De Boekenwereld. Jaargang 20

[p. 115]

Agenda

Veilingen

Burgersdijk & Niermans, Nieuwsteeg 1, 2311 rw Leiden, tel.: [phone] 81: 18 en 19 mei, kijkdagen 14 t/m 17 mei

Van Gendt Book Auctions bv, Brandewijnsteeg 2, 1011 gn Amsterdam, tel.: [phone] 89: 15 en 16 januari, kijkdagen 9 t/m 11 januari; 9 en 10 maart, kijkdagen 5 t/m 8 maart 2004

Bubb Kuyper, Jansweg 39, 2011 km Haarlem, tel.: [phone]: 25 t/m 28 mei, kijkdagen 20 t/m 23 mei

Van Stockum's veilingen, Prinsengracht 15, 2512 en Den Haag, tel.: [phone]

A. Mak bv, Visstraat 25, 3311 kx Dordrecht, tel.: [phone]: 20 april

Romantic Agony, Aquaductstraat 38-40, B-1060, Brussel, België, tel.: (0032) (0)2 544 10 55: 12 en 13 maart, en 11 en 12 juni

Henri Godts, Avenue Louise 230/6, B-1050, Brussel, België, tel.: (0032) (02 647 85 48): 27 maart en 5 juni

Beurzen

2003
December
12-14	12^e Internationale Antiquarenbeurs, Cultureel centrum A. Spinoy, Minderbroedersgang 5, Mechelen
2004
Januari
31	Antiquarische boekenbeurs ‘Boeken in de kerk’, Lebuïnuskerk, Deventer
Maart
2-4	25th European Antiquarian Book & Print Fair. Nieuwe locatie: Passenger Terminal Amsterdam, Piet Heinkade 27, Amsterdam
April
3-4	Boekenbeurs bob, Pieterskerk, Leiden
Mei
13-16	16th International Antiquarian Book Fair, Maison de la Mutualité 24, rue Saint-Victor, Parijs
Juni
3-6	London Olympia Book Fair, Londen
Oktober
9-10	Boekenbeurs bob, Pieterskerk, Leiden
November
5-6	London Chelsea Book Fair (aba), Londen
6-7	Boekenbeurs bob, Expohal van de Beatrixhal, Jaarbeurs, Utrecht

Tentoonstellingen

Van Lindonk Special Projects

Tot en met 23 januari 2004 is in de tentoonstellingszaal van de ub Amsterdam een expositie te zien die gewijd is aan het onlangs verworven fonds van de jubilerende uitgeverij Van Lindonk Special Projects bv (vLSP) te Breukelen.

Peter van Lindonk geeft uit in opdracht van ondernemingen en organisaties. Zijn publicaties vallen op door concept, productiewijze en vormgeving. Door hun bijzondere karakter ontbreken zij meestal in openbare collecties. vLSP heeft tot nu toe zo'n 700 uitgaven bedacht en gerealiseerd, van jubileumboeken, relatiegeschenken en gelegenheidsuitgaven tot jaarverslagen. Hij deed en doet dat samen met talloze auteurs, fotografen,

[p. 116]

Eén van de ‘special projects’ van Van Lindonk, het boek Prikkels, (foto: ub, Amsterdam)

illustratoren en grafisch vormgevers: onder anderen Lieve Joris en Ernst van Altena, Laura Samson en Paul Huf, Mance Post en Kurt Löb of Brigitte Slangen en Gijs Sierman. De expositie toont ongeveer 200 ‘special products’ uit dit buitenissig, eigenzinnig en baanbrekend fonds.

