboeken

2 Filmboeken
A pictorial history of Sex in the movies
A pictorial history of War films

Meulenhoff-Bruna verzorgt de import van deze twee prachtig gedokumenteerde en geïllustreerde uitgaven van de Engelse uitgever ‘The Hamlyn Publishing Group’.

De prijs van de boeken mag alleszins redelijk worden genoemd. Dat laatste is zeker noemenswaard, omdat filmliteratuur over het algemeen wat aan de dure kant is.

Een traditionele gedachte vatte post bij het doorlezen van de twee geïllustreerde overzichten. Bij oorlog en seks denk je praktisch direkt aan respektievelijk ‘stoere mannen’ en ‘mooie vrouwen’. Ik heb alle mogelijke moeite moeten doen om die verouderde gedachte uit te bannen, maar toch werd voortdurend mijn aandacht getrokken door heroïeke daden en begeerlijke lijven. Je zou bijna tot de konklusie komen dat de man zijn traditionele zelf gelegd heeft in spierballen en heldenmoed en de vrouw dat zelfde doet door zich van haar beste kant te laten zien. Toch is het de moeite waard om je te realiseren dat de man traditioneel bezig is met oorlog en geweld en dan pas met vrede en de vrouw zich traditioneel alleen maar met de liefde én de vrede bezig houdt. Terzijde. Zoiets schiet alleen maar even door je hoofd wanneer je in het ene boek grimmige en in het andere boek aardige gezichten ziet.

1. ‘L'Age d'Or’ (Dali en Buñuel, 1930)

Laten we dan maar met het laatste beginnen. De seksualiteit is een van de elementairste ingredienten van de film geweest. Méliès, de grote franse filmpionier maakte al regelmatig gebruik van de meisjes van de Folies Bergère. Met de auteurs van het boek (Jeremy Pascall en Clyde Jeavons) maakt de lezer na een eerste hoofdstuk dat de geschiedenis behandelt tot de twintiger jaren, een reis door de tijd in de hoofdstukken die alle inmiddels verstreken decennia bestrijken. Zelfs wordt een poging gewaagd alvast de zeventiger jaren te bespreken.

De titel van dat laatste hoofdstuk ‘anything goes’ doet veronderstellen dat het in de zeventiger jaren allemaal tot een ontknoping komt. De veertiger jaren hebben als motto meegekregen ‘Breaking the code’; de vijftiger jaren worden besproken onder het motto ‘Liberation’ en de zestiger jaren zou de tijd zijn van de ‘Toleration......’

2. Marlene Dietrich

Die ontknoping wordt een beetje in het onzekere gehouden. Gekonstateerd wordt dat langzaam maar zeker de belangstelling voor, zelfs de harde pornografie, in de Verenigde Staten afneemt. Maar wat zal er voor in de plaats komen?

Een open vraag, indirekt beantwoord met een verwijzing naar een bespreking door Richard Roud in the Guardian van Dusan Makavejev's ‘Sweet Movie’. Poepen, piesen en kotsen zijn de

[p. 39]

nieuwe taboes die doorbroken lijken te worden en de plaats van de seks hebben ingenomen. Afscheidings en verteringsfunktie hebben blijkbaar meer aantrekkingskracht dan seksuele omgang/gemeenschap.

6. Marlon Brando in The Young Lions (Edward Dmytryk, 1958)

Maar voor we aan dit vooralsnog onopgehelderd probleem komen, maken we (hernieuwd) kennis met de groten van het doek en hun films.

Ze zijn er allemaal en ze zijn allemaal de moeite waard. Theda Bara, Mary Pickford, Pola Negri, Greta Garbo, Mae West, Mariene Dietrich, Ginger Rogers, Hedy Lamarr, Rita Hayworth, Marilyn Monroe, Jayne Mansfield, Elizabeth Taylor, Grace Kelly, Sophia Loren, Anita Ekberg, Kim Novak, Brigitte Bardot, Gina Lollobrigida, Claudia Cardinale, Catharine Deneuve, Jeanne Monreau, Raquel Welch, Maria Schneider en al die sterren die in déze rij geen plaatsje vonden.

7. Jack Palance in Attack! (Robert Aldrich, 1956)

A Pictorial History of Sex in the Movies geeft een helder beeld van de ontwikkeling van de seksualiteit in de film en haar strijd tegen de autoriteiten die de seks onder de censuurduim hebben willen houden.

A Pictorial History of War Films, samengesteld door Clyde Jeavons, geeft een helder en bondig overzicht over 75 jaar produktie van oorlogsfilms. In het boek heeft hij zich beperkt tot die films die oorlogen in de twintigste eeuw tot onderwerp hebben. Juist het feit dat de 20-ste eeuw gekenmerkt wordt door een groot aantal oorlogen, gevoerd om zeer verschillende redenen, is wellicht bepalend geweest voor de belangrijke plaats die de oorlogsfilm in de totale film-produktie inneemt. Oorlog behoort met o.a. misdaad en de western tot de meest populaire onderwerpen van de cinema. De meer dan 350 illustraties, de uitstekende teksten en de zeer uitgebreide index vormen tezamen met een voortreffelijke hoofdstukindeling een naslagwerk dat voor de cinefiel bijna onmisbaar is.

C. JEAVONS: ‘A pictorial history of war films’ Hamlyn (import: Meulenhoff-Bruna b.v.) 253 blz. met afbn. 20.15

J. PASCALL en C. JEAVONS: ‘A pictorial history of sex in movies’ Hamlyn (import: Meulenhoff-Bruna b.v.) 217 blz. met afbn. 22.10

3. Carole Lombard

4. Games That Lovers Play (Malcolm Leigh) (1970)

5. Joe Dallesandro en Jane Forth (1970)