| |
| |
Italie.
ROME. Men zal in het korte in vyf stukken in folio uitgeeven, alle de werken van Vader Ian Lorenzo Lucchesini, eenen Jesuit. Het eerste zal zyne Schriften tegen de ongeloovigen behelzen; het tweede, wat hy tegen de andersgezinden in het stuk van den Godtsdienst geschreeven heeft; het derde, al wat hy over de H. Schrift en ontrent de Zede- en Historikunde heeft uitgewerkt; het vierde zyn maeksel over de Welspreekentheit en Dichtkunde; en het vyfde ook alles, wat hy in het Italiaensch over verscheidene onderwerpen heeft opgestelt.
Bolonien. Zie hier den tytel der Sterrekundige Rekentafelen, die de Heer Manfredi, Hoogleeraer in de Wis- en Sterrekunde in deeze Hooge Schoole, heeft uitgegeeven. Et stachii Manfredi Ephemerides Motuum Caelestium ex anno 1715. in annum 1725. è Cassinianis tabulis ad Meridianum Bononiae supputatae. Bononiae 1714. De Heer Manfredi, zyne Sterrekundige Rekentafels op eene nutbaere en naeukeurige wyze willende uitgeeven, schreef aen den vermaerden Heer Cassini en verzocht hem, zyne Stetkundige Tafels aen hem mede te deelen, die noch nooit gedrukt wae- | |
| |
ren. Waerop de Heer Cassini aen den Heer Maraldi, zynen Neeve, last gaf om ze aen hem te zenden. Die zulks ook volvoerde, zoo als ze naer de laetste waerneemingen, te Parys door de Heeren Cassini, Vader en Zoon, en deezen Heer Maraldi, gedaen waeren. De Heer Manfredi verhandelt in zyne Tafelen niet anders, dan wat dienstig is tot de kennisse der tyden, de Scheepvaert en Lantschryfkunde, als de beweeginge enz. van de Planeeten, de verduistering en opkoomste van den eersten Wagter van Jupiter, de Zon- en Maenzwymingen ten opzigte van de voornaemste steden van Europe, en andere van de fraeiste en nutbaerste verschyningen. Alles is zeer naeukeurigh en met een groot getal plaeten versiert. Men heeft ook uitgegeeven eene verzameling van verscheidene stukken der Dichtkunde, door den zelven Heer Manfredi in 8. by Pisarri. Men maekt 'er hier zeer veel werks van.
De zelve Boekverkooper heest in 8. gedrukt eene verzameling van Poësye des Heeren Dominiko Maria Mazza, Lit der Akademië de Arkadi enz.
| |
Napels.
Men heeft alhier een geleert werk gedrukt over de Poësy van de H Vaderen der eerste eeuwe, en men zal haest een ander boek uitgeeven, onder den tytel van Adnavigatio Sicula, zynde eene zeer fraeie Samenspraek tusschen de Heeren Egizio, Amenta en Lucina, de Dichtkunde en haer verderf, in de tegenwoordige eeuwe, verhandelende.
Men heeft hier onlangs zeer raere Oudheden in de overblyffelen der stat Antium ontdekt, die by de oude Schryvers zeer vermaert is door haeren Tempel van de Fortuin, en om dat ze
| |
| |
de geboorteplaets van Keizer Nero is.
| |
Geneve.
De Heer Turretin verklaert in zyne lessen de Kerkelyke Geschiedenissen; doch heeft geen oogmerk, om ze in het light te geeven. Zoo hy iets diesaengaende uitgeeft, zal het niet dan een zeer kortbondigh begryp zyn, dat hy sedert eenige jaeren heeft opgestelt ten gebruike van zyne toehoorderen, aen wie hy het zelve verklaert. Ten opzigte zyner natuurlyke Godtgeleertheit, zyn het niet dan eenige lessen, die wel of quaelyk door zyne leerlingen byeen verzamelt zyn. Omdat 'er nu veele afschriften van gevonden worden, waervan het grootste gedeelte vol feilen is, zelfs zeer groote, die den zin ten eenemaele veranderen, zal dit misschien den Heer Turretin verpligten, om deeze Verhandelingen te overzien, en die in het licht te geeven, even eens als hy over de waerheit van den Christen Godtsdienst, de uitlegginge van de H. Schrift, en eenige andere onderwerpen, gedaen heeft. Doch het is jammer, dat zyne gezontheit sedert eenige jaeren in zoodanigen toestant geweest is, dat hy diesaengaende niet veel kan belooven.
| |
Portugael.
Lissebon. Vader Raphaël Bluteau, van der order der Theatynen, doet hier tegenwoordig drukken het vyfde deel van zyn Portugeesch en Latynsch Woordenboek, 't geen acht deelen in folio bevatten zal. Dit werk is van een algemeen gebruik en vol van geleertheit. Alles wordt daer in van den gront af opgedolven, en daer zyn overal bygevoegt de aengehaelde plaetsen uit de oude en hedendaegsche Schryveren, die overeenkomst hebben met de zaeken die in het werk verhandelt worden.
| |
| |
| |
Vrankryk.
Thoulouze. Onlangs is hier uitgekoomen een kort begryp van Historien, onder deezen tytel: Encheridion Historicum, sive universa primorum temporum Historia in brevem, & accurati ordinis Epitomen Contracta. in 12. 465 bladzyden. Dit werk wordt om zyne goede schikking, zuiverheit van styl, en nette verdeeling, hoog geacht. Des Maekers voornaemste inzight is geweest, daer door het geheugen te helpen en te verlichten, waerom hy aen het einde van elk deel, Historische Veerzen geplaetst heeft, die byna alles bevatten wat daerin verhandelt is.
De Heer Vieussens heeft in het Fransch, in twee Deelen in 4., doen drukken, drie verscheidene Verhandelingen: De eene over de gesteltenis van het Hart; de andere over het Oor, en de derde over de Vochten van het menschelyk lichaam. Men moet hoopen, dat hy in het kort zal voortvaeren met aen het gemeen de rest van zynen langduurigen arbeit en ondervindingen mede te deelen.
| |
Rouen.
Men heeft hier in twee Deelen in 12. gedrukt: Histoire Abregée du Iapon, vervolgt tot nu toe. De voorvallen die in dit Werk verhandelt worden, zyn met bewyzen gesterkt, en, zoo veel het mooglyk geweest is, verklaert.
| |
Parys.
Nieuwelings is hier uitgekoomen, een nagelaeten werk van den Abt d'Aubignac, bekent door zyne Practique du Theatre: le Terence justifié, en verscheidene andere werken. Dus is de tytel: Conjectures Academiques sur l'Iliade d'Homere. De Maeker tracht daerin aen te toonen, 1. Dat 'er nooit een Homerus geweest is, en dat de Ilias niet dan eene verzaemeling van ver- | |
| |
scheidene stukken is. 2. Dat 'er veele grove souten in de Ilias gevonden worden; waervan hy eene meenigte van voorbeelden bybrengt. Men vindt dit in het algemeen vol geleertheit, doch niet zeer wel geschreeven.
Het derde antwoort van den Heer de la Motte aen Mevrouw Dacier, ziet ook het licht. Men verzekert, dat dit stukje op verre na zoo goet niet is als de twee voorgaende. Een vierde wordt verwacht.
Verder zyn hier uitgekoomen:
1. L'Histoire des deux Triumvirats, &c. Dat is: Historie der twee Driemanschappen, sedert de doot van Katilina tot die van Cezar, en van die van Cezar tot de doot van Brutus, en wêer van Brutus sterven tot het omkoomen van Markus Antonius. Een nieuwe druk, vermeerdert met de Geschiedenis van Augustus, door den Heere de Larrey. De waerde, zoo van het eerste als het laetstgemelde werk, is bekent.
2. Le Triomphe de la Raison, ou les Avantures de Chrysophile. in 12. Dit werkje, schoon 'er de tytel naer zweemt, moet echter voor geen Roman aengezien worden. Het is eene Zedekunde, Allegorie, uit het Spaensch vertaelt door den Heer de Maulnourry. De Maeker daervan is zekerlyk een navolger van Gracian, wiens diepe, doch leerzaeme en verstandige denkwyzen, daer overal in uitblinken.
3. Les Avantures de Zeloïde & d'Amanzarifdine, Contes Indiens. in 12. Dit werkje is wel geschreeven en vol van aengenaeme gevallen, die het zekerlyk met vermaek zullen doen leezen. De Heer Paradi, die den Hertoch van Aumont in zyn Gezantschap naer Engelant verzelt heeft, is 'er maeker van.
| |
| |
4. Histoire de la Musique, par Mr. Bonnet, in 12. Deeze Verhandeling van de Zangkunst is vol aertige Byzonderheden en wel geschreeven.
