De Boekenwereld. Jaargang 21

[p. 320]

Berichten

Jan de Jong en Chang-Chi Lan-Ying bekroond

De Grafische Cultuurprijs 2005 is toegekend aan Jan de Jong en Chang-Chi Lan-Ying, de drijvende krachten achter Uitgeverij De Buitenkant, Offsetdrukkerij Jan de Jong en Zetterij Chang-Chi Lan-Ying, alle in Amsterdam. Ze krijgen de prijs voor de interessante en waardevolle boeken over het grafisch vak die zij gedurende vijfentwintig jaar hebben gerealiseerd. De jury oordeelde dat menig boek over boeken zonder hen niet verschenen zou zijn en dat al hun uitgaven getuigen van liefde, zorg en vakmanschap. De uitreiking vond plaats op 19 mei, kort na de feestelijke viering van het 25-jarig jubileum van de bekroonde bedrijven.

Jan de Jong en Chang-Chi Lan-Ying (foto: Grafische Cultuurstichting)

Google gaat ook boeken ontsluiten

Een belangrijk manco in de zoekresultaten van Google was tot voor kort dat niet-digitale informatie niet te vinden was. Daar komt nu, als het aan Google ligt, verandering in. De bekende zoekmachine gaat namelijk ook boektitels ontsluiten. Uitgevers leveren hun digitale materiaal aan bij Google, waardoor de normale zoekstrategie kan worden toegepast. Ook werkt Google samen met grote bibliotheken (vooralsnog alleen in de Angelsaksische wereld: University of Michigan, Harvard University, Stanford University, The New York Public Library en Oxford University). De bedoeling is om grote delen van de collecties van deze bibliotheken te scannen en door tekstherkenning digitaal toegankelijk te maken. Als een boek bij de zoekresultaten verschijnt, wordt doorverwezen naar on line boekhandels en bibliotheken in de buurt die over het boek beschikken. Bij titels waarop geen copyright meer rust, kan het hele boek digitaal bekeken worden. Het project bevindt zich nog in een beginstadium, maar kan op termijn grote gevolgen hebben voor bibliotheken en boekhandels. Meer informatie is te vinden op: http://print.google.com.

Wereldbibliotheek bestaat honderd jaar

Vrijdag 29 april 2005 vierde uitgeverij Wereldbibliotheek haar honderdjarig bestaan. Het eerste boek dat de Maatschappij tot Verspreiding van Goede en Goedkoope Lectuur, zoals de Wereldbibliotheek oorspronkelijk heette, uitgaf, was de Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart van Betje Wolff en Aagje Deken. Vele beroemde auteurs zouden volgen: Dante, Goethe, Multatuli, Sigmund Freud en Karl Marx, van wie velen nog altijd op de fondslijst staan.

De Wereldbibliotheek heeft meer dan 3600 titels uitgebracht en is nog altijd zelfstandig. De

[p. 321]

Jacob Böhme, The Works. Londen 1764 (foto: bph, Amsterdam)

Fama fraternitatis. Kassel 1614. Het oudste manifest der Rozenkruizers (foto: bph, Amsterdam)

oorspronkelijke doelstelling van verheffing van de arbeiders is losgelaten, maar de uitgeverij heeft nog altijd een bijzonder fonds. De laatste jaren zijn met name auteurs als Isabel Allende en Sándor Márai de drijvende krachten achter het voortdurende succes.

Staat koopt deel bibliotheca philosophica hermetica

Op advies van de Raad voor Cultuur heeft de Nederlandse Staat de kern aangekocht van de Bibliotheca Philosophica Hermetica (bph), een wereldvermaarde particuliere bibliotheek met een collectie van 20.000 gedrukte boeken en handschriften op het terrein van de christelijkhermetische filosofie. De aankoop betreft 25 getijdenboeken, 359 handschriften van na 1500, 44 incunabelen en 3961 oude drukken tot 1800 (in totaal 4389 werken). De ministers Van der Hoeven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Zalm van Financiën hebben hiervoor gezamenlijk 18,75 miljoen euro beschikbaar gesteld. Het voortbestaan van deze unieke bibliotheek voor de Nederlandse samenleving, voor het cultuurbezit en de wetenschapsbeoefening is hierdoor voor de lange termijn gegarandeerd. De Bibliotheca Philosophica Hermetica is in 1957 gesticht door Joost R. Ritman. Sinds 1984 is de collectie in een instituut ondergebracht met een

[p. 322]

bibliotheek, een onderzoeksinstituut en een uitgeverij. De collectie bevat vijf hoofdverzamelgebieden: hermetica, mystiek, alchemie, rozenkruisers en gnosis & westerse esoterie. De bph staat sinds 1994 onder de bescherming van de Wet Behoud Cultuurbezit. Het is altijd de wens geweest van Ritman om de bibliotheek voor de Nederlandse samenleving te behouden. Na eerdere voorstellen voor de aankoop van de collectie door de voormalige staatssecretarissen Nuis en Van der Ploeg, is nu overeenstemming bereikt. De door de Staat aangekochte werken blijven in de bph aanwezig, beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek en bereikbaar voor het publiek. Het beleid is erop gericht dat de bph zich in samenwerking met onder andere de Koninklijke Bibliotheek en de Koninklijke Akademie van Wetenschappen verder ontwikkelt tot een toegankelijk en vooraanstaand wetenschappelijk instituut met wereldwijde uitstraling.

Laurens van Krevelen houdt veertiende Bert van Selm-lezing

Op dinsdag 6 september 2005 vindt de veertiende Bert van Selm-lezing plaats met de voordracht die Laurens van Krevelen zal houden onder de titel De schrijver achter het boek. Over het aandeel van auteurs in de ontwikkeling van het verschijnsel boek. Na een korte uiteenzetting over het begrip ‘auteurschap’, zal de spreker aandacht schenken aan een aantal tot nu toe onderbelicht gebleven aspecten van de auteursfunctie. Centraal daarbij staan enkele belangrijke historische vernieuwingen van het fenomeen boek die aan auteurs te danken zijn. Daarnaast wordt ingegaan op opvallende schrijversinterventies uit de afgelopen halve eeuw, die de Nederlandse wereld van boeken en informatieverspreiding onmiskenbaar hebben beïnvloed.

Laurens van Krevelen studeerde Romaanse talen, Nederlands recht en bedrijfseconomie aan de Universiteit van Amsterdam. Vanaf 1968 was hij werkzaam in de uitgeverij: achtereenvolgens als directie-assistent/adjunct-directeur bij Exerpta Medica en als hoofdredacteur en uitgever/ directeur van Uitgeverij J.M. Meulenhoff. Van 1978 tot eind 2000 had hij zitting in de concerndirectie van Meulenhoff & Co. Hij was van 1994-2001 voorzitter van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak (kvb) en is thans voorzitter van de dr. P.A. Tiele-Stichting, het samenwerkingverband van de boekwetenschap in Nederland. In 2002 verscheen van zijn hand De stijl van de uitgever, beschouwingen over ontwikkelingen in het boekenvak, speciaal de uitgever, in de periode 1945-2000, met name in Nederland.

De lezing vindt plaats in zaal 011 van het Lipsius-gebouw van het Witte Singel/Doelencomplex te Leiden en begint om 16.15 uur. Aansluitend wordt in het restaurant een drankje geschonken. Toegangskaarten voor de lezing kunnen worden aangevraagd bij de Universiteit Leiden, Opleiding Nederlandse taal en cultuur, Commissie Bert van Selm-lezing, P.N. van Eyckhof 1, Postbus 9515, 2300 ra Leiden of via [e-mail]. Men kan ook gelijktijdig met de bestelling van de uitgave van de lezing op de bankoverschrijving een toegangskaart aanvragen. De toegangskaarten worden voor eind augustus toegestuurd. Voor nadere informatie: secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur, tel.: [phone].

De veertiende Bert van Selm-lezing zal worden uitgegeven door de Stichting Neerlandistiek Leiden in samenwerking met De Ammoniet en zal verschijnen op 6 september 2005. U kunt in het bezit komen van een of meer exemplaren door 11 (of een veelvoud daarvan) over te maken op postbankrekening 3881447 van de Stichting Neerlandistiek Leiden, Postbus 9515, 2300 ra Leiden; o.v.v. ‘Veertiende Bert van Selm-lezing’. Voor abonnees en leden van de alumnivereniging Siegenbeek bedraagt de prijs €10,25. De bestelling is op 6 september na afloop van de lezing af te halen of zal na die datum worden toegezonden.