|
| |
| |
| |
Berichten
Aanvullingen op artikel ‘De bibliothecaris doet een boekje open’
Dankzij de kritische lezing van het artikel ‘De bibliothecaris doet een boekje open’ van W. van den Berg (De Boekenwereld Jaargang 17 nr. 2 p. 62-76) door mevrouw Harvey-Simoni kunnen enkele namen die in de noten met de vermelding ‘geen nadere informatie gevonden’ zijn opgenomen, alsnog worden ingevuld. Mevrouw Harvey-Simoni werkte vele jaren als bibliothecaresse bij de British Library in het British Museum en schreef naar aanleiding van het artikel aan de heer Van den Berg het volgende: ‘Ik zie het zo vaak in het Engels dat de mensen niet kunnen spellen, want ze schrijven zoals ze horen. (...) Dit is in het Engels heel verspreid en kan de gewoonste woorden betreffen; met persoonsnamen is het nog het best te begrijpen. Onze vriend Geel deed hetzelfde, hij schreef een tot nu toe aan hem onbekende naam op zoals hij hem hoorde. Dus Bulou moet Bülow zijn (...) ik zag de naam Bülow als benefactor van de universiteitsbibliotheek Göttingen in het boek van Hoftijzer en Lankhorst, Drukkers, boekverkopers en lezers tijdens de Republiek..., tweede uitgave, 2000, p. 56: J.H. von Bülow, beschreven als ‘de geleerde (...) wiens boekverzameling het begin vormde van deze instelling (= de Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek te Göttingen)’.
Verder wijst zij erop dat de naam Grimm waarschijnlijk verwijst naar een van de gebroeders Grimm. De auteur van het artikel over Geel berichtte mevrouw Harvey-Simoni hierover het volgende: ‘Na uw brief las ik de herinneringen van Hermann Grimm, zoon van Wilhelm, nog eens na en daar kwam ik (...) de informatie tegen, dat de twee broers het in Kassei (door Geel genoemd!) tot bibliothecaris van de Hessische landsbibliotheek hadden gebracht! Uw reactie toont wellicht aan (...) dat De Boekenwereld als een echt tijdschrift over boeken geen nationale grenzen kent.’
De heer Van den Berg houdt zich aanbevolen voor aanvullingen die de lezers van De Boekenwereld hem kunnen verschaffen. (KvO)
| |
Belangrijke manuscripten uit de collectie van J.R. Ritman ter veiling in Londen
Op 19 juni zullen bij het veilinghuis Sotheby's in Londen enkele manuscripten uit het privé-bezit van J.R. Ritman worden geveild. Een van de hoogtepunten uit de collectie is een getijdenboek in twee delen dat in de zestiende eeuw is gemaakt voor kardinaal Albrecht van Brandenburg (1490-1545). Hij was aartsbisschop van Mainz, humanist en beschermheer van verschillende kunstenaars onder wie Dürer, Cranach en Grünewald. Rond 1520 kwam de aartsbisschop in contact met Simon Bening, die als boekverluchter in Brugge werkzaam was. Het getijdenboek is het eerste en waarschijnlijk het meest rijk uitgevoerde werk dat Albrecht van Brandenburg bij Bening bestelde. Het getijdenboek bevat 51 grote miniaturen waarvan er 43 door Bening zelf zijn geschilderd.
Na het overlijden van Albrecht van Brandenburg in 1545 werd zijn bibliotheek ondergebracht in het bisschoppelijk paleis in Aschaffenburg. In 1883 kwam het getijdenboek in bezit van de firma Ellis en White in Londen die het boek verkocht aan William Waldorf Astor. Het bleef in het bezit van Astor tot 1988, toen het op een veiling bij Sotheby's werd aangekocht door Ritman. De opbrengst van het getijdenboek wordt geschat rond de 2 miljoen pond.
De opbrengst van de gehele veiling zal ten gunste van de collectie van de Bibliotheca Philosophica Hermetica worden aangewend. De andere manuscripten, daterend uit de tiende tot de zestiende eeuw, vormen samen met het getijdenboek van Albrecht van Brandenburg het tweede deel uit het bezit van Ritman dat door Sotheby's wordt geveild. De veiling zal naar verwachting tussen de 5 en 6 miljoen pond opbrengen.
| |
| |
De heilige Apollonia en Agnes uit het getijdenboek van kardinaal Albrecht van Brandenburg door Simon Bening (foto's Sotheby's, Londen).
Kubota Shunman, Het boekenwagentje, ca. 1800. Houtsnede, 135 × 183 mm. Rijksprentenkabinet, Rijksmuseum Amsterdam.
| |
Tijd Gebonden besluit huidig tentoonstellingsprogramma van de Koninklijke Bibliotheek
Met de tentoonstelling Tijd Gebonden. Almanakken en kalenders in de Koninklijke Bibliotheek heeft de Koninklijke Bibliotheek haar expositieprogramma voorlopig afgesloten. Na een grondige verbouwing en een herinrichting zal het publiek in het najaar van 2002 kennis kunnen maken met een geheel vernieuwde presentatie van topstukken uit het bezit van de nationale bibliotheek. Daarnaast zullen wisselende tentoonstellingen weer een breed scala van culturele onderwerpen belichten.
| |
Surimono
Dit voorjaar werd in de zalen van het Rijksprentenkabinet een tentoonstelling gehouden over een bijzonder soort Japanse prenten, de surimono. Dit zijn privé uitgegeven prenten met een opdracht of een gedicht. Thema's op deze veelkleurige houtsneden zijn o.a. stillevens, landschappen en theaterscènes. De periode 1800-1850 was het hoogtepunt van de surimono. Een van de onderwerpen die voor de lezers van De Boekenwereld wellicht interessant is, is een houtsnede met een boekenwagentje door Kubota Shunman (1757-1820). In de Japanse kunst is de boekenwagen een belangrijk attribuut van
| |
| |
Han Wezelaar op bezoek bij Alberto Giacometti, Parijs 1954. Foto door V.P.S. Esser (foto en collectie Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, Den Haag).
