Bzzlletin. Jaargang 3

[p. 2]

[Nummer 19]

Ons Knutselhoekje
door Geo Staad

ACROSTICHON-TELESTICHON^*

Bzztôh, een naam met meer en meer êclaT
Zeer wonderlijk, dat wel, maar het ideE
Ziet zich bij jong en oud en voor en nA
Ten zeerste gewaardeerd. Ja, men genieT
Om 't meest van zulk een mooie réussitE
Hier zij dus het devies: laissez passeR

* gedicht waarin de begin- en eindletters der regels iets leesbaars (naam of zin) vormen. Het acrostichon (beginletters) is algemeen bekend en niet moeilijk. Voor een telestichon (eindletters) is men echter op bepaalde letters en lettercombinaties aangewezen, wil het naar beheren rijmen. Zo zijn, in het Nederlands tenminste, de letters v en j onbruikbaar, w en y slechts in woorden als interview en mimicry, en kan b of d alleen met resp. p of t een rijmklank opleveren (afgezien van eigennamen als Girard en Courtauld). Men moet het ‘achterwoord’ dus met zorg kiezen. Wel bieden bij r, z en enige andere letters vreemde woorden, vooral Franse, dikwijls uitkomst.
Een telestichon heeft pas recht van bestaan als de letters een rechte lijn vormen, liefst verticaal. Hoewel het gedicht ook de vorm van een trapezium mag hebben, mits de hoeken stomp genoeg zijn voor de leesbaarheid der voor- en achterwoorden. Zelfs een vaantje (links verticaal, rechts een symetrische hoek naar binnen) is denkbaar, bij een passend onderwerp.
In bovenstaand voorbeeld bestaat elke regel uit 39 aanslagen op mijn schrijfmachine, die geen ij- toets heeft (daarom is het geclicheerd, niet gezet).