Bunker Hill. Jaargang 3 (nrs. 9-12)

[p. 42]

*{ Pierre Albert-Birot
Grabinoulor
Epos

vertaling: joris vermeulen

Welnu, ik geloof dat heel ons geestelijke leven iets weg heeft van een lange zin die begonnen wordt zodra het bewustzijn tot leven komt, een zin bezaaid met komma's, maar nergens onderbroken door punten.

Henri Bergson, L'energie spirituelle

Grabinoulor wordt wakker

Die ochtend werd Grabinoulor wakker met zijn ziel vol zon en zijn neus rechtop in het midden van zijn gezicht wat op mooi weer duidde en aangezien de deken beminnelijk was kon je je er in een oogopslag van vergewissen dat niet alleen zijn geest zich manhaftig oprichtte naar het leven.

Terwijl hij vol vreugde zijn behaarde lichaam waste maakte hij spiernaakt bokkensprongen door het bos en publiceerde een boek daarna deed hij zijn kleren aan en kreeg hij zelfs een paar complimenten van zijn onverbiddelijke vriend de spiegel die niet de gewoonte heeft de zaken licht op te vatten daarna ging hij immens de straat op waar twee meisjes voorbij fietsten dus zag hij benen en ondergoed hij wist dan ook niet welk meisje te kiezen welnu de twee heren waren nog aan het vechten toen de twee begeerde meisjes op het punt stonden te verdwijnen woest omdat hij zag dat de weg een bocht maakte deelde degene die de witte jurk en het zwarte haar wilde om ze te kunnen nemen zo'n beslissende klap uit dat de ander werd gedood en zo grondig uitgewist dat het onmogelijk was hem terug te vinden noch in deze wereld noch in de andere

Grabinoulor is sterker dan alle intriges en vooral op de dagen dat zijn neus zich opricht zoals die ochtend bijvoorbeeld daarna nam hij het

[p. 43]

meisje dat hij had uitgekozen en vervolgde zijn weg bijna meteen ontmoette hij een ander meisje dat te voet was en aangezien Grabinoulor geen tegenstander had koos hij haar dus op het eerste gezicht en hij ging steeds vrolijker gestemd verder en hoewel de schaduwen van de bomen probeerden hem de pas af te snijden kwam hij door Parijs waar hij geen enkel avontuur beleefde omdat hij aan andere zaken dacht en hij ging meteen weer terug naar die oceaanse onderprefectuur waar hij woonde de stad van de mooie gemakzuchten maar lopend langs de rand van een klif bouwde hij een huis dat prachtig was toegerust voor de winter en de zomer geel en groen geschilderd en daarvoor had hij geen ladder nodig noch potten met kleuren noch kwasten en terwijl hij bezig was een machine te bouwen om de beweging van de zee om te zetten in elektrisch licht strekte hij zich uit op het zand en vertrok bijna naar Spanje maar een mier verhinderde dit want Grabinoulor is goed en kijkt om zich heen en de mier had veel moeite de berg te beklimmen die steeds onder haar poten weggleed op dat moment maakte hij een gat met zijn stok om te zien wat de mier zou doen maar hij was te sterk hij groef te diep en zijn stok kwam er aan de andere kant weer uit welnu omdat hij veel van deze stok hield die zich ook erg aan hem was gaan hechten volgde hij hem maar aangezien de ingedutte tegenpoolse stad waar hij in liep in de grootst mogelijke duisternis was gehuld en hij haar niet kende werd hij bang dat hij de weg terug niet meer zou vinden en misschien ook dat hij werd aangezien voor een moordenaar dus kwam hij met zijn stok rechtstreeks weer aan deze kant uit maar de zon was op zijn plaats gaan liggen en hij wilde haar liever niet storen en vertrok naar het volgend jaar om te zien of de oorlog voorbij was en toen hij vrolijk gevoet weer thuiskwam zei hij tegen zijn vrouw gaan we gauw lunchen wat heb ik een honger

Grabinoulor zoekt loodlijnen en parallellen

Het slecht uitgevoerde beeldje stond niet recht op zijn sokkel een bron van leed voor Grabinoulor die altijd bang was te vallen wanneer hij ernaar keek dus besloot hij het evenwicht te herstellen en duwde een wig onder de sokkel en het beeldje stond loodrecht op het plankje van de vitrine maar de sokkel stond niet meer loodrecht op het plankje en Grabinoulor voelde zich hier heel ongemakkelijk onder dus haastte hij zich om de

[p. 44]

sokkel van zijn wig te ontdoen en het plankje ervan te voorzien en Grabinoulor keek en werd een beetje duizelig want het beeldje stond loodrecht op de basis van de vitrine maar het plankje liep niet meer evenwijdig aan die basis en Grabinoulor zei verdomme niet het plankje moet een wig krijgen maar de vitrine wat hij deed en het beeldje stond kaarsrecht op de vloer van de kamer maar Grabinoulor gooide een hand naar voren om de vitrine tegen te houden die zin had om te vallen en hij dacht die vitrine kan niet leven zonder met vier poten op de grond te staan ik moet de vloer aan een kant oplichten hij lichtte dus de vloer op en het beeldje was het eindelijk eens met het schietlood dat aan Grabinoulors vingers hing maar hij Grabinoulor zag zich gedwongen een van zijn benen te buigen om rechtop te blijven staan en tot zijn grote wanhoop merkte hij dat de vloer en alle meubels in de kamer niet meer evenwijdig liepen aan het plafond dus leunde Grabinoulor met zijn ellebogen op het marmer van de schouw en zei hardop ik zal het evenwicht herstellen en hij zette de vloer weer terug op zijn plek en ging naar buiten om een wig onder het huis te duwen en alle lijnen in de kamer liepen eindelijk evenwijdig aan elkaar maar de klokken stopten en in de dressoirs ging het porselein en het glaswerk met veel lawaai bij elkaar liggen en alle huurders in het huis begonnen help te roepen de zwangere vrouw op de derde werd gek op de tweede gooide een man die stond te pissen alles ernaast een ander op de zesde die op het punt stond bij zijn vrouw een kind te maken merkte plotseling dat zijn lont was gedoofd en er was geen water meer geen vuur meer geen licht meer sommigen probeerden via de trap naar beneden te komen anderen schreeuwden uit het raam en op straat ging men de agenten halen die met de commissaris belden die met de prefect belde die met de minister belde toen werden er ordetroepen besteld blokkades neergezet de menigte werd aan alle kanten op vijfhonderd meter van het huis gehouden dat omviel de belendende panden werden geevacueerd en Grabinoulor constateerde dat de vloer van de kamer evenwijdig liep aan de vitrine de vitrine evenwijdig aan het plafond en al die evenwijdige lijnen ontstaken een vreugdevuur in hem maar het lukte hem nauwelijks om te lopen en rechtop te blijven staan op dat moment hoorde hij geluiden op straat en in huis dus ging hij naar buiten en meteen schreeuwden de agenten naar hem maak dat u wegkomt en niet dat hij laf was maar gewoon in een reflex begon hij te rennen daarna stopte hij en begon alras te peinzen dat hij niet wist waarom ze maak dat

[p. 45]

u wegkomt tegen hem hadden geroepen en hij draaide zich om en hij was verschrikkelijk ongelukkig toen hij zag dat zijn huis niet meer maar dan ook helemaal niet meer loodrecht op de grond stond en hij liep langzaam terug en het hoofd omlaag de handen op de rug want hij dacht veel en de agenten snelden toe om te voorkomen dat hij doorliep maar hij zag de menigte niet noch de agenten noch de vuisten die hem omver wilden werpen hij liep door en verdween en vlak daarna hervond het huis langzaam langzaam de vredige loodlijn en de agenten de brandweerlieden de commissarissen de ministers vluchtten veel verontruster weg dan ze gekomen waren en Grabinoulor stak een sigaret op

Dus het is niet het huis dat aan een kant moet worden opgetild maar de grond en Grabinoulor besloot meteen een exact berekende wig te plaatsen onder het zuidelijke gedeelte van Parijs en hij was tevreden te zien dat zijn huis evenwijdig liep aan de grond dat het beeldje perfect rechtop stond en dat alle lijnen in de kamer evenwijdig liepen maar er waren veel buizen die instortten het aantal slachtoffers werd nooit bekendgemaakt branden overstromingen ontploffingen ontsporingen ingestorte bruggen de Seine kolkte over de rechteroever kortom de stad was afgesloten van de rest van de wereld ingenieurs kregen de opdracht het contact te herstellen en ondanks de grote atmosferische storingen vroeg de Eiffeltoren om hulp hij ving ontdane radiosignalen op uit alle delen van de wereld over de aardbeving die een groot gedeelte van Parijs had verwoest

Grabinoulor vond het een beetje vervelend te moeten constateren dat hij zo veel vaatwerk had gebroken bovendien al was hij beslist tevreden over het feit dat de huizen die rechtop waren blijven staan zonder enige twijfel evenwijdig liepen aan de grond hij voelde toch beslist een zekere gene toen hij constateerde dat al die parallellen noch horizontaal noch verticaal liepen hij maakte dus de exacte balans op van zijn genoegen en ongenoegen en hij stelde vast dat hij meer ‘ons’ dan ‘g's’ had dus concludeerde hij daaruit dat hij absoluut niet het evenwicht dat hij zocht had gevonden en dat het voorlopig beter was Parijs weer op zijn plek te zetten en een oplossing te zoeken die perfecter energieker en tegelijkertijd nieuwer was en hij zei ook bij zichzelf dat het beter was de geleerden in de aardbeving te laten geloven omdat ze klakkeloos zouden accepteren dat wat een schok had ontzet een andere schok kon herstellen en hij ontwigde Parijs dat onmiddellijk zijn gewoontes hervond en op dat moment zag

[p. 46]

Grabinoulor heel duidelijk voor zich wat hij moest doen namelijk doodeenvoudig het centrum van de Aarde verplaatsen en hij wist meteen tot hoe ver hij dat centrum in noordelijke richting moest verplaatsen zodat het beeldje dat naar het zuiden overhelde oprecht in het verticale stond zoals hijzelf en hij liet de twee Amerika's weer zodanig op elkaar aansluiten dat New York bijna op Montevideo kwam te liggen daarna nam hij het geheel mee naar de IJselijke Arctische Oceaan met als gevolg dat Vuurland Lissabon raakte Montevideo vlak bij Berlijn lag Labrador Nova Zembla overhoop wierp en Canada een werd met Siberie de watermassa's volgden zonder dat Grabinoulor zich er druk over hoefde te maken en vormden weer een IJselijke oceaan voor de kust van Californie zodanig dat de Aarde om het zo maar eens te zeggen ronduit ellipsvormig werd een vorm die tegenwoordig trouwens wordt beschouwd als de beste vorm voor ruimtelijke evolutie het was zelfs niet verrassend geweest als de polen een granaatvormige punt hadden gekregen maar daar is men nooit zeker van geweest zeker was het dat meerdere dingen waren veranderd de evenaar liep door Parijs en de tropische zone strekte zich uit van Kaap de Goede Hoop tot Missouri tussen alle meridianen lag nog maar 50 graden verschil het jaar had nog maar 320 dagen en je vraagt je af of dit wel zo voordelig was want je zag evenveel mensen van vijfenzestig jaar als wij er van vijftig zien evenveel van negentig jaar als wij er van zeventig zien evenveel van meer dan honderd jaar als wij er van tachtig zien maar overal was meer gelijkheid vrijwel overal ter aarde waren de dagen gelijk aan de nachten vrijwel het hele jaar door heerste er in heel de tropische zone een constante temperatuur die duidelijk dicht in de buurt lag van het geliefde gematigde klimaat dat wij ieder jaar in juni aantreffen aan de zuidwestelijke kust van Frankrijk en toen werd het centrum het centrum de evenaar was het thuisland van de vliegeniers en dichters geworden want daar was alles de helft zo zwaar als het tegenwoordig is maar alles kreeg meer gewicht naarmate je dichter bij de polen kwam en in die contreien had een mens grote moeite een kurk te tillen hetgeen vrij veel veranderingen tot gevolg had voor de grote en kleine zaken van het dagelijks leven wat voor spitse geesten erg in strijd is met een van de regels hierboven waar sprake is van een grote gelijkheid maar trouwens als alle kwesties die hier worden genoemd niet zo exact gebeurden er gebeurden andere die minstens zo bijzonder waren en zo of anders waren er zeker veranderingen of nieuwigheden op Aarde zelfs de maan in de hemel werd

[p. 47]

erg klein net zo groot als het schoteltje van een koffiekopje het ballet van de planeten was ontregeld de eclipsen van de kometen vonden niet meer op tijd plaats niets in de hemel correspondeerde meer met de berekeningen van de sterrenkundigen die een tijdje erg verontrust waren

Grabinoulor was vol bewondering voor deze nieuwe Aarde en aangezien bijna alle steden ter wereld waren verwoest net als het merendeel van de mensen verheugde hij zich er tijdens het bouwen van de nieuwe steden over dat men de nieuwe beschavingen ging bouwen die zich zouden vormen ongelukkig genoeg had iemand hem gezien terwijl hij bezig was Amerika ten noorden van Europa te plaatsen dit werd zo goed doorgesluisd dat alle mensen die waren overgebleven heel snel wisten dat Grabinoulor degene was die de vorm van de Aarde had veranderd en ze kwamen bij elkaar op een congres waar besloten werd afgevaardigdenopperrechters te kiezen die een hoge raad zouden vormen die moest zeggen of men in Grabinoulor een god of een moordenaar moest zien en de afgevaardigden-opperrechters constateerden verrast dat ze niet allemaal dezelfde mening deelden sommigen wilden dat Grabinoulor werd beschouwd als de grootste redder van het menselijke geslacht aangezien hij dit ‘geslacht’ gelijkheid het gematigde klimaat en het geliefde gemiddelde had bezorgd maar de anderen wilden dat hij werd versneden en misvormd zoals hij de Aarde versneden en misvormd had want ze toonden aan dat al was er inderdaad meer gelijkheid tussen de dagen en nachten en tussen de maanden door de quasi-opheffing van de seizoenen hij was schuldig aan het feit dat hij een wereld had gemaakt die beslist voor ongelijkheid tussen de mensen zou zorgen aangezien deze onvermijdelijk zou worden beheerst door de aristocratie van de evenaar en degenen die dit dachten waren in de meerderheid ondanks de gedrevenheid van de voorstanders van Grabinoulor die de vergadering erop hadden gewezen dat de mensen op de punten juist duidelijk in het voordeel waren ten opzichte van de mensen op de evenaar aangezien ze een klein gedeelte van de achterkant van de maan zagen die niemand zelfs niet door zijn nek om te draaien ooit had kunnen zien wat beslist voor de totale gelijkheid zou zorgen waar zo lang naar was verlangd

Men leidde Grabinoulor voor en de uitslag van de stemming ontnam hem een deel van zijn vreugde omdat hij meende daar uit te moeten concluderen dat zijn wereld niet perfect was en dus stelde men hem voor ofwel door te bliksem te worden getroffen of de Aarde haar vagelijk bolle

[p. 48]

vorm terug te geven toen haalde hij zijn zakdoek te voorschijn om een druppel weg te vegen die aan zijn neus hing en alle afgevaardigdenopperrechters vluchtten weg terwijl ze de gendarmes toeriepen redde wie zich redden kan

Grabinoulor liep in gedachten verzonken terug naar zijn huis waar hij afgeleid door zo veel nieuwigheden niet meer was geweest welnu hij vond zijn huis niet meer terug en met veel moeite vond hij in de puinhopen het beeldje terug dat ongeschonden verscholen lag in een kleine ruimte die na het instorten was overgebleven en Grabinoulor haastte zich het naar een huis te brengen dat onlangs daarnaast was gebouwd hij zette het net zo neer als daarvoor en de sokkel liep evenwijdig aan het plankje van de vitrine maar het beeldje stond nog altijd niet loodrecht op zijn sokkel daarom zette Grabinoulor woedend en een beetje moe Amerika weer op zijn plek en ging naar bed en trouwens werelden zijn zo gewend aan bolle vormen dat de Aarde in al haar goedmoedigheid vanzelf ronder begon te worden

Hij heeft lekker geslapen

Grabinoulor had de gewoonte om iedere ochtend zijn vrouw de eer te bewijzen dat is de reden waarom de straat hem toebehoorde wanneer hij rondliep dus zijn handen zijn ogen zijn lippen namen de borsten de buik de heupen en alle rondingen en terwijl zijn hoofd tussen de dijen verdween peinsde hij dat de staart van de vissen misschien van invloed was op de beweging van de golven van de zee dus sprong hij uit bed met zijn pootstok nog in de lucht en aangezien hij deze kwestie met al haar buitengewone gevolgen tot op de bodem begon te onderzoeken op het moment dat hij met zijn hoofd in de wasbak dook bleef de grond van de kwestie waarschijnlijk op de bodem van het water liggen want toen hij zijn hoofd weer oprichtte zei hij tegen zijn vrouw heb je de brieven op de bus gedaan daarna was hij even in gedachten verzonken en bevond zich in zijn jeugd ja zelfs in zijn voorgeboorte waar hij een gedeelte van die dag bleef

's Avonds doodde hij de rijken van Frankrijk omdat ze niet van lekker rauwe schoonheid houden daarna maakte hij een gedicht want hij was een dichter daarna piste hij want hij was een mens