Kaart van Kurt Schwitters aan Til Brugman gedateerd 19 mei 1924 (foto en collectie Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, Den Haag).
geleerden en dichters. Op het wagentje dat Shunman in beeld brengt en dat enige gelijkenis vertoont met een boekenmolen, liggen diverse boekwerken in kleurige omslagen.
Bij de expositie verscheen een catalogus (prijs f 69,95), waarin de tentoongestelde prenten worden behandeld en in kleur zijn afgebeeld.
| |
The Children's World of Learning
Antiquariaat Forum in 't Goy-Houten heeft het verschijnen van de honderdste catalogus luister bijgezet met de publicatie van maar liefst tien delen van The Children's World of Learning 1480-1880. In deze fraaie, op groot formaat uitgevoerde en rijk geïllustreerde reeks catalogi zijn meer dan 5500 boeken, manuscripten, volksprenten, spelletjes en prenten opgenomen die een beeld geven van de opvoedingsgeschiedenis en de populaire cultuur in de Lage Landen. De talrijke werken, onderverdeeld in rubrieken als abc-boeken, taalonderwijs, incunabelen, Robinson Crusoë, kinderliteratuur, volksboeken, rekenkunst, natuurlijke historie, enz. enz., zijn uitvoerig beschreven, waarbij met name in de commentaren veel achtergrondinformatie wordt geboden. De catalogi zijn overigens volledig in het Engels geschreven. De laatste delen (9 en 10) van de reeks zullen dit jaar verschijnen. De catalogus is voor f 50,- per deel te bestellen bij Forum door overmaking van het verschuldigde bedrag op giro 18882006 t.n.v. Forum bv, o.v.v. de gewenste nummers. In samenwerking met de Bibliotheca Wittockiana in Brussel organiseert het antiquariaat van 15 september 2001 tot 20 januari 2002 een expositie van de hoogtepunten uit de collectie. De tentoonstelling is geopend van dinsdag tot en met zaterdag, van 10.00-17.00 uur (uitgezonderd de vakanties) in de Bibliotheca Wittockiana, Rue Bemel 21, Brussel.
| |
Nieuw bestuur B.O.B.
De Bond van Handelaren in Oude Boeken (b.o.b.) is onlangs onder leiding gekomen van een nieuw bestuur. De nieuwe voorzitter is Geert Bovenhuis, eigenaar van antiquariaat Bagage te Utrecht. Aan de eerstvolgende beurs op 31 maart en 1 april in de Pieterskerk te Leiden zal het aanbod aan deelnemers worden uitgebreid en zullen verschillende antiquaren voor de eerste keer in de Pieterskerk hun waar ter verkoop aanbieden.
| |
| |
Het nieuwe adres van het bestuur is: Van Sijpesteijnkade 33, 3521 aj Utrecht, telefoon en fax 030.2962857.
| |
RKD treedt naar buiten met uniek fotomateriaal
Het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (rkd) in Den Haag gaat ansichtkaarten uitgeven van uniek fotomateriaal dat onderdeel is van de collectie beelddocumentatie en archivalia van dit instituut. Hiermee treedt het rkd bewust naar buiten om zo een minder bekend onderdeel van zijn collectie onder de aandacht te brengen van een breed publiek.
Het rkd heeft sinds zijn opening in 1932 de grootste collectie kunsthistorische beelddocumentatie ter wereld aangelegd. Daarnaast bezit het een zeer grote kunsthistorische bibliotheek en heeft het miljoenen krantenknipsels over kunst en kunstenaars ter inzage. Het rkd beheert ook een kleine kilometer archief van kunstenaars en kunstenaarsverenigingen, kunsthistorici en -critici, kunstverzamelaars en handelaren.
De collectie beelddocumentatie en archivalia van het rkd bevat naast afbeeldingen van kunstwerken, ook portretfoto's van kunstenaars, atelieropnames of foto's die elders in hun dagelijke omgeving zijn genomen. Met een keuze uit deze preciosa-collectie treedt het rkd nu naar buiten. Bij de eerste set kaarten zijn unieke opnamen van de fotograferende beeldhouwer V.P.S. Esser (*1914), die in 1954 met zijn camera een aantal bevriende collega's in Parijs opzocht, onder wie Alberto Giacometti en Ossip Zadkine. Ook minder bekende opnamen van Karei Appel, Kees van Dongen, Piet Mondriaan en Jan Toorop zullen verschijnen, alsmede enkele karakteristieke documenten zoals een briefkaart van Kurt Schwitters aan Til Brugman uit 1924.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd