[Biografie Bulletin, voorjaar 2008]
Woord vooraf
De Duitse socioloog Ulrich Beck stelt dat wij, dankzij de twintigste-eeuwse massademocratiseringen en het wegvallen van traditionele klassen en standen, zelf verantwoordelijk zijn voor het bepalen van onze identiteit. Als dat waar is, maakt dat het biografisch onderzoek dubbel zo interessant. Aan de hand van biografieën kun je dan immers nagaan hoe individuen in deze klasseloze tijd hun levens op eigen kracht hebben vormgegeven. Dat althans is de mening van een van Becks collega's: Werner Fuchs-Heinritz, die in dit Bulletin aan het woord komt.
Het thema van dit nummer richt zich echter op een fenomeen dat eeuwenlang de levens van grote aantallen mensen heeft bepaald: het christelijk geloof. Jeroen Koch vertelt hoe het is om met een rooms-katholieke achtergrond over leven en werk van een gereformeerde aartsvader te schrijven. Albert van der Zeijden vraagt zich af of je zelf gelovig moet zijn om over de levens van heiligen te schrijven en Adriaan Soeting gaat in op leven en werk van C.F. Baur, de Duitse theoloog die denken en doen van talloze negentiende-eeuwse Nederlandse protestantse predikanten heeft beïnvloed. Yme Kuiper pleit voor een biografie van godsdienstwetenschapper en dichter Theo van Baaren en Joke Linders vertelt in ‘Dagboek van een biograaf’ over haar reis in het voetspoor van haar tante, ooit missiezuster in Oeganda.
Verder is er in dit nummer aandacht voor biografieën van mensen die hun levens door hun beroep hebben laten bepalen, zoals psychologen, kunstverzamelaars, politici en vorsten. Ook biografieën geschreven door politici zelf komen aan bod.
Niet alleen uitverkorenen komen in dit Bulletin echter aan de orde. Thomas Hellinger bespreekt de biografie van Stuart Shorter, iemand die het niet lukte zijn leven zin te geven door religie, beroep of op eigen kracht, en daardoor verdoemd was tot een leven aan de rand van de maatschappij. Hein Aalders recenseerde Koen Hilberdinks boek over het korte en tragische leven van Hans Lodeizen.
In dit nummer wordt een nieuwe rubriek geïntroduceerd: ‘Wie en wat’. In deze rubriek komen biografen aan het woord die aan een nieuwe biografie werken. Maaike Meijer, die een biografie van de dichteres Vasalis schrijft, bijt het spits af. In de volgende nummers van het Bulletin willen we regelmatig een lijst ‘Biografie in wording’ plaatsen. Omdat de huidige ‘Wie doet wat’-lijst dringend aan herziening toe is, verzoeken wij iedereen vriendelijk de lijst op de website (www.biografiebulletin.nl) te controleren, en correcties en aanvullingen naar volgend emailadres te sturen: m.soeting@xs4all.nl. Naast deze nieuwe rubrieken gaan we door met een aantal bestaande: ‘Film’ - dit keer heel toepasselijk over de hagiografie van een verdoemd popidool -, ‘Schrijvershuizen’ en het al eerder genoemde ‘Dagboek van een biograaf’.
De redactie