Te zien zijn onder meer het jubileumboek voor de Bloemenveiling Aalsmeer, waar 1800 schoolkinderen aan meewerkten en de ibm-doos met boek met gat waarin een replica van ‘het beroemde’ typbolletje ligt. Onder de extremen valt het kleinste boekje: De kleine wijnsouffleur voor Bols (3,5 × 4,5 cm), en de serie boekjes met de grootste oplage: Piepklein, encyclopedie voor kinderen, 32 deeltjes in een oplage 16 miljoen! Een absolute topper bij de jaarverslagen is het kinderjaarverslag bso. De liefde voor theater, circus en cabaret is weerspiegeld in uitgaven zoals 't Koffertje van Wim Kan voor de Bezige Bij, Het Kattemeisje van Mies Bouhuys voor theater Carré en Freekick van Freek de Jonge voor Interfootball. Aan de wanden hangen naast promotiemateriaal, extra grote uitgaven, foto's en reclame.

De Van Lindonk-collectie sluit naadloos aan bij de collectie bijzondere moderne uitgaven die de ub al bezit, zoals de ‘Best Verzorgde Boeken’ en de ‘Best Verzorgde Jaarverslagen’. Dit fonds is dan ook ondergebracht bij de Bijzondere Collecties.

Adres: Tentoonstellingszaal ub Amsterdam, Singel 425, Amsterdam, tel.: [phone]. Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 13.00 uur tot 17.00 uur, gesloten tussen 24 december en 5 januari.

Kaarten uitgelegd

Tot 11 april 2004 is in het Universiteitsmuseum Utrecht een tentoonstelling te zien over de verbeelding van de wereld door kaartenmakers. De tentoonstelling gaat over de kaart als interpretatie van de werkelijkheid. Aan de hand van historische en moderne kaarten, instrumenten en globes toont het museum hoe een cartograaf de werkelijkheid vertekent en vereenvoudigt én waarom hij dat doet.

Speciale aandacht is er voor het werk van beroemde cartografen als Blaeu, Van Deventer en Kraijenhoff. Ook meester Bos - de grondlegger van de Bosatlas - ontbreekt niet.

Adres: Universiteitsmuseum Utrecht, Lange Nieuwstraat 106, Utrecht, tel.: [phone]. Openingstijden: dinsdag t/m zondag van 11.00 uur tot 17.00 uur. Gesloten op maandagen en op 1 januari.

[p. 117]

Twee bijzondere wereldbollen die op de tentoonstelling in het Universiteitsmuseum te zien zijn. (foto: Universiteitsmuseum, Utrecht)

Kleine tentoonstelling bloemen in boeken

Tot 15 februari is in Teylers Museum een kleine selectie van bloemenboeken te zien. Deze bloemlezing werd samengesteld door Carla Oldenburger, voormalig conservator van de universiteitsbibliotheek van Wageningen en tegenwoordig expert op het gebied van historische tuinen.

Tot in de middeleeuwen hadden botanische wetenschappers vooral oog voor de medicinale kwaliteiten van planten. Hierbij speelden bloemen nauwelijks een rol. In de renaissance werd het belang van de bloem voor de voortplanting van de plant ontdekt. Botanische illustratoren legden daarna op haast anatomische wijze de enorme variatie in vorm en kleur van bloemen vast. Sommige van deze prenten hebben niet alleen een wetenschappelijke waarde, maar zijn ook esthetisch van hoge kwaliteit.

Ook voor beeldend kunstenaars is de bloem een geliefd onderwerp. Bloemstukken of op bloemmotieven gebaseerde ornamenten worden op vaak decoratieve wijze geschilderd of getekend.

Adres: Teylers Museum, Spaarne 16, Haarlem, tel.: [phone]. Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 10.00 uur tot 17.00 uur; zon- en feestdagen van 12.00 uur tot 17.00 uur.

Kleine tentoonstelling reisdagboek in Museum Meermanno

In de marge van de tentoonstelling ‘Koninklijke Boekbanden’ toont Museum Meermanno tot 4 januari 2004 het reisdagboek van Marie Cornélie, gravin van Wassenaer Obdam. Zij reisde in de jaren 1824 en 1825 mee als hofdame in het gevolg van kroonprins Willem Frederik en zijn Russische gemalin Anna Paulowna naar het hof van tsaar Alexander 1 te St. Petersburg.

Behalve haar dagboek, dat afkomstig is uit kasteel Weldam, zullen haar portret, prenten en persoonlijke bezittingen, zoals diverse bijzondere geschenken, worden getoond.

Deze kleine tentoonstelling is ingericht naar aanleiding van het verschijnen van het boek Marie Cornélie. Dagboek van haar reis naar het hof van Sint-Petersburg 1824-1825 van de hand van Thera Coppens (Meulenhoff, 320 pagina's, prijs €20, isbn 90 290 7365 9). Het boek zal tijdens de tentoonstelling te koop zijn in de museumwinkel.

[p. 118]

Portret van Marie Cornélie van Wassenaer Obdam. (foto: Museum Meermanno, Den Haag)

Adres: Museum Meermanno, Prinsessegracht 30, Den Haag, tel.: [phone]. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 11.00 tot 17.00; zaterdag en zondag van 12.00 tot 17.00.

Piranesi

In de achttiende eeuw was het voor jonge mannen uit gegoede families gebruikelijk om een Grand Tour door Europa te maken. Hierbij werd vaak veel aandacht besteed aan de klassieke oudheid. Rome mocht dus zeker niet in het reisschema ontbreken.

Om het thuisfront een indruk te geven van wat de Eeuwige Stad aan antieke architectuur en beeldende kunst te bieden had, waren de etsen van Giovanni Battista Piranesi (1720-1778) erg populair. Hij legde met groot gevoel voor drama alle bekende gebouwen vast. De prachtige prenten verraden Piranesi's Venetiaanse afkomst; een zeer doordacht perspectief, een theatrale lichtval

Twee Romeinse gezichten door Piranesi (foto: Teylers Museum, Haarlem)

en overdreven klein weergegeven mensen doen de gebouwen nog monumentaler en overweldigender lijken. Bijzonder populair was Piranesi's serie Vedute di Roma: 135 prenten met gezichten op Rome. Piranesi werkte er aan van 1748 tot aan zijn dood. De tentoonstelling, die tot 24 maart 2004 in het Prentenkabinet te zien is, toont zo'n dertig monumentale prenten uit de collectie van Teylers Museum.

Adres: Teylers Museum, Spaarne 16, Haarlem, tel.: [phone]. Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 10.00 uur tot 17.00 uur; zon- en feestdagen van 12.00 uur tot 17.00 uur.

Tekeningen van Maurits van der Valk

Stedelijk Museum De Lakenhal kreeg onlangs ruim honderd tekeningen en prenten van de Nederlandse kunstenaar Maurits van der Valk ten geschenke. Een selectie hieruit is voor het eerst voor publiek te zien op de tentoonstelling

[p. 119]

Bos bij Laren, ca. 1928, krijt op papier (foto en collectie: Stedelijk Museum De Lakenhal)

‘Tekeningen van Maurits van der Valk’, die tot en met 11 januari 2004 gehouden wordt.

Maurits van der Valk (1857-1935) was een veelzijdig man. De kunstzinnige omgeving van de Tachtigers waarin hij verkeerde, prikkelde hem tot uiteenlopende artistieke bezigheden. Zo was hij actief als tekenleraar en kunstcriticus. Maar het liefst hield Maurits van der Valk zich bezig met schilderen en tekenen van landschappen, stadsgezichten en stillevens.

Met de schenking van ruim honderd werken bezit Stedelijk Museum De Lakenhal als enig museum in Nederland een goed overzicht van het getekende werk van deze getalenteerde, maar wat vergeten kunstenaar. De tentoonstelling hoopt Maurits van der Valk weer terug in de belangstelling te brengen.

Adres: Stedelijk Museum De Lakenhal, Oude Singel 28-32, Leiden, tel: [phone]. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur; zater-, zon- en feestdagen 12.00 tot 17.00 uur.

Nieuwbouw in Amsterdam met gezicht op het toekomstige Surinameplein, circa 1928, krijt op papier (foto en collectie: Stedelijk Museum De Lakenhal)