De Boekenwereld. Jaargang 11

[p. 45]

Agenda

Veilingen

Ton Bolland, Prinsengracht 493, 1016 HR Amsterdam, tel. [phone], fax [phone]: veiling gepland eind oktober, begin november. Geveild zal worden o.m. de bibliotheek van Prof. Dr. Attema (judaica, semitica, oude testament en kerkgeschiedenis).

Burgersdijk & Niermans, Nieuwsteeg t, 2311 RW Leiden, tel. [phone]: 29, 30 november en 1 december; kijkdagen 25,26, 27 en 28 november.

J.L. Beijers, Achter St. Pieter 10, 3512 HT Utrecht, tel. [phone]: veiling gepland in november. Voor meer informatie tel. [phone].

Bubb Kuyper, Jansweg 39, 2011 KM Haarlem, tel. [phone]: 7 en 8 december; kijkdagen: 2,3,4 en 5 december.

Van Stockum's Ant. BV, Prinsegracht 15, 2512 EW Den Haag, tel. [phone]:23 - 25 november; kijkdagen: 18, 19 en 20 november.

Beurzen

Grotere beurzen en markten voor het tweedehandse en antiquarische boek. (Aanvullingen s.v.p. aan A.G. van der Steur, Kruisstraat 3, 2011 PV Haarlem)

	november
25, 26, 27	Haarlem, Beyneshal, Nederlandse Antiquaren Beurs
	december
9, 10, 11	Mechelen, Minderbroederskerk, Int. Antiquaren Beurs
11	Amsterdam, Beurs van Berlage (De Kan)
	gehele jaar
Amsterdam:	op vrijdag boekenmarkt op het Spui. Van maandag tot en met zaterdag boekenmarkt in de Oudemanhuispoort.
's-Gravenhage:	op donderdagen boekenmarkt op het Plein (oktober tot en met april) of op het Lange Voorhout (mei tot en met september).
	andere evenementen
15, 16	oktober Breda, Stripdagen
12, 13	november Utrecht, Jaarbeurs, Nationale Verzamelbeurs
11	december Amsterdam, Paradiso, Beurs voor kleine uitgevers

Lezing

Onder de titel ‘Telkens anders. Veranderingen in de vormgeving van het boek’ organiseert de Dr. P.A. Tiele Stichting, in samenwerking met de vakgroep Boek-, bibliotheek- en informatiewetenschap van de Universiteit van Amsterdam, wederom een serie lunchcolleges op dinsdag. Teksten die door de eeuwen heen werden gelezen en in telkens nieuwe edities zijn uitgegeven, vormen het centrale thema.

Het programma ziet er als volgt uit:

-	Dinsdag 18 oktober: Dr. P.W.M. Wackers: Reijnardt de Kameleon.
-	Dinsdag 25 oktober: Prof. Dr. P. Visser: ‘De ene zijn dood is de ander zijn bRood’, of hoe een doopsgezind martelaarsboek van 16^o tot foliant kon uitgroeien.
-	Dinsdag 1 november: drs. G. Verhoeven: De vele gezichten van Bontekoe.
-	Dinsdag 8 november: drs. L.G. Saalmink: ‘Die vermaak heeft in het lezen’: over Van Alphens kindergedichten.
-	Dinsdag 15 november: drs. P. Dijstelberge: De geboorte en het wetenschappelijke boek.

In principe zullen de lezingen op de hierbovengenoemde data in deze volgorde worden gegeven, onvoorziene omstandigheden daargelaten. Zij zijn gratis toegankelijk voor contributanten van de Tiele Stichting, leden van de Werkgroep N.G. van Huffel, studenten van de Vakgroep Boek-, bibliotheek- en informatiewetenschap van de Universiteit van Amsterdam en verder voor alle belangstellenden, voor zover de beschikbare ruimte dat toelaat.

Plaats: Auditorium van de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam, Singel 425, Amsterdam.

Tijd: Dinsdag 18 en 25 oktober en 1 en 8 november van 12.15-13.15 uur.

Inlichtingen en reserveren: 020-5252294 dinsdagt /m vrijdag van 9.30-17.00 uur.

[p. 46]

Tentoonstellingen

Sierpapier in het Rijksmuseum

Van 5 november 1994 t/m 12 februari 1995 wordt in het Rijksmuseum een tentoonstelling gehouden waar allerlei soorten sierpapier te zien zullen zijn zoals marmer-, sits- en brocaatpapier. Deze bonte, kleurrijke bladen zijn vooral tijdens de achttiende en de negentiende eeuw met uiteenlopende procédés vervaardigd.

Marmers worden in ons land al vanaf het begin van de zeventiende eeuw gemaakt; sits-papier werd vanaf 1735 in Duitsland, maar ook in ons land, Italië en Frankrijk gefabriceerd. Brocaatpapier was een typisch Zuid-Duitse aangelegenheid en werd vanaf ca. 1700 vooral

Brocaatpapier door Paul Reimund (Neurenberg) uit ca. 1785 met beroepen zoals de drukker van grafiek (rechtsboven), de boek-drukker (rechtsonder) en in het midden de papiermaker (collectie Waller, Rijksprenten-kabinet, Amsterdam).

in Augsburg, Neurenberg en Fürth geproduceerd.

Sierpapieren zijn niet alleen gebruikt als schutbladen van boeken maar ook als omslagen van niet al te omvangrijk drukwerk zoals dissertaties, partituren, traktaatjes en gelegenheidsgedichten. Sierpapier werd eveneens gebruikt om er portefeuilles, dozen, foudralen en zelfs kisten en meubels mee te beplakken.

Tijdens de voorbereidingen voor deze tentoonstelling zijn in diverse musea in ons land en bij particulieren grote collecties sierpapier ontdekt. Uit die tot nog toe onbekende verzamelingen en uit de collectie van het Rijksprentenkabinet wordt deze winter een mooie selectie getoond. Enkele zeldzame bladen en monsterboeken die in Nederland niet voor

[p. 47]

handen zijn, worden geleend uit Duitse en Engelse openbare en privé-collecties. Bovendien zijn op de tentoonstelling tal van met sierpapier beplakte objecten te zien.

Bij de expositie verschijnt een boek geschreven door J.F. Heijbroek en T.C. Greven en uitgegeven door De Buitenkant. In deze publikatie wordt de geschiedenis van het sierpapier in Nederland behandeld. Verder wordt een overzicht gegeven van de Nederlandse collecties, waarvan bijna driekwart in de vakliteratuur onbekend was. Tenslotte bevat het boek een supplement op de catalogus van brocaat- en bronsvernispapieren in Albert Haemmerle's standaardwerk Buntpapier uit 1961 (herziene editie 1977).

In aansluiting hierop wordt in de Koninklijke Bibliotheek te 's-Gravenhage dit najaar een kleine presentatie over sierpapier gehouden ter gelegenheid van het verschijnen van een publikatie over de terminologie van het sierpapier in boekbanden.

Adres: Rijksmuseum, Stadhouderskade 42, Amsterdam (rechter hoofdingang).

Te zien van 5 november 1994 t/m 12 februari 1995- Openingstijden van dinsdag t/m zaterdagvan 10.00-17.00 uur. Op zon- en feestdagen van 13.00-17.00 uur. Vanaf 1 januari 1995 is het Rijksmuseum ook op maandag geopend!

Het Kinderboekenmuseum: een tentoonstelling vol schatten voor kinderen

Op 8 december a.s. zal in het Letterkundig Museum te Den Haag als tegenhanger van de ‘volwassen’ tentoonstelling 't Is vol van schatten hier... een grote semi-permantente tentoonstelling op het gebied van kinder- en jeugdliteratuur worden geopend. Kinderen van 8 tot 13 tot 88 kunnen hier van alles bekijken dat met het kinderboek te maken heeft: illustraties, brieven, boeken èn video's. In een kabinetten-galerij worden uiteenlopende (kinderboeken-)thema's belicht. In een speciaal straatje staat een brievenbus voor kinderen die hun favoriete schrijver per brief iets willen meedelen, er is een kauwgomballenautomaat die naast kauwgomballen ook kinderboekencitaten uitspuwt. Een echte leeshoek maakt Het Kinderboekenmuseum compleet.

Met dit initiatief wil het Letterkundig Museum de kinder- en jeugdliteratuur voortaan op dezelfde wijze benaderen als de literatuur voor volwassenen. Ook op het gebied van verwerving en beheer van nalatenschappen en archieven van kinderboekenschrijvers en -illustratoren zal het Letterkundig Museum meer activiteiten gaan ontplooien.

Als voorproefje kunt u nog tot 30 oktober genieten van de tentoonstelling ‘Mijn favoriete illustratie’. Ruim 30 kinderboekenschrijvers hebben voor deze gelegenheid hun favoriete kinderboek-illustratie gekozen.

Adres: Letterkundig Museum, Prinses Irene-pad 10, 2595 BG 's-Gravenhage. Openingstijden van dinsdag t/m zaterdag van 10.00-17.00 uur. Op zon- en feestdagen van 13.00-17.00 uur.

Andreas Schelfhout als tekenaar

De najaarstentoonstelling in Teylers Museum is gewijd aan de negentiende-eeuwse landschapschilder Andreas Schelfhout (1787-1870). Zijn schilderijen behoren tot de meest gezochte werken van de Romantische School. Schelfhout specialiseerde zich vooral in winterlandschappen. Een aantal voorbeelden van zijn ‘bedrieglijk natuurgetrouwe’ ijsgezichten zal op de tentoonstelling te zien zijn. In zijn eigen tijd was Schelfhouts roem voor een belangrijk deel gebaseerd op zijn tekeningen, die tot dusver minder aandacht hebben gekregen. Uitgangspunt voor de tentoonstelling is een door de kunstenaar samengesteld losbladig album met 83 tekeningen waarin hij composities op papier vastlegde die hij tevoren in schilderijen had gebruikt.

Te zien tot en met 13 november 1994.

Adres: Teylers Museum, Spaarne 16, 2011 GH Haarlem.

Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag van 10.00-17.00 uur, zondag van 13.00-17.00 uur.

Wedstrijd

De Nederlandse Handboekbindersliga i.o. zal in 1995 een internationale wedstrijd organiseren voor handboekbinders (professionals en amateurs). De liga bestaat uit de Vereniging Vrienden van het Handgebonden Boek (VHB), de Stichting Boekbehoud en het tijdschrift Vouwbeen, onder voorzitterschap van Dr. J. Storm van Leeuwen van de Koninklijke Bibliotheek en met de Grafische Cultuurstichting van het KVGO als secretariaat.

Met de boekbindwedstrijd wordt de tradi-

[p. 48]

tie voortgezet die in 1993 is gestart door de Stichting Boekbehoud met de wedstrijd ‘Het goede handgebonden boek’.

In de maand oktober zijn wedstrijdreglement, wedstrijdcategorieën en het inschrijvingsgeld bekend en zijn inschrijvingsformulieren verkrijgbaar.

Het te binden boek zal in losse katernen aan de deelnemers worden toegezonden. Men heeft ongeveer een jaar de tijd om het verplichte boek en eventueel een boek naar keuze te binden.

Na jurering zal in 1996 een keuze uit de ingezonden banden worden tentoongesteld in de Koninklijke Bibliotheek. Geïnteresseerden kunnen voor meer informatie schrijven naar: Nederlandse Handboekbindersliga i.o., Postbus 220, 1180 AE Amstelveen. Tel. [phone].