Catalogi
Reisboeken, poëzie en natuurwetenschappen
Charbo's antiquariaat in Amsterdam publiceerde een aardige tweede catalogus met 545 reisboeken. Er staan vier boeken van voor 1800 in (onder andere F. Canon, Beschrijvinghe van het machtigh Koningrijcke Japan,; Amsterdam 1652, f 1250,-), de beroemde oude reisverhalen zijn verder vertegenwoordigd in 53 delen van de Linschoten Vereeniging. Interessant lijkt mij een handschrift uit 1891 bevattende een verslag van een treinreis naar Italie met een aquarel en 150 foto's. Als deze foto's inderdaad voor het merendeel origineel zijn is f 500,- niet duur. De spoorliefhebbers komen vaker aan hun trekken in Charbo's catalogus. Voor deze categorie verzamelaars moet het Gedenkboek Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen 1863-1913 (Utrecht 1913, f 250,-) een begerenswaardig boek zijn.
Antiquariaat Snark in Hoorn kwam met een nuttige catalogus gedenkboeken. De chronologisch geordende lijst begint in 1897 met het Gedenkboek 1872 - 1 April - 1897, opgedragen door het Feestcommité aan Prof. Dr. A. Kuyper bij zijn 25-jarig jubileum als hoofdredacteur van ‘De Standaard’ en eindigt in 1983 met Een eeuw wijzer. 100 jaar ANWB 1883-1983. De catalogus is voorzien van een goed zaken- en personenregister. De vele verzamelaars van voetbalboeken zullen er tot hun spijt geen gedenkboeken van de grote clubs in vinden.
Opmerkelijk is catalogus 3 van Antiquariaat H.J. Kraayenbrink uit Deventer. (Of is het nr. 2? Op het bestelbiljet staat catalogus nr. 3 maar de laatste pagina van de catalogus vermeldt dat catalogus 3 medio november verschijnt.) Op het omslag staat een fraaie foto van Herman Gorter, de catalogus - uitgebracht in een genummerde oplage van 150 exemplaren - gaat dan ook over Nederlandse poezie. Enige zaken bevreemden. In de catalogus staan afbeeldingen van de titelpagina's van Klein voorspel van Hanny Michaelis en Kleengedichtjes van Guido Gezelle, terwijl deze boeken verder nergens te vinden zijn. Sommige prijzen zijn aan de hoge kant. Een aantal bundels van Maurits Mok bood Willem Huyer in het voorlaar in zijn catalogus 62 voor de helft of een derde van de prijs aan. De omschrijving van nr. 173, de tweede druk van Gorters Mei is mysterieus. Er staat: ‘toegevoegd: origineel handschrift van gedicht, niet gedateerd & facsimile van handschrift.’ De autograaf van de Mei ligt in Den Haag in het Letterkundig Museum, waar iedere bezoeker hem op de permanente tentoonstelling kan bekijken. Het vervolg is eveneens vreemd: ‘+ 6 foto's (reprodukties) waarvan één origineel.’ Wat is het nou? Reproduktie of origineel? Voor de prijs, f 800,-, moet men wel iets bijzonders krijgen! Van Hendrik de Vries staat in de catalogus een lange brief aan Hendrik Marsman (f 1500,-). Jammer genoeg eindigt de omschrijving met het ongrammaticale ‘zeer curieus. Unica.’ Twee autografen van in het concentratiekamp Amersfoort door Theun de Vries geschreven gedichten zijn eveneens opgenomen (f 500,-). Kraayenbrink levert zelfs op bestelling T-shirts met opschriften ontleend aan het werk van Elsschot, Reve en Hanlo!
Hoe hoog in Engeland de prijzen voor bijzonder autografisch materiaal liggen blijkt uit Bulletin 10 van Burgess Browning uit Londen, waarin een lange brief wordt aangeboden van Catherine Byron, die aan een familielid over de horrelvoet van haar elfjarige zoon schrijft. De prijs: £ 2500!
Een aantal antiquariaten beproefde de afgelopen maanden hun geluk door een eerste catalogus uit te brengen. Pandora in Nieuwkoop (een nieuwe naam vinden is blijkbaar moeilijk; een door mij graag gefrequenteerde zaak in Soest was al naar de Griekse Algeefster genoemd) publiceerde een catalogus met onder andere boeken over Nieuwkoop en omgeving en kunstboeken. W. Diemer, de directeur van de nieuwe uitgeverij Servo in Garrelsweer publiceerde een catalogus A met vooral historische werken. Diemer is geen onbekende voor boekenliefhebbers, omdat hij zo'n tien jaar geleden het Boekenzoekblad uitgaf, dat slechts een kort leven beschoren was. Het Ezelsoor in Oud-Beijerland (weer geen originele naam) probeert 719 kinderboeken te verkopen. Moby Dick in Noordwijk bracht een catalogus uit met boeken over vogels en insecten en tenslotte kwam Antiquariaat Hans R. Russen uit Maarssen met een aanbod topografie van Utrecht.
Uit de Verenigde Staten bereikte de redactie een interessante catalogi IV van de 19th Century Shop uit Baltimore. Hierin staan hoogtepunten uit de Angelsaksische literatuur als Herman Melville, Moby Dick or The Whale (New York 1851, $ 3600) maar ook een collectie brieven, telegrammen en memoranda gericht aan John M. Bailey, de voorzitter van de Democratische Conventie uit 1968 ($ 1075). Nr. 117 is een prachtige foto uit 1860 van de markante kop van Abraham Lincoln ($ 2500), nr. 150 een gesigneerde foto van Albert Einstein (‘A charismatic and characteristic image’; $ 2350). Eveneens zeer duur voor Nederlandse begrippen is nr. 170, twee gebonden jaargangen van het gezaghebbende tijdschrift Nature uit 1953, waarin Watson en Crick hun ontdekking van de structuur van het DNA publiceerden ($ 650). Het kan evenwel nog duurder want Interlibrum uit Vaduz vraagt in Catalogue 311 voor enkel volume 171 1500 Zwitserse franken! Deze laatste catalogus (100 first editions of epochal achievements in the history of sciences 1850-1986) is fraai uitgevoerd en zeer lezenswaardig en informatief. Adres: Interlibrum, Schloss-Strasse 6, Fl-9490 Vaduz, Liechtenstein.
A.A. Boers