Catalogi
In een vorige aflevering van deze rubriek uitte ik mijn belangstelling voor (de geschiedenis van) Amersfoortse uitgevers. Vrij snel daarna meldde de jongste uitgever (filatop) uit die stad zich bij mij. Wij hadden een gesprek over zijn op te zetten fonds: filatelie en topografie. Zijn eerste uitgave betrof de Grootrondstempels Nederland. Enige tijd later kreeg ik tot mijn vreugde, als bezoek-present van een viertal mede-bibliofielen, een andere publicatie van de toen genoemde uitgever Taats.
Een nieuwe ontwikkeling in het cataloguswezen lijkt het beginnend gebruik van internet en electronic mail. In NRC Handelsblad (d.d. 14-6-1996) zag ik een advertentie waarbij Antiquariaat Van Paddenburgh, Diefsteeg 14, Leiden een catalogus 15 (over fotografie) in dit medium aanbood; het theologisch antiquariaat Müller (müller) biedt, naast zijn gewone catalogus nr. 15, éénmaal per week lijsten (circa twee A-viertjes) aan via fax en electronic mail. Betekent dat de naderende ondergang van mijn rubriek? Ik wacht af.
In 1877 gaf Ledeboer zijn Alfabetische lijst der boekdrukkers etc uit. Deze lijst is, na circa 120 jaar, aan ernstige revisie toe. De Nederlandse Boekhistorische Vereniging (contactpersoon mevrouw drs M. van Delft) heeft het plan opgevat deze, in de toekomst mogelijk via internet raadpleegbare, update te verzorgen. Een interessante bron hiervoor is bijvoorbeeld (steur 17). Hij biedt verschillende gedenkboeken aan: bv. over het geslacht Melchior, die een uitgever/drukker te Amersfoort opleverde. Jammer dat bij het gedenkboek Bronsgeest (steur 17/304/f48,-) de plaats van vestiging van deze drukkerij niet vermeld werd; bij navraag bleek dit Den Haag te zijn. Voer voor de electronische Ledeboer.
The continuing story of The Children's World of Learning (forum 100) beleeft zijn prachtig verzorgde vierde aflevering. De opgenomen onderwerpen zijn ditmaal: o.a. Don Quichote, Von Münchhausen, Reinaert de Vos, Tijl Uilenspiegel, vrouwen, huwelijk, toverboeken (bv. Simon Witgeest), reizen, kapers, Utopia en liedboeken. Al genietend vraag ik mij echter soms wel af: hoe childish zijn sommige van de beschreven boeken. Waarschijnlijk krijgen we hierover in de laatste aflevering het verlossende woord van Buijnsters.
Ter inleiding van catalogus 606 van het Oosters Antiquarium (oosant) legt antiquaar Smitskamp de achtergrond uit van het intrigerende schilderij dat zich boven de voordeur van zijn zaak aan de Nieuwe Rijn (bij de Visbrug) bevindt. Het stelt een visser voor met vis en tabakswaar. Het blijkt dat er vóór 1948 bij de Visbrug een tabakswarenzaak was, waarin de firma Brill zich toen vestigde. Weer een, in mijn studietijd ontstaan probleem opgelost. Dit heet open universiteit!
Behalve boeken (met incidenteel grafiek) wordt er ook zelfstandige grafiek aangeboden. Ronald Jansen biedt in zijn voorjaarscatalogus (jansro 23) grafiek aan waaronder zeventien specimina van Salvador Dali y Domenech. Daarnaast is er werk van Van Dongen, Ensor, Klee en Munch.
Het Antiquariaat Rosenthal biedt aan het boek B.A. Mallinkrot, De ortu ac progressu artis typographicae [...] etc, Keulen 1640 (rosent 262/46/f3700,-). In dit boek wordt voor het eerst het woord incunabula gebruikt.
Ik maak u hier attent op een nieuw tijdschrift(je): Societies, a forum for academic societies (nr. 1, april 1996). Het is een publikatie waarin de lezer met de activiteiten van diverse (voorlopig Engelse?) genootschappen kennis kan maken. Het wordt uitgegeven door W.S. Maney & Son Ltd, Hudson Road, Leeds, ls9 7dl.
Amersfoort is een kleine stad. De verschillende boeken-liefhebbers kennen elkaar; één van hen speelt mij regelmatig buitenlandse catalogi toe over zijn verzamelgebied: reizen en exploratie. Met zijn veren kan ik zo regelmatig in deze rubriek pronken. Ik dank hem en zijn mede-verzamelende echtgenote daar hartelijk voor.
J.A. Brongers