In memoriam Lambiek Coopmans (1955-2006)
Piet Buijnsters
Voor iedere lezer van
De Boekenwereld een vertrouwd
gezicht: de paginagrote advertentie van Antiquariaat Lambiek Coopmans uit Venlo op de achterzijde. Met aan het eind: ‘Na telefonische afspraak altijd welkom. Een “tas” koffie en een glaasje Brandt-Bier staan dan klaar.’ Ik betwijfel of veel lezers van die mogelijkheid ooit gebruik hebben gemaakt of de gastvrije antiquaar zelfs maar ergens zijn tegengekomen. Want Lambiek Coopmans leed sinds 1986 aan multiple sclerose en kon - halfblind en immobiel - de laatste jaren vrijwel niets meer. Dinsdag 14 maart 2006 is hij, kort na zijn 51
e verjaardag, overleden. Op de rouwbrief staat hoe hij zich voelde: ‘Ik woon in een onbewoonbaar verklaarde woning.’ Desondanks wenste hij tot de laatste snik zijn stiel uit te oefenen, daarbij trouw bijgestaan door zijn vriendin Odiel Haeyen, beiden Venlonaars van geboorte.
Lambiek en Odiel hadden in betere tijden samen Nederlands gestudeerd aan de universiteit van Amsterdam, waar Herman Pleij hen warm maakte voor volksboeken en andere populaire lectuur uit de periode 1600-1850. Geen wonder dat Lambieks antiquariaat altijd goed gevuld was met wat in die advertenties werd aangeduid als ‘Buisman- en Waller-boeken’.
Nog tijdens hun studie stichtten Lambiek en Odiel met een ander stel een soort commune in het Zeeuwse Lewedorp, niet bij Middelburg. Dat was 1978/'79. Coopmans had, zijn naam getrouw, als student al in tweedehands boeken gehandeld. Nu bezocht hij regelmatig het Middelburgs antiquariaat Merlijn van Frans van den Berg en van kijken kwam werken. In de zomervakanties van 1979 en 1980 trad hij er voor twee maanden in dienst.
Na het afstuderen van Odiel zijn Lambiek en zij in 1980 voorgoed naar Venlo teruggekeerd. Daar zetten zij het antiquariaat voort dat ze al even in Lewedorp begonnen waren: eerst boven de slagerij van Lambieks vader en later in een eigen, eenvoudige woning. In totaal hebben ze zo in vijfentwintig jaar 35 catalogi uitgegeven, allemaal gestencild: aanvankelijk op het volle terrein van de neerlandistiek, maar sinds 1995 alleen voor ‘old & rare’.
Lambiek Coopmans is nooit lid van de NVvA willen worden. Omgekeerd waren er diverse antiquaars als Frits Knuf die ongezien een hekel hadden aan zijn wijze van adverteren met middenstandsslogans als ‘vergelijk rustig onze prijzen’. In werkelijkheid was Lambiek Coopmans de meest irenische en integere antiquaar die ik ooit heb leren kennen. Mijn vrouw en ik hebben hem jarenlang op zondag bezocht. Want hij was de enige Nederlandse antiquaar waar je dan terecht kon (al heb ik er nooit Brandt-Bier op tafel zien staan). Ook onze hond was welkom en werd meteen verblijd met een ‘huisgemaakte’ kluif. Naderhand werden de gesprekken moeizamer, ook al omdat ‘Bieks’ wereld steeds meer inkromp.
Deze antiquaar had gevoel voor humor en zelfspot. Geen klacht over zijn slopende ziekte kwam over zijn lippen. Maar ik geloof ook niet dat hij, bij gunstiger lot, de gedurfde weg van Bas Hesselink of Bubb Kuyper was opgegaan. Antiquaar in Limburg, meer wilde hij nooit worden.
Wie hem kende zal hem missen.
Auteursrechtelijk beschermd