Catalogi
Om te beginnen een tijdschrift met catalogusachtige kenmerken. REISEN & LEBEN wordt uitgegeven door Ursula Hinrichsen Verlag en met nr. 22 wordt jaargang 12 afgesloten. De aflevering bevat o.a. een bijdrage van Werner K. Elias, Outstanding travel guides of the i9th century. Voorts het eerste deel van een Literaturliste zur Geschichte des Reisens (102 titels); de oudste zijn in 1900 uitgegeven, de meerderheid stamt uit de jaren '70 en '80. Hinrichsen is ook de uitgeefster van Baedeker's Reisehandbücher 1828-1990 en de hier gesignaleerde aflevering (REISEN 22) bevat een pagina aanvullingen en verbeteringen voor de tweede druk van deze voor Baedeker-verzamelaars nuttige bibliografie.
Het zowel uit Amsterdam als Barneveld opererende antiquariaat Johan Beek heeft een lijst met o.a. 580 filosofische titels. We treffen hier Schopenhauers Samtliche Werke, Wiesbaden 1972, 7 dln. aan (BEEK 312/466// 250,-). Intrigerend is: A. Jansen, Jean-Jacques Rousseau als Botaniker, Berlin 1885 (BEEK 312/434/f 60,-). De catalogus wordt afgesloten met ruim 300 boeken over geschiedenis tot 1500; deze rubriek bevat een aantal titels over klassiek-archeologische onderwerpen.
De specialist in Indonesiana, Bestebreurtje, heeft weer een mooie lijst. Voorop de catalogus staat een foto van de Resident en Soesoehóenan te Solo (BESTEB 60/1086// 65,-). Er zijn boeken over en door Kartini, over vulkanisme, geologie, kunst en archeologie, en topografische kaarten. Naast een drietal wer-ken, waarvan 1082 een reprint, van Raffles (BESTEB 60/1081,1082,1082// 3.850-, f 425,-, f 2.850,-) biedt hij Rumphius' D'Amboinsche rariteitkamer etc, Amsterdam 1741 (BESTEB 60/1262/ f 4.950,-) aan. De lijst eindigt met 70 werken over Maleise taal- en letterkunde en de bijbehorende woordenboeken.
Het antiquariaat van Theo de Boer is verplaatst; de wandeling langs de Sassepoort is niet meer nodig want de zaak is nu vlak bij het station van Zwolle. Ondanks de drukte van de verhuizing is er weer een catalogus met aantrekkelijke boeken over de geschiedenis van de geneeskunde en natuurwetenschappen. Zo vinden we een bijna complete reeks van het tijdschrift Janus (BOERTH 48/492/ f 3-500,-) en vijf werken van E. Holländer over de relatie kunst en geneeskunde (BOERTH 48/1060 - 1064/ f 325,-; f 375,-; f 300,-; f 300,-; f 300,-). De chemie is o.a. vertegenwoordigd met M. Berthelot, Introduction à l'étude de la chimie, Paris 1889 en Les origines de l'alchimie, Paris, 1885 (BOERTH 48/1419 en 1420/ieder f 250,-). In de rubriek natuurkunde: K. Meyer, Die Entwicklung des Temperaturbegriffs im Laufe der Zeiten, sowie dessen Zusammen-hang mit den wechselenden Vorstellungen über die Natur der Wärme (Oef, oef!), Braunschweig 1913 (Die Wissenschaft Vol. 48) (BOERTH 48/1591/ f 125,-).
De Librije uit Antwerpen biedt een twintigtal werken over de geschiedenis der wetenschappen aan. We noemen Ch. Darwin, Het uitdrukken der gemoedsaandoeningen bij den mensch en de dieren, Arnhem (z.j.)(LIBRIJ 76/452/Bfrs 1000) en L. Elaut, Het medisch beroepsgeheim en zijn historische ontwikkeling, Antwerpen, Brussel, Gent 1958 (LIBRIJ 76/455/Bfrs 350).
De geschiedenis van de techniek werd ook niet vergeten. We vinden G.E. Brown - Westhead, A practical course ofartillery, ‘a fine manuscript treatise dated 1835’; uit dit geschrift kunt U leren hoe een ‘red-hot shot’ moet worden voorbereid en afgeschoten. De auteur maakte het beleg van Sebastopol tijdens de Krim-oorlog mee. (DUCK 68/6/ £ 395,-). Een andere uiting van de relatie maatschappij - techniek leert het tweede deel van Zeppelin Weltfahrten (DUCK 67/60/ £ 100,-); het eerste deel ontbreekt. De albums werden omstreeks 1935 uitgegeven door de Club-Zigarettenfabrik te Dresden; een vorm van klassieke nazipropaganda, die in 1937 bij Lakehurst tot een eind kwam na de ramp met de Hindenburg. Mogelijk is hierdoor het aangekondigde derde deel nooit verschenen.
De grote stimulator van de beoefening van de geschiedenis van de techniek in Nederland is R.J. Forbes geweest. De Boer biedt een viertal werken van hem aan, zoals: Studies in ancient technology, Leiden 1955-1963, 7 vols. (BOERTH 48/1779/ f 375-).
Het Hamburger Antiquariat biedt o.a. ruim 200 zestiende-eeuwse boeken aan. Het oudste is: J. Garson, De miseria hu(m)ana, Straszburg, J. Grüninger, 1505 (HAMBUR 215/71/DM 3.200,-). Alle boeken zijn goed beschreven, soms wordt iets over de inhoud en culturele betekenis ervan gezegd. Het is een genoegen om de catalogus te lezen. Van de latere boeken noem ik: Christoph Gottlieb v. Murr [G. Chr. Kilian (herausgeber)], Abbildungen der Gemälde und Alterthümer, welche seit 1738 so-
Auteursrechtelijk beschermd