luxe, de kunst van het Franse boek
Paul van Capelleveen & Sophie Ham
Van oudsher zijn er - naast Nederlandse en Latijnse - veel Franse boeken in Nederlandse verzamelingen bijeengebracht: boeken over religieuze, politieke, geografische en literaire zaken werden nu eenmaal vaak in het Frans geschreven en de Franse taal werd tot voor kort veel gelezen. Tussen 1918 en 1925 verschenen zelfs vijf delen van een speciale Catalogus der Fransche taal- en letterkunde in de Koninklijke Bibliotheek, samengesteld door W.G.C. Byvanck en mej. A. de Kempenaer. Mogelijk speelde die catalogus een rol bij de beslissing van twee Nederlandse bibliofielen om hun collectie van Franse literatuur in bijzondere en geïllustreerde uitgaven aan die bibliotheek te vermaken. Aan deze verzameling, de Collectie Koopman, wijdt de kb vanaf 8 september 2005 een tentoonstelling: LUXE, de kunst van het Franse boek. Vanaf die datum komt ook een permanente webexpositie online, die is te vinden op www.kb.nl.
Ex-libris van Anny Antoine door Samuel Garf. Litho, 6,3×8,4 cm
In deze aflevering van De Boekenwereld belichten wij - tussen de andere artikelen door - twaalf hoogtepunten uit de collectie, waaronder boeken met litho's van Picasso en Matisse, etsen van Enrico Baj en foto's van Man Ray en gaan we dieper in op dit genre boeken, het Franse kunstenaarsboek. Dat is een fenomeen waarvoor een eigen en vaak verwarrende terminologie is ontwikkeld, van ‘livre d'artiste’ en ‘artists' book’ tot ‘livre de peintre’. Clemens de Wolf schetst in het kort de ontwikkeling van het Franse kunstenaarsboek in de twintigste eeuw. Rob Perrée bekijkt het fenomeen vanuit het Nederlandse perspectief en vergelijkt de voedingsbodem voor kunstenaarsboeken in Nederland met die in Frankrijk. Andere bijdragen belichten de twee bibliofielen Louis Koopman en Anny Antoine en beschrijven de ontstaansgeschiedenis, de inhoud en de toekomst van de Koopman Collectie. Voor wie de smaak te pakken krijgt, zijn er nog tips om zelf zulke boeken te verzamelen. Alle illustraties zijn afkomstig uit de besproken boeken. Voor de illustraties zijn uitsluitend boeken uit de Koninklijke Bibliotheek gebruikt.
Auteursrechtelijk beschermd