Biografie Bulletin. Jaargang 17

[p. 3]

[Biografie Bulletin, zomer 2007]

Woord vooraf

De Britten verbazen zich er zelf over. Jaarlijks verschijnen in hun land zo'n vierduizend nieuwe biografieën, en dat al jarenlang. Daaronder bevinden zich heel wat populaire levensbeschrijvingen als die van Diana of van Bono, die wat schrijfstijl en informatie betreft meestal niet boven het niveau van een roddelblad uitkomen. Dat neemt niet weg dat er elk jaar ook veel goed geschreven en goed gedocumenