De Boomgaard. Jaargang 2

[p. 785]

In memoriam Frans Buyens.

Dankbaar waardeer ik de gelegenheid mij door de redactie van dit tijdschrift geboden, hier aan de herinnering van mijn vriend Frans Buyens eenige woorden te wijden. Wij weten immers hoe vlug de dooden gaan; wellicht zullen dan deze enkele lijnen in latere tijden, wanneer wij zelf, wie weet, nog slechts een vervaagde herinnering van hem mochten bewaren, een aanleiding zijn om het weinige door dezen jongen schrijver nagelaten, te gaan opzoeken en genieten. Men zal dan wellicht kunnen vaststellen hoe uit de jongste literatuur van het tegenwoordige Vlaanderen, een figuur is heengegaan, dat, helaas, getroffen door het noodlot, de eens gedane schoone beloften niet tot rijpe werkelijkheid heeft kunnen doen gedijen.

Buyens was een oorspronkelijk temperament. Ofschoon van een ongewone belezenheid, was zijn helder doorzicht en fijne kritische aanleg hem voldoende om zijn zeer bizondere eigenheid in al haar frischheid te bewaren. Stonden van een anderen kant zijn gejaagde onrustigheid en zijn verstrooide, zenuwachtige onbestendigheid de geleidelijke en zekere ontwikkeling van zijn talent eenigszins in den weg, toch getuigt zijn niet omvangrijke arbeid van een zeer scherpen opmerkingsgeest en van een zuiver en diepgaand gevoel. Ik herinner mij van hem prozastukken

[p. 786]

treffend door hun ongewonen, nu soms vreemd aandoenden eenvoud, impressies waaruit als de bitterheid en de Weltschmerz van een Laforgue uit opklinken, gedichten sober van lijn, breed van gedachte en innig van gevoel.

Hoe gaarne hadden zijn vrienden de belanglooze taak op zich genomen, zijn verspreid en nagelaten werk te verzamelen en als een blijvend aandenken in het licht te zenden! Het mocht niet zijn, helaas! Sinds langs voelde Buyens zich door de ziekte ondermijnd. Vooraleer voor goed te gaan liggen, sloot hij zich op en vernietigde bijna al zijn onuitgegeven werk. Men heeft na zijn dood slechts eenige kleine fragmenten, verspreide versregels en nota's teruggevonden. Van den ganschen Jonker Storms, van den Slag in 't Water, van den Koorknaap (waarvan in De Boomgaard een fragment werd opgenomen), van gedeeltelijk afgewerkte tooneelspelen in verzen, blijft niets meer over. Buiten zijn in tijdschriften verschenen werk (De Vlaamse School, De Arbeid, Alvoorder, Nieuwe Arbeid, De Vlaamse Gids, De Boomgaard) kent men van hem slechts een aantal prachtig gestyleerde brieven. Hij was tevens correspondent van het Algemeen Handelsblad van Amsterdam en van het Nederlandsche weekblad Het Theater.

Het is ons vreemd en treurig te moede bij het neerschrijven dezer woorden. Nooit hebben wij er aan gedacht dat de dood nu reeds een onzer mede kon nemen. In schoonen, jeugdigen overmoed hebben wij zij aan zij gestaan in den soms zeer onverkwikkelijken strijd ter verwezenlijking onzer droomen, en wij staren nu, verbijsterd en gekwetst, op de leegte die de dood met brutaal en onverwacht gebaar maakte nevens ons. Met diepe treurnis hebben wij den makker zien heengaan, die tot ons kwam in de blijde tijden toen wij nog meenden de menschen en

[p. 787]

Vlaanderen van in- en uitzicht te kunnen doen veranderen. Met vriendschap zullen wij gedenken hem die met ons gedragen heeft de frische kransen van een schoonen, maar ijdelen waan. Wij betreuren in hem een goeden vriend en een gevoelig kunstenaar.

Ary Delen.