Het Boek. Jaargang 2

[p. 176]

Uit: Alle den Coninghen in Engeland. (Antw?), 1534. Op ¼ van de ware grootte.

[p. 177]

Een serie portretten van de koningen van Engeland,
Met Nederlandsche versregelen uitgegeven in 1534.

In het Britsch Museum kreeg ik, bij het beschrijven der Nederlandsche postincunabelen een merkwaardige serie portretten van Engelsche koningen onder oogen, die, waarschijnlijk te Antwerpen, gedrukt en uitgegeven werd in het jaar 1534. Deze serie portretten, wellicht bestemd om naast elkaar geplakt te worden, is mij van elders onbekend. De beschrijving er van, zooals ik die opnam in mijn ‘feuilles provisoires’ laat ik hier onder volgen. De afbeelding, op één vierde van de ware grootte gemaakt, welke hierbij gevoegd is, moge de aandacht op deze serie vestigen.

ALLE DEN CONINGEN, in Enghelandt. (Antw.), 1534. fol.

1^e blad. Bovenaan: Wapen van Engeland, in een cirkel 12 ☓ 12 c.M.

Prologhe van allen den || den Coninghen in Engheland.

Hier suldi in vinden notable ghemeene
De regnacie van Engeland | de welcke alleene
Eerst conquesteerde hertoge Willem ghenaemt
Wt Normandien al was sijn macht cleene enz.

(10 regels).

4 maal 10 versregels naast elkaar, daaronder een rand.

2^e blad. Bovenaan: Houtsneê: 27 c.M. breed en 25 cM. hoog, voorstellende drie koningen, bovenaan hun wapens, daaronder tekst, in drie kolommen:

(1^e kol.) (roos) Vvillem die eerste

Willē die cōquesteerder | hertoge vā Normādien. enz.

(2^e kol.) Vvillem rufus die ij.

Int iaer. M. lxxxvij. vaet welt vermonden, enz.

[p. 178]

(3^e kol.) Henricus de eerste.

Henrick | Willē de cōquesteerders sone lustich. enz.

2 maal 8 regels daaronder een rand.

3^e blad, gemerkt rechts in den hoek B. Bovenaan: Houtsneê, daaronder, in drie kol. de tekst:

(roos) Coninck Steuen. Henrick de tvveede en Richardus de eerste.

2 maal 8 regels, dezelfde randen.

4^e blad, gemerkt C. Bovenaan: Houtsneê, voorstellende:

(roos) Coninck Johan. Henricus die derde. Eduardus die eerste.

2 maal 8 regels, dezelfde randen.

5^e blad, gemerkt D. Bovenaan: Houtsneê, voorstellende:

Eduardus dietvveede. Eduardus die derde Ridtsaert de tvveede.

2 maal 8 regels, dezelfde randen.

6^e blad, gemerkt E. Bovenaan: Houtsneê, voorstellende:

Heyndericus d. iiij: Heynderick de vijfste: Henricus die seste.

2 maal 8 regels, dezelfde randen.

7^e blad, gemerkt F. Bovenaan: Houtsneê, voorstellende:

(roos) Eduardus de iiij. Eduardus de. v. Richardus de. iij.

2 maal 8 regels, dezelfde randen.

8^e blad, geen merk. Bovenaan: Houtsneê, voorstellende:

twee koningen, bovenaan de wapens, onderaan links het jaartal 1534, rechts het monogram VG¶, tekst in 2 kolommen, tusschen drie randen.

❧ (roos) Heyndericus de. vij. ❧ Heyndericus de. viij. ❧

2 maal 8 regels, dezelfde randen.

Onder de afbeelding van Hendrik VIII leest men:

Int Iaer ons heeren alsmen duysent sach scrijuen
Vijfhondert ende neghen daer mede.
So sachmē Heynderic die achste de croone beclijuē.
Als een eenich gheborē sone | nae manierlijcke sede.
Seer vreemde wercken hi int leuen dede
Wi laten gaen daert gaet al zijn opstel
Daer af willen wi swyghen doer ionstighe bede
Alle man hooret | en zyn vianden wetent wel.

[p. 179]

 

Van allen zijn dinghen willen wi swijghen.

 

Beyde gracie en̄ fortuyne heeft hē God ghesonden

 

Dus willen wi hem als een edel vorst toe nijghē.

 

En̄ god voer hem bidden tot allen stonden.

 

Twaer quaet te stoppene elckerlijcx mondē

 

Bidt voer hē wt liefdē den heere omnipotent

 

Op dat hi in sijn eynde salich wort vonden

 

Den Heere bequame eer syn regnatie vollent.

9^e blad, Bovenaan: Hetzelfde wapen van Engeland, daarboven een rozentak.

Conclusie van allen den || Coninghen in Enghelant. ||

Vrienden notable wilt dese conclusie verstaen

4 maal 10 regels; de laatste drie regels luiden:

Hier hebdi de coninghen al tot de achste Heynderick gescreuē
Die voer dmenschelijcke gheslachte ghestoruen is naect
Wil haer ende ons allen syn eewighe rijcke gheuen. (rozentak).

W.N.