Uniek Amsterdams boek uit 1532
Op vrijdag 3 september werd bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam het enig bekende exemplaar gepresenteerd van een zestiende-eeuws schoolboek van de Amsterdamse humanist Cornelius Crocus. Deze nieuwe aanwinst is bijzonder omdat in het boek de tekst is afgedrukt van een verder onbekende brief van Erasmus. De brief zelf is nooit gevonden en het bestaan ervan was onbekend tot 1990.
Erasmus schreef de brief op 23 januari 1530 aan zijn vriend Cornelius Crocus (ca. 1500-1550), rector aan de Latijnse school in Amsterdam. De schoolmeester wijdde zich vrijwel zijn hele leven aan de opleiding van de Amsterdamse gymnasiasten. Behalve dat hij schoolboeken en Latijnse toneelstukken schreef, richtte hij zijn pen tegen de lutheranen en wederdopers in Amsterdam. Om zijn geleerdheid en vroomheid wilde de koning van Portugal hem benoemen tot hoogleraar aan de universiteit van Coimbra. Crocus sloeg het aanbod echter af omdat hij zijn oude moeder in Amsterdam wilde blijven verzorgen.
De Vlaamse wetenschapper Marcus de Schepper ontdekte de tekst van de brief toen hij in 1990 onderzoek deed Propaedeumatum grammatice institutionis libelli duo, zoals de volledige titel van dit grammaticaboek luidt. Het werd in Amsterdam uitgegeven door Doen Pietersz in 1532 en was bedoeld voor onderwijs aan de Amsterdamse Latijnse school.
Tot nu toe was dit unieke boek in België in particulier bezit. Toen het dit jaar op een Brusselse veiling werd aangeboden, kon het voor de Bijzondere Collecties worden verworven met steun van het Herman de la Fontaine Verweyfonds. Het is een zeer belangrijke aanvulling op de verzameling vroege Amsterdamse drukken.
Auteursrechtelijk beschermd
