Catalogi
In de laatste week van augustus zijn wij in Berlijn en Potsdam geweest. In het Holländische Viertel te Potsdam vonden we drie antiquariaatjes; bij één verwierven we een aardig overdrukje over de geschiedenis van het gelinieerde papier, het gebruik van strooizand als vloeimiddel en een ramsj-boekje over leesgezelschappen te Marburg. Bij een ander, een groepje publikaties over het gebruik van Hollerith-machines in het wordende Nazi-tijdperk. Op gehuurde fietsen bezochten we de nagenoeg geheel betonnen Einsteinturm van de architect Erich Mendelsohn uit het begin van de jaren '20. Een hoogtepunt was het bijwonen van de Haydn-opera La vera costanza in het geheel in rode pluche gerestaureerde hoftheatertje in het Neue Palais. Een prachtig bonbon-doosje zonder klapstoeltjes!
In de bos- en parkrijke Baustelle ‘Berlijn’ bezochten we het antiquariaat Koch aan de Kurfürstendamm tegenover het lokale Café de la Paix: Kempinski. Op de eerste verdieping (je loopt er licht aan voorbij) was een imposante collectie grafiek, waaronder fraaie kaarten, tentoongesteld. De firma had voor het eerst na twintig jaar weer een catalogus uitgebracht. Hierover berichtte ik al in het vorige nummer van De Boekenwereld en onze reis was een mooie gelegenheid om eens nader kennis te maken. Naast de grafiek wordt er een kleinere, maar fijne collectie boeken getoond; er is overigens meer in de magazijnen!
Om de hoek, in de Fasanenstrasse, is een moderne, niet te overvolle, boekhandel (Das Literaturhaus) waar je voortreffelijk eenvoudig kunt eten in een negentiende-eeuwse gietijzeren wintertuin, waarin het geluid van de Ku-damm niet doordringt. Zeer de moeite waard om binnen te stappen.
Het Verband Deutscher Antiquare heeft zijn ledenlijst van 1996 uitgegeven. U vindt er namen, adressen, telefoon- en faxnummers, openingstijden en onderwerpen. Er zijn indexen op plaats en onderwerp. Nederland is er met zeven leden in vertegenwoordigd. Het is bij de Vereniging, Postfach 180180, D-50504 Köln gratis te verkrijgen.
Het Nijmeegse antiquariaat ‘Verzameld Werk’ (verzwe) biedt boeken aan uit de bibliotheek van de Nijmeegse kerkhistoricus prof. dr. Jan van Laarhoven (1926-1995). In deze werkbibliotheek was (middeleeuwse) geschiedenis en kerkgeschiedenis dominant; deze groep boeken is meerendeels terecht gekomen en verkrijgbaar bij Antiquariaat de Keerkring (keerkr), waarvan ik echter (nog) geen catalogus ontvangen heb. (verzwe) biedt overdrukken van Laarhoven, literatuur (met taalkunde en filosofie), Anton van Duinkerken en L.J. Rogier, theologie (speciaal: Derde Rijk, Islam en kloosterorden), onderwijs en vrouwen aan.
Ik ontving weer een aflevering (nr. 3) van Ouwe Bram Leeft Nog! (tijdschrift over Protestants-Christelijke jeugdboeken vroeger en nu) met o.a. informatie over de illustratrice Corrie van der Baan en een bibliografie van Kinderbijbels vóór 1940. Op 23 november werd te Veenendaal een Ouwe Bram-dag georganiseerd door 't Vergeten Boek.
In 1995 werd de Nederlandsche Vereeniging voor Druk- en Boekkunst weer tot leven gewekt. Aan het eind van dit jaar zal er een bibliografie en geschiedenis van het werk van dit gezelschap uitkomen. Het Bemmelse antiquariaat Holthuis biedt er vijftien werken van aan: (holthu 8/294-308/prijzen van f 15,- tot f 450,-).
Nu even de Amersfortiana. Bij het antiquariaat Charbo kocht ik voor mijn collectie een gedenkboek over de door brand uit Amersfoort naar Den Dolder verdreven zeepfabriek ‘De Duif’ (charbo 49/2838/f 35,-). Overigens heeft, tegen de tijd dat U deze bijdrage aan De Boekenwereld ontvangt, de firma De Slegte haar positie in onze stad verstevigd; we hadden al het centrale magazijn (30.000.000 boeken) en nu komt er een heus filiaal in de Arnhemsestraat, niet ver van het ‘Ezelsoor’. Dit was de oogst van deze zomer.
J.A. Brongers