Bunker Hill. Jaargang 1 (nrs. 0-3)

[p. 54]

John Fante
Thuiskomst

vertaling: Dirk-Jan Arensman

In de saga van Arturo Bandini, een romancyclus in vier delen, verhaalt John Fante van de jonge Italiaanse immigrant Arturo Bandini die slechts één wens heeft: het bekrompen milieu waarin hij is opgegroeid en met de nek wordt aangekeken, te verlaten om een groot schrijver te worden.

Bandini trekt naar Los Angeles, waar hij na jaren van armoede en hard werken eindelijk succes krijgt; hij komt in de scenario-industrie van Hollywood terecht en blijkt zich wonderwel en in een snel tempo aan te kunnen passen aan dit inhoudsloze glamourwereldje.

In het derde deel van de cyclus, Dreams from Bunker Hill, keert Bandini voor een korte tijd terug naar zijn geboortestad Boulder in Colorado. Het hierna volgende fragment doet verslag van het geenszins gelukkige weerzien van Bandini met oude bekenden.

Thuis was het goed. Ik sliep goed. Ik at goed. De eerste paar dagen flaneerde ik door het huis in mijn nieuwe kleren. De spullen in m'n uitpuilende koffers fascineerden mijn moeder: m'n kostuums, m'n sportjasjes en -pantalons. Ze zette knopen aan, stopte sokken, waste en streek mijn kostuums en hing ze op. Vol ontzag keek ze naar elke verandering in m'n garderobe. Ze raakte de stoffen aan en bekeek me glunderend. Ik was twee mensen in één. Als ik een corduroy broek en een t-shirt aanhad, was ik haar kleine jongen. Maar als ik mijn prachtig vallende kostuums droeg, was ik een prins.

‘God is goed voor me geweest,’ verzuchtte ze. ‘Je ziet er zo belangrijk uit.’

Na verloop van tijd kreeg ik er genoeg van in huis rond te hangen, en ik begon mijn dagen in de stad door te brengen met het bezoeken van m'n ouwe stekkies: Benny's poolhal in Pearl Street, de bowlingbaan op

[p. 55]

Walnut. Ik ging naar de bibliotheek en vond de boeken terug die mijn leven hadden veranderd: Sherwood Anderson, Jack London, Knut Hamsun, Dostojewski, D'Annunzio, Pirandello, Flaubert, De Maupassant. De ontvangst die zij me gaven was warmer dan de kille nieuwsgierigheid van oude vrienden die ik in de stad tegenkwam.

Op een dag liep ik Joe Kelly tegen het lijf, de verslaggever van de Boulder Times. We gaven elkaar een hand en waren blij elkaar te zien. Toen we nog op school zaten, liftten Kelly en ik vaak naar Denver om naar Western League honkbal te kijken. Joe nam me mee naar het kantoor van de Times, liet me fotograferen en interviewde me. Het interview was vleiend noch onvriendelijk, maar had iets uitdagends, alsof op veel vragen over mij en mijn werk meer antwoorden nodig waren. Mijn vader kocht vijfentwintig exemplaren van het interview toen het verscheen, en iedereen in de familie ging aan de eettafel zitten om zijn exemplaar te lezen.

De volgende dag belde Agnes Lawson. We waren oude leden van Het Rode Potlood, een literair genootschap dat door de kerk werd gesponsord. Ik had haar in geen twee jaar gezien. Ze was een hooghartig, verwend meisje van rijke ouders, en toen ze me uitnodigde voor een feestje bij haar thuis, was mijn eerste impuls te weigeren. Ze had hetzelfde nasale stemgeluid, dezelfde snobistische gereserveerdheid.

‘Er komen veel alumni en associés van Het Rode Potlood,’ zei ze. ‘We willen je zien nu je beroemd bent.’

‘Ik zal proberen te komen,’ zei ik. ‘Ik moet eigenlijk naar een ander feest, maar ik kan wel even bij je langskomen.’

Mijn moeder was dolblij met de uitnodiging, want Agnes was de dochter van een van de meest vooraanstaande inwoners van Boulder, eigenaar van een van de bekendste kledingzaken.

De volgende avond kleedde ik me zorgvuldig aan voor Agnes' feestje. Een grijs tweed kostuum, een rode das en een grijs overhemd. Mijn moeder straalde.

‘Wat een eer!’ zei ze. ‘Is het niet heerlijk om in die prachtige huizen te komen? Ik ben zo trots op je.’

Mijn broer Mario veegde de sneeuw van zijn Overland, legde een kleedje op de voorbank en reed me naar het drie verdiepingen hoge huis van de Lawsons, op University Hill. Kijken naar het huis bracht slechte herinneringen boven, een huis dat altijd verboden was geweest. Ik dacht

[p. 56]

aan de vele zomers dat Agnes feestjes gaf waarvoor ik niet was uitgenodigd, en ik kon ook de enorme rekening niet vergeten die mijn ouders nog aan de Lawsons moesten betalen. Meneer Lawson zei er nooit iets over, maar altijd als hij me zag, keek hij me geërgerd aan.

Ik belde aan en Agnes deed open. Naast haar, met zijn arm om haar heen, stond Biff Newhouse, een ster uit het football-team van de Colorado University. Biff was uitgedost in een merktrui, met een grote gouden c op zijn borst. Agnes stak haar hand uit en zei: ‘Hi.’

‘Hallo, Agnes.’

Ze was een klein meisje, met een pagekopje, modieus gekleed in een zwarte jurk.

‘Dit is Biff Newhouse.’

Biff en ik schudden elkaar de hand. Hij drukte harder dan nodig was.

‘Hoe gaat het?’ grijnsde hij.

‘Hallo, Biff,’ zei ik.

Er had zich een dozijn mensen verzameld in de huiskamer. Ik kende ze allemaal van de lagere en middelbare school. Ze keken me uitdrukkingsloos aan, alsof ze me zelfs het kleinste sprankje warmte of hereniging wilden onthouden. Alleen Joe Kelly kwam naar me toe en gaf me een hand.

‘Ik was blij met wat je over me hebt geschreven,’ zei ik.

‘Mooi, ik was bang van niet.’

‘Wat dacht je van een drankje?’ zei Agnes.

‘Graag. Een whisky-soda alsjeblieft.’

Ze ging naar de bar en schonk het drankje in. Een lang meisje met een bril kwam naar me toe.

‘Ik hoor dat jij een scenarioschrijver bent,’ zei ze.

‘De beste in Hollywood.’

Ze glimlachte zwakjes. ‘Ik wist dat je zoiets zou zeggen. Schrijf je nog steeds van die beroerde gedichten?’

‘Wat was er zo beroerd aan? Ik heb er één aan de New Yorker verkocht.’

Agnes bracht me mijn drankje. Ik sloeg het gauw achterover. We gingen op banken en grote fauteuils voor de open haard zitten. Agnes schonk nog wat voor me in.

‘Hoe gaat het in Tinseltown?’ vroeg ze.

‘Fantastisch,’ zei ik. ‘Je moet eens langskomen.’

Ze lachte. ‘Ik in Hollywood? Dat is een giller.’

‘Wat schuift dat scenarioschrijven eigenlijk?’ vroeg Biff.

[p. 57]

‘Ik ben bescheiden begonnen,’ zei ik. ‘Driehonderd per week. Mijn huidige salaris is duizend dollar per week.’

Biff glimlachte ongelovig. ‘Lulkoek,’ zei hij.

‘Misschien vind jij het lulkoek, maar ik vind het aardig betaald.’

‘Ken je Joel McCrea?’ vroeg de lange dichteres.

‘Ik ken hem niet alleen, het is toevallig een van mijn beste vrienden.’

Agnes gaf me nog een drankje, en ik nam een slok.

‘En Ginger Rogers?’ fleemde Agnes. ‘Vertel ons over Ginger Rogers, Arturo.’

Ik keek in haar spottende ogen.

‘Ginger Rogers is een superieur mens. Ze heeft charme, schoonheid en talent. Ik beschouw haar als een van de grootste artiesten van onze tijd. Maar mijn favoriete ster is Norma Shearer. Haar schoonheid is adembenemend. Haar ogen zijn wonderbaarlijk en ze heeft een verrukkelijk figuur. Ik ken een heleboel actrices met een verrukkelijk figuur - Bette Davis, Hedy Lamarr, Claudette Colbert, Jean Harlow, Katherine Hepburn, Carole Lombard, Maureen O'Sullivan, Myrna Loy, Janet Gaynor, Alice Faye, Irene Dunne, Mary Astor, Gloria Swanson, Margret Linsay, Dolores del Rio. Ik ken ze allemaal. Ze zijn een deel van mijn leven. Ik heb met ze gedineerd, gedanst, gevreeën, en ik zal jullie dit zeggen - ik heb er nog nooit één teleurgesteld. Ga maar naar ze toe, stel ze vragen over Arturo Bandini, vraag ze of ze ooit teleurgesteld zijn.’

Ik stopte even en sloeg nog een whisky-soda achterover. Toen stond ik op.

‘Wat mankeert jullie?’ Ik liep door de kamer naar de bar en leunde ertegen. ‘Hoe kunnen jullie zulke saaie levens leiden? Is er dan geen romantiek, geen schoonheid in jullie?’ Ik keek Biff Newhouse recht aan. ‘Kun je dan aan niets anders denken dan aan football? Ik wel, makker. Ik leef een ander leven. En zonder die verdomde sneeuw van jullie. Ik speel in de zon. Ik speel golf met Bing Crosby en Warner Baxter en Edmund Lowe. Ik speel tennis met Nils Asther en George Brent en William Powell en Pat O'Brien en Paul Muni. Ik speel overdag, ik neuk bij het vallen van de avond, en ik werk 's nachts. Ik zwem met Johnny Weismuller en Esther Williams en Buster Crabbe. Iedereen is dol op me. Begrepen? Iedereen.’

Ik zwaaide in een groots gebaar rond, totdat mijn hielen onder me vandaan gleden en ik op de grond zat, terwijl mijn glas naast me kapotviel. Ik hoorde hun gelach en probeerde op te staan, maar ik gleed weer

[p. 58]

weg en viel. Biff Newhouse tilde me op. Ineens haatte ik hem. Ik haalde uit en raakte hem op zijn kaak. Zijn ogen kookten van woede en hij gaf me ervanlangs - een korte stoot, precies op mijn neus, en ik zat weer op de grond, terwijl het bloed uit mijn neus stroomde, langs mijn boord, op mijn broek en de mouw van mijn jasje. In een waas zag ik de anderen draaien, om me heen lopen en het huis uitgaan. Toen hees Joe Kelly me op m'n benen, hij duwde een handdoek onder mijn neus en ondersteunde me, terwijl ik het bloed wegveegde.

‘Ik zal je naar huis brengen,’ zei hij. Hij hield me vast terwijl we naar buiten gingen en van de treden van de portiek liepen. Auto's startten en trokken op. Joe hielp me in zijn Ford. Het bloed stroomde nog steeds. Ik drukte de handdoek tegen mijn neus en we reden weg.

We kwamen bij mijn huis en ik stapte uit, zonder met de deur te slaan. Kelly reed weg en ik pakte wat sneeuw en drukte die tegen mijn neus tot het bloeden ophield. Zachtjes liep ik door de sneeuw naar het raam van mijn broer en ik klopte tegen het glas. Hij kwam naar de zijdeur. Half stikkend van de schrik keek hij naar mijn bebloede gezicht.

‘Wat is er gebeurd?’ vroeg hij.

‘Ik ben gevallen en heb mijn neus gebroken. Stil. Ik wil niet dat mamma het hoort. Is die ouwe thuis?’

‘Hij ligt in bed.’

‘Ik ga hier weg,’ fluisterde ik. ‘Ik ga: vanavond, nu meteen. Wees stil.’

We gingen door de zijdeur naar binnen. Ik deed mijn koffer op het bed open en bracht mijn kleren zo geruisloos mogelijk over van de kasten naar mijn bagage. Mario kleedde zich aan en keek hoe ik het bloed van mijn gezicht en mijn handen waste. Ik kleedde me om en propte mijn bebloede kleren in de koffer.

‘Laten we gaan,’ fluisterde ik. Hij tilde een koffer op en ik nam de andere. Zonder geluid te maken stapten we de sneeuw in en liepen we naar zijn oude auto. Mario's stem trilde.

‘Wat moet ik tegen mamma zeggen?’ vroeg hij.

‘Niks,’ zei ik.

‘Weet je zeker dat je gevallen bent?’ vroeg hij. ‘Weet je zeker dat niemand je een knal heeft verkocht?’

‘Absoluut.’

We gooiden de bagage in de auto en reden naar het busstation. De bus

[p. 59]

uit Denver stond voorop, grommend als een dier. Ik kocht een kaartje naar Los Angeles en stapte in. Mario stond me van onder mijn raam aan te kijken, met tranen in zijn ogen. Ik rende de bus uit en sloeg mijn armen om hem heen.

‘Dank je, Mario. Ik zal dit niet vergeten.’

Hij snikte en legde zijn hoofd op mijn schouders. ‘Wees voorzichtig,’ zei hij. ‘Niet vechten, Arturo.’

‘Ik red me wel.’

Ik draaide me om en ging de bus weer in. Het was woensdagnacht. We reden het grootste gedeelte van de reis door de sneeuw en kwamen op een zonovergoten zaterdagochtend in Los Angeles aan.

Extracts from Dreams from Bunker Hill copyright © 1982 by John Fante and reprinted with permission of Black Sparrow Press.