Catalogi
Het Leidse antiquariaat Aioloz kwam met een aardige catalogus 12: Leiden in boeken 1676-1988. Deze catalogus bevat boeken over het beleg en ontzet in 1584 en de traditionele 3 oktober-viering en 34 nummers over de ramp met het kruitschip in 1807. Deze luidruchtige catastrofe prikkelde vele rechtzinnige predikanten om werkjes als Hulde aan God, wegens de rampzalige verwoesting in de stad Leyden en Opwekking tot boetvaardigheid aan Nederlands inwoners, bij gelegenheid van de noodlottige uitbarsting en verwoesting der stad Leyden uit te braken. De catalogus eindigt met 109 boeken over de Leidse universiteit en het studentenleven. Afgebeeld is de curieuze omslag van W. Coops, Leidsch studentenleven in het laatst der vorige eeuw. Een vrolijk verhaal. (Rotterdam 1926; f 150).
In catalogus 304 van Johan Beek troffen we de belangrijke studie van N.W. Posthumus over De geschiedenis van de Leidsche lakenindustrie (Den Haag 1908; f 150) aan. De catalogus bevat een rijk aanbod aan boeken over Nederlandse en regionale geschiedenis, waaronder een afdeling Amsterdam. Een koopje voor Boutensverzamelaars lijkt mij nr. 318 Middelburg's Overgang, Reizangen (Middelburg 1925; f 50). Voor deze fraaie uitgave, die voorzien is van prenten en calligrafie van de hand van Frits Lensvelt, vroeg Schuhmacher in zijn Boutens & Leopoldcatalogus f 175. Kraayenbrink uit Deventer kwam met 1147 nummers poëzie. Opvallend zijn van P.C. Boutens In den keerkring (Den Haag Kunerapers, 1942; f 650), Vier gorgelrijmen van Cees Buddingh (Utrecht 1944; f 225), het debuut van Louis Couperus Een lent van vaerzen (Utrecht 1884; f 350), Liederen van Jacob Israël de Haan (Amsterdam, 1917; met opdracht; f 450) en Laudate dominum van Willem de Merode (Culemborg 1931; f 500).
Verzamelaars van kunstboeken konden goed terecht bij catalogi van De Kempen en Luïscius en catalogus 21 van Antiquariaat Colombine in Amsterdam (dat sinds enkele maanden een winkel heeft: Ceintuurbaan 37) bood de liefhebbers van judaïca vele opmerkelijke boeken. Joseph Geraci in Amsterdam wijdde zijn catalogus 11 aan homosexualiteit. In de catalogus staat het typoscript van Greek love van J.Z. Eglinton. Verzamelaars op dit terrein maak ik attent op een hierin gespecialiseerd Amerikaans antiquariaat: Elysian Fields, 80-50 Baxter Avenue, Suite 339, Elmhurst N.Y. 11373. Catalogue 573 van Brill had als onderwerp libriology. Zeer zeldzaam is nr. 77, een verzameling van 26 letterproeven die tussen 1629 en 1810 in Rome door de De Propaganda fide-drukkerij zijn uitgegeven.
Julius Steiner heeft in Amsterdam de afdeling natuurlijke historie van Nico Israel overgenomen en daartoe het Antiquariaat Julius Steiner-Asher opgericht. De eerste catalogus bevat een kostbare schat aan boeken op botanisch gebied, die deskundig beschreven zijn. Helaas ontbreken illustraties. Aangeboden wordt o.a. een grote Charles Darwin-verzameling, waaronder de eerste zes drukken van de Origin of Species, de complete Zoology of the Voyage of the Beagle, vertalingen in vele talen en een zeer zeldzame overdruk van On the formation of mould. Een zeer kostbaar boek is Icones plantarum medicinalium van Joseph Jakob Plenck (Wenen 1788-1803), uitgegeven in zeven foliobanden met 700 handgekleurde gravures (f 140000). Dit exemplaar is afkomstig uit de befaamde bibliotheek van Arpad Plesch. Even fraai is de Flora Japonica van Von Siebold (Leiden 1835-1870; f 115000) met 151 handgekleurde litho's.
Maar weinig antiquariaten in Nederland houden zich met ephemera bezig en bij mijn weten geeft geen enkele zaak catalogi op dit gebied uit. Onder ephemera wordt drukwerk verstaan dat in principe voor eenmalig gebruik bestemd is en na gebruik meestal weggegooid wordt. Hiertoe behoren dus reclamemateriaal, bedrukte verpakkingen, tram- en buskaartjes, briefpapier en visitekaartjes. In Engeland bestaat hier meer belangstelling voor. The old ephemera & newspaper shop gaf onlangs catalogue 10 uit. Een bijzonder nummer is het programma van de voorstelling in het Londense Duke of York's Theatre op 30 november 1905, waarin de zestienjarige Charlie Chaplin zijn toneeldebuut maakte als Billy, de leider van de Bakerstreet Irregulars, die aan Sherlock Holmes allerlei informatie verschaften. Voor belangstellenden het adres: 38 Rusthall Avenue, London W4 lBP.
A.A. Boers
Auteursrechtelijk beschermd