5. La Geographie Universelle du Pere Bufier. By deezen nieuwen druk is gevoegt l'Histoire Chronologique du dernier siécle, van den zelven Jesuit. Het laetstgemelde werk ziet hier voor de eerste mael het licht.
6. De Heer le Fevre, van wiens Iournal du Voyage de l'Ambassadeur de Perse, wy in het Letternieuws der voorgaende Maenden gesprooken hebben, heeft doen drukken: Een Historisch verhael van alle de omstandigheden, voorgevallen voor de doot des Konings Lodewyk den XIV. en de verheffing van Lodewyk den XV. tot de Kroon. Dit werk is met veel naeukeurigheit geschreeven, en alles wat daerin verhandelt wordt, zorgvuldigh byeen verzamelt uit echte stukken en bewyzen.
Men werkt ook aen een nieuwe uitgaef van l'Histoire du Iapon, par le Pere Crasset, die zoo raer geworden was, dat men lang naer eenen nieuwen druk verlangt heeft.
Op den 13 der voorlede Wynmaent overleet hier Vader Nikolaes de Malebranche, Priester der Oratoire, bekent door zyne boeken, in den ouderdom van 78 jaeren-
De Heer Frans Girardon, in geheel Europe, door zyne uitneemende konstwerken in de Beelthouwery, bekent, stierf alhier den eersten van Herfstmaent, out zynde 85 jaeren. Zyne gedachtenis zal zoo lang in weezen blyven, als zyne werken, die hy, als eerste Beelthouwer van den overleden Koning, heeft gemaekt.
| |
Denemarken.
Koppenhage. De hantschriften van den over- | |
| |
leden Heere, Otto Sperling, zyn tegenwoordigh in handen van den Heer Reitschens, Raadt van zyne Deensche Majesteit, en Hoogleeraar in de Rechten. Daar zyn XVII deelen, die de Gotthische Gedenkpenningen betreffen. Men ziet 'er verscheidene fraie werken onder, als: Notae perpetuae ad Adamium Bremensem: Tractatus de osculis; de tribus Marcis; de faeminis creditis enz: En men wenscht, dat de Heer Reitschens die gemeen maeke. De Heer Eckard heeft eene lyst van de Schriften van Sperling uitgegeven, en de Heer Meelfuchrer spreekt 'er ook in het breede van in zyne by voegselen op de Boekzael van Almeloveen. onder zyne werken stelt hy het leeven van Alb. Krantzius, de History van de Republyk van Limburg, van Lubek, de Outheden van de Noordsche volkeren, eene Naemlyst der Schryveren over de zaken van Denemarken, Noorwegen en Hamburg, gelyk ook van de vermaerde Deensche Rechtgeleerden.
| |
Duitslant.
Kiel. De Heer Muhlius geeft eene Verzameling van verscheidene zyner schriften uit, die den lof der geleerden verdient hebben. Hy voegt veel oordeels, by eene ongemeene geleertheit; het geen zyne werken eenen fraeien luister byzet.
| |
Hal.
Alhier wordt herdrukt, het boek van wylen den Heer Joan Fredrik Kramer, genaemt Vindiciae Nominis Germanici, het geen lang ontbrooken, en hem de agting der geleerden, zoo wel in Vrankryk, Duitslant, als Hollant heeft doen bekoomen. Geduurende zyn verblyf in Hollant is hy menigmael te vergeefsch aengezocht, om het by zyn leeven zelfs op nieuw uit te geeven. Deeze Druk zal met een groot getal van fraeie
| |
| |
aentekeningen zyn vermeerdert.
De Heer Guntling, Hoogleeraer en Raedt dezer stat heeft eene geleerde verhandeling over het Leen- en het openbaere recht, in het Duitsch het Vaendel-leen, uitgegeven. Hy ontdekt daerin verscheide fraeie zaeken, die voorhenen onbekent waeren, en toont, dat de geenen, die als de bekwaemste ontrent deze stoffe aengemerkt worden, tot veel voornaeme dwaelingen vervallen zyn. De Heer Guntling schryft zeer net, en klaer, en is in staet, om zeer grooten dienst aen het gemeen met zyn verstant te doen.
De Boekverkooper Renger verkoopt alhier eenen nieuwen druk der Fabelen van Fedrus met Hoogduitsche aentekeningen. De ongenoemde Schryver heeft, nopende den tekst, de naeukeurigste drukken naergevolgt, en die somtyts zelfs verbetert. De aentekeningen dienen, om de woorden en zaeken op te helderen. Die de Latynsche tael Wetenschappen en Outheden leeraeren, zullen dezen bekwaemen uitlegger veel danks weeten voor de moeite, die hy deswegen genomen heeft.
De Heer Thomasius arbeit aen eene verklaering over de Institutien van het Kanonyke recht van Lancelot.
Men vervolgt noch de Acta Philosophorum van den Heer Heuman, die Bewintsman is van het kweekschoole der oeffenaeren in de Godtgeleertheit te Eizenag. Des Mans groote beleezenheit verzelt met zoo veel oordeels en goede verkiezing, geeft den geleerden reden om te wenschen, dat deeze Schryver dit werk noch lang magh vervolgen. Hy heeft daerin de verantwoording van de vermaerde Xantippe, het wyf van Sokrates, opgemaekt, die zoo geruim eenen tyt, zeer onregtmatighlyk is beschuldight. Want hy
| |
| |
toont aen, dat al het quaet dat 'er van gezeit is, alleen door de vyanden van Sokrates en zyn huisgezin, is gesmeedt geworden.
Men drukt ook de twee Redenvoeringen van den Heer Menken over de Potsemaekerven der Geleerden, in het Hoogduitsch overgezet en met aenmerkingen vermeerdert.
| |
Helmstat.
De Heer I. And. Schmidius, Hoogleeraer in de Kerkelyke Geschiedenissen, gaf onlangs een (Lexicon Ecclasiasticum) Kerkelyk Woordenboek in 8. uit, waerin men de verklaering vindt van moeielyke woorden, die de Geschiedenissen, raekende de Outheden en Kerkelyke Schryvers, vervatten. Het behelst ook de waerdigheden, plegtigheden, ketteryen en haere stichters, alles op ordre van het A.B.C. geschikt. De Heer Schmidius deet het niet, dan ten dienste van zyne Scholieren, drukken, en als een proefje van het groot Kerkelyk Woordenboek, dat hy in het licht zal geeven, en eene veel wytloopiger verklaeringe der zelve zaeken zal behelzen, met een groot getal andere artykelen, zeer nutbaer voor die zich volkoomenlyk van de Kerkelyke Outheden willen laeten onderregten. De bequaemheit van den Schryver is genoeg bekent, om te doen oordeelen, dat zyn boek agting verdient. Hy belooft eenen nieuwen druk van de inleidinge tot de Kerkelyke Geschiedenissen en andere werken van den vermaerden Kaspar Sagittarius.
De Heer Kornelius Dieterius Koks, Dokter in de Godtgeleertheit en Hoogleeraer in de Filosofye, geeft ons hope tot verscheidene boeken, en, gelyk hy zeer bedreeven is, twyfelt men niet, of zy zullen wel ontfangen worden. Als 1. Ars parandae, augendae ac propagandae eruditio- | |
| |
nis verae ac solidae. 2. Explicatio quatuor Evangelistarum. 3. Historia Logicae Hebraeorum, ae Mose ad Salomonem producta. 4. Specimen octavum Emendationum Philosophicarum.
De Heer Gottlieb Samuel Treverus, Hoogleeraer, heeft het volgende werk doen drukken: Argumenta librorum politicorum Aristotelis à Mich. Piccarto tradita; una cum praefatione de Naevis operis Aristotelici, quos historicè enumerat, postquam laudes ejusdem praemisit.
| |
Leipsich.
Alhier koomt iets in het licht, dat alle maenden staet vervolgt te worden; dit is de tytel: M. Maurit. Guill. Wagneri S. Theol Cand. & Diac. Solibenensis Παλαιοχαινα, sive loca è Scriptura V. & Nov. Testam. deprompta, explicata illustraeta & vindicata. Men zal daerin vinden, Letterkundige verklaeringen over verscheide plaetsen van de H. Schrift. Het eerste proefstuk behelst de Cherubynen. Men verhandelt daerin de betekenissen van dit woort, en men brengt de gevoelens van veele Schryveren by. Vervolgends spreekt men van het zwaert der Cherubynen, en eindelyk onderzoekt men de voornaemste wyzen van spreeken, die in het XII hooftstuk van Josua gevonden worden. Elke verhandeling zal omtrent vyf bladen groot zyn.
| |
Berlyn.
Men is hier met reden bevreest voor het leéven van den vermaerden Schot, wiens gezontheit zoodanig vermindert is, dat de Geneesmeesters ten eenenmaele wanhoopen, om hem te konnen herstellen. De agting, die deeze geleerde man verkreegen heeft, kan doen oordeelen, van de droefheit die zyne doot aen de geleerden zal veroorzaeken.
| |
| |
| |
Wittenberg.
Men heeft op de pers gelegt een boek in 8. Waer van de tytel is: Disquisitio Historica num Formula Concordiae in Dania sit combusta. De Heer Elswig, die 'er de Schryver van is, is over verscheidene werken, en door zyn verstant beroemt, en zeer yverig tegen die niet regtzinnig zyn.
| |
Helmstat.
De Heer Herman van der Hart heeft onlangs doen drukken een Chaldeeusche overzetting van den I. Psalm, met een Grieksche vertaelinge. Hy tragt daermede zyn gevoelen, dat hy heeft, waerschynelyk te maeken, namentlyk, dat de Grieksche tael de oudste van alle is, en dat het Hebreeusch, het Arabisch en het Syrisch, daer van zyn afgesprooten.
| |
Engelant.
Londen. Men heeft eenen nieuwen druk uitgegeeven van de verhandelinge der Wapenschildkunde door den Heer Gilham, zoo als zy is vermeerdert 1. met verscheidene duizent Schilden. 2. Met Wapenen, Helmfieraden en Zinspreuken van alle de Engelsche Edelen, en een gedeelte van die van Schotlant en Yerlant. 3. De plegtelyke kleederen van verscheide Orders in Engelant. 4. De wapenen der Baronnen. 5. De Zinnebeelden der voornaemste Ordren van de Ridders in Europe. 6. Verscheide fraeie Verhandelingen, gelyk de Wapenkunde van den Ridder George Mackenzey. 7. Ook die noch niet in het licht gegeeven zyn, gelyk de Verhandelinge van de bedieninge van een Heraut, door François Tynne, en van de magt van den Groot-Marschalk in tyde van oorlog en vrede, door den Ridder Willem Segar, Wapenkoning, en van een Woordenboek, dat de spreek- | |
| |
wyzen der Wapenschildkunde verklaert, in folio,
De Heer Welks geeft iets uit over de Brieven van Iakobus, Petrus, Iohannes en Iudas, even eens als het geene hy onlangs over eenige Brieven van Paulus deed, namentlyk; men vint 1. Den Griekschen tekst, volgends de beste leezingen, verbetert, 2. Een Engelsche Overzetting, beter dan de gemeene, met het oorspronkelyke overeenkoomende. 3. Eene uitlegging; die de moeielykste plaetsen, het oogmerk en de handelwyze van den Apostel verklaert. 4. Met aentekeningen over alles in 8. De Heer Welks schryft veel, en zyne Werken vinden Boekdrukkers en Leezers.
Het VIII en laetste stuk van de Spectateur koomt in het licht, met eene lyste van de verhandelde stoffe. Men weet, dat dit werk in losse halfvels bladen, in het licht quam, en dat 'er reets een stuk in het Fransch vertaelt en by D. Mortier te Amsterdam 1714. gedrukt is.
In VI stukken, in 12., geeft men eenen nieuwen druk van de werken van Spencer uit, die een out Engelsch Dichter was en voorbeelt van de niet rymende Dichtkunde. Het leeven van den Dichter is 'er nu bygevoegt, met eene Redevoeringe over zyne Werken en eene verklaeringe, die de oude en duistere woorden opheldert. Zie hier ook den naem van een nieuw boek over het Oost en West. Dorothei Alemari Mathematici Veneti, Longitudinis, aut Terra aut Mari, investigandae Methodus. Adjectis insuper Demonstrationibus, & Instrumentorum Iconismis in 8. De Heer Riccio, vrind van den Schryver, heeft dit werk hier doen drukken; en opgedraegen aen de persoonen, die door het Parlement benoemt zyn, om de belooningen die
| |
| |
men belooft heeft, aen zoodanige menschen uit te deelen die het Oost en West zouden ontdekken. Doch men heeft niet bevonden dat het deezen Schryver beter dan anderen geslaegt is.
De Heer Catherwood heeft gemeen gemaekt A new Method enz. Dat is, Nieuwe wyze om de beroertheit te geneezen, met een Aenhangsel, behelzende eenige waerneemingen over het gebruik en misbruik der Geneeskunde, in 8. groot 77 bladzyden. De nieuwe wyze, die de Schryver voorstelt, is, om uit eene slaghader, en niet uit eene gemeene ader, bloet te laeten. Waertoe ook nodigh is, dat het een slaghader zy die onmiddelyk op een been uitkoomt; en, gelyk 'er niet dan de slaghaderen van het hooft zyn, waermede dit dus bestaet, zoo verkiest hy die van de slaep des hoofts boven alle andedere, en beweer, dat men die met veel minder gevaers en meer nuttigheits als eenige andere, kan openen. Hy verzekert dat hy deeze wyze, met een goeden uitslagh, in het werk gestelt heeft, en dat in gevallen, waerin eene groote uitloozing van bloet nodigh was, gelyk in beroertheden, in Long- of keelontsteekingen, in zydewee, aemborstigheit en allerlei slagh van koortsen, zonder dat hem het minste ongemak daeruit ontstaen is. De Heer Catherwood verhaelt verscheide gevallen van zieken, die hy gezien heeft, en die gestorven zyn, en wyst de middelen aen, die men tot hunne herstelling moest aengewent hebben.
Men geeft eenige Gedenkschriften van het leeven des Heeren Radeliffe uit, zynde een Geneesheer, die, met een middelmaetigh verstant en verdienste, zich nochtans zeer vermaert gemaekt en onnoemelyke goederen byeen verzamelt heeft. Het is in 8. groot 96 bladzyden.
| |
| |
Hy stierf den eersten van Slachtmaent 1714. noch ongetrout zynde. Door zynen uitersten wil heeft hy aen twee jonge Studenten te Oxfort 600 ponden Sterlingen, zynde 6600 gulden jaerlyks gemaekt, en zulks tien jaeren lang, mits dat zy de vyf laetste jaeren in andere landen zullen moeten reizen, om bedreevener in de konst te worden. Na 10 jaeren zal men twee andere persoonen in hunne plaetsen verkiezen en alzoo ter tyt toe dat de werelt staet, en zoo een van hun of alle beide binnen dien tyt overlyden, zal men deszelfs overledene plaetse binnen zes maenden vervullen. Hy heeft ook 40000 pont Sterlings verzorgt, om een Boekzael te Oxfort te stigten, en na dat dit gedaen zal zyn, heeft hy, zonder ophouden, 150 pont Sterlings des jaers vastgestelt, ten onderhout van eenen Opziener der zelver Boekzaele, en 100 pont Sterlings des jaers om boeken te koopen. Aen het Gasthuis van Bartholomeus te Londen heeft hy ook 500 pont Sterlings, zoo lang de werelt staet, gemaekt, ter verbetering van de spyze der persoonen, die men daerin onderhout, en jaerlyks 100 pont Sterlings, om linnen te koopen. Hy heeft verscheide andere maekingen aen zyne vrinden, en aen de uitvoerders van zynen uitersten wille, enz. gedaen.
Het vierde en laetste stuk van de geheime historië van Europe wordt uitgegeeven. Behelzende 1. een verhael van de Briefgemeenschap tusschen de Jakobiten van Engelant met die van St. Germain. 2. De verradery van de Torys na de doot van Koninginne Maria, om Koning Willem te onttroonen, met eene zeer wytloopige ontdekkinge van de verraderyen, die tegen deezen Vorst in het werk gestelt zyn. 3. Redevoeringen, in het Hogerhuis gedaen, on- | |
| |
trent de Bil d'Attainder tegen den Ridder J. Fenwik en zyne bekentenisse voor een Staetbedienaer, uit een eght hantschrift getrokken. 4. Het Verklaerschrift van de Bisschoppen tegen de lydende gehoorzaemheir en de onwederstantbieding, met de aenmerkingen door eenen Kerkelyken. 6. Een aenhangsel, behelzende, Redevoeringen, die in het Parlement gedaen zyn ter oorzake van de beschuldigingen, tegen den Graef van Klarendon aengevoert, en de Regtsplegingen die men tegen hem, na zyn vlugten, deed. in 8.
| |
Nederlanden.
Brussel. By de Gebroeders Serstevens wordt hier een groot Werk in Folio gedrukt, onder deezen tytel: Arrêts du grand Conseil de Malines, avec les Notes de Monsieur Laury enz.
| |
Hollant.
Amsterdam. Men drukt hier een werk dat van zeer veel belang is, en ten tytel voert: Geschiedkundige, Oordeelkundige, Godtgeleerde en Zedelyke Redevoeringen, over de gedenkwaerdigste gevallen van het Oude en Nieuwe Testament De vermaerde Heer Saurin, Euangelydienaer der Fransche Gemeente in 's Gravenhage, is de Schryver van het zelve. Niemant verbeelde zich, dat het zodanigh eene Histori is over den Bybel, gelyk veelen die reets gemeen gemaekt hebben; de Schryver heeft het webbe geheel anders opgezet. Gelyk hy voorneemens is, om alles te berigten dat nootzakelyk is, om de verhaelen van de gewyde Schryveren op te luisteren; zoo oordeelt hy, dat hem zulks beter zoude slaegen, wanneer hy door de gestrenge wetten van de Historie niet gebreidelt was. Derhalven bint hy zich daer niet aen. Bewust, dat het somtyts zoo nutbaer is de misslagen en
| |
| |
afdwaelingen te kennen, waertoe de menschen vervallen zyn, als de ontdekkingen, die zy gedaen hebben, zoo heeft hy daerop toegeleit, om alles byeen te zamelen wat hy by de Outvaders, by de Rabbynen, by oude en nieuwe Uitleggers gevonden heeft, het geen tot zyn oogmerk dienstigh was. De bondighste en de buitenspoorigste gedachten heeft hy 'er uitgetrokken. De eerste dienen hem, om den gewyden tekst op te helderen, en de andere gebruikt hy om gevoelens van nederigheit in te boezemen, en door voorbeelden de zwakheit van des menschen geest te ontdekken. Zyne eigene gedagten heeft hy by die van anderen gevoegt, en maekt zyn werk byzonderlyk, van den Leezer aen te spooren, om zyn oordeel over onverschillige zaeken niet te verhaesten. Alles zal meer of minder uitgebreit zyn, naer dat de onderwerpen (zyns oordeels) zulks verdienen. De kortste zullen van twee bladzyden weezen; de langste van drie bladen. Elke Redevoering zal met een fraeie Prent voorzien zyn. Over de vyf boeken van Mozes zal men LXXIII Redevoeringen hebben, neffens een diergelyk getal prenten, het geen een goet stuk zal uitmaeken. In groot Folio zal dit deftigh werk voor den dagh koomen. De Geleerden, die een gedeelte der Redevoeringen gezien hebben, verzekeren, dat ze uitneemende zyn; en, die de verdiensten van den Heere Saurin kennen, of zyne Leerredenen in het Fransch of Duitsch geleezen hebben, zullen ook zeer licht hiervan overtuigt worden.
By I. Borstius wordt gedrukt: Uitlegginge over de Openbaeringe van Johannes, door Gerard Finselaer, Predikant te Purmerende, in 4.
| |
| |
| |
's Gravenhage.
Hendrik du Sauzet geeft nu in het licht, Les Poësies Françoises de Mr. l'Abbé Regnier des Marais, Secretaire Perpetuel de l'Academie Françoise, in twee Deelen in 8. Deeze uitgaef is vermeerdert met verscheidene Gedichten, die in den Paryschen Druk niet gevonden worden. Vooraen het werk vint men, in eene welgeschreevene Voorrede, den lof van den beroemden Abt Regnier, nevens het verhael van hem zelfs opgestelt, ten verzoeke der Akademie de la Crusca, waervan hy een Lit geweest is, en die hy zyne Vertaeling van Anakreon in Italiaensche Veerzen heeft opgedraegen. Hierna volgt een uitsteekent Latynsch vaers van den geleerden Abt Fragnier, op de dood van den Heer Regnier; en daar na de verzaameling zyner gedichten, zo over Christelyke, Zedekundige, Ernstige, Verliefde, als boertige stoffen. Alles is daar in om het fraeist, en vol van eene aengenaeme verscheidenheit, die zekerlyk allerhande smaeken bevallen zal. Men vint, onder andere, in deeze Poëzy ook eene vertaeling van het eerste boek der Ilias, in Fransche vaerzen, en voor het tweede Deel eene Verhandeling van den Abt Regnier over Homeer, die Zekerlyk den Leezeren behaegen zal, in deezen tyt, waerin zoo hevig over dien ouden Dichter getwist wordt.
Behalven de Fransche Gedichten, waeruit dit werk bestaet, heeft 'er de Abt Regnier noch veele andere gemaekt in het Grieksch, in het Latyn, in het Italiaensch en in het Spaensch, welke Taelen hy zoo wel verstont, dat, het zy hy in de eene of in de andere schreef, het
| |
| |
altoo: zyne moedertael geleek. De volgende veerzen, op zyne Vertaeling van Anakreon gemaekt, geeven zulks op eene bevallige wys te kennen.
De Francisci Seraphini Regnerii Anacreonte. Anacreon loquitur.
Me docuit Graios vernacula Musa Lepores,
Me docet hic Tuscos extera Musa modos.
Haec, Francos etiam versus, haec dictat Iberos,
Haec Latios, quales Roma vetusta probet.
Sic linguae sunt quinque mihi, quas unicas aequè
Calleo, ni Graiam calleo forte minus.
De Gebroeders van Dolen hebben, in twee Deelen in 12., herdrukt le Czar Demetrius, Histoire Muscovite, waervan wy in het Letternieuws van Augustus gesproken hebben.
Van Lom, Gosse en Alberts, geeven uit: l'Histoire du Comtesse de Straesbourg & de sa Fille, par l'Auteur des Memoires du Comte de Rochefort.
By Gysbrecht Gasinet, Boekverkooper, is te bekoomen: Brief aen den geleerden, roemruchtigen Dr. Chrysostomus Matanasius, over het Gedicht, De Zangberg in gevaer, nevens deszelfs antwoort. By den zelven Boekverkooper staen in het kort ook uit te koomen: 1. De Zangberg ontzet, Zegezang, versiert met Zeeusche Lappen. 2. Brief van Dr. Matanasius aen Papyrius Carpitanius, behelzende den lof van zekeren Hollandschen Nachtegael; nevens eenige nadere aenmerkingen op den Zangberg in gevaer, en de Latynsche woorden Mus en Murus. 3. De Zangberg gezuivert, Muizenzang. Dit werk, meer dan 400 regels groor, is overal verrykt en opgeheldert met Aenteekeningen en uitleggingen van den geleerden Matanasius. De Zangberg in
| |
| |
oproer zal light met 'er tyt ook een beurt krygen. Dus blykt het by de stukken, dat 'er in Hollant byna zoo veel over Vondel als in Vrankryk over Homeer te doen valt.
T. Iohnson zal haest uitgeeven, Het eerste stuk van het zevende Deel van het Iournal Literaire; en P. Husson den derden Druk van het berucht Chef d'Oeuvre d'un Inconnu, op verscheide plaetsen verbetert en veel vermeerdert. De waerde van dit werk is zoo bekent, dat men niets tot deszelfs lof behoeft te zeggen.
| |
Amsterdam.
By Pieter Visser staet in het kort uitgegeeven te worden: Den Schepper en zyn Bestier te kennen in zyne Schepselen; volgens het licht der Reden en Wiskunst; tot opbou van eerbiedigen Godtsdienst, en vernietiginge van allen grondslagh van Atheistery; als mede tot een rechtzinnig gebruik der Filosofie. in groot 8.
| |
Harderwyk.
By de Weduwe en den Zoon van Albert Sas, Akademidrukker, is onder de Pers, en staet omtrent het Nieuw jaer uit te koomen, EBHEN HANGESER, i.e. L apis Adjutorii, sive Lexici Philologici Hebraeo-Chaldaici Sacri Pars prima, in quo omnes voces Hebraicae & Chaldaicae in duabus prioribus Alphabeti literis Aleph & Beth occurrentes, commentario Philologico-Theologico illustrantur, vocum Etymon datur, earum vis & emphasis indicatur, & diversa Significata in Scriptura traduntur. Ex optimis quibusque Lexicographis, Commentatoribus Criticis & Scholiastis, cum indicibus necessariis, in hunc ordinem digestum à Iohanne Heeser V.D.M. Drusiburgensi. En dit eerste deel zal ontrent 70 bladen groot worden, in 4. Om in het vervolg niet dubbel te schryven, laeten wy nu deezen tytel onvertaelt,
| |
| |
dien toch de kenners van Hebreeuwsch en Chaldeeuwsch wel verstaen zullen. De werelt zal dit werk niet zien, of wy zullen 'er het oog in gaen laeten, en 'er onzen Boekzaelleezeren behoorlyk berecht van doen. Van nu af aen durven wy 'er veel goets van belooven, en zoo veel goets, als 'er van een werk van die natuure te verwaghten is.
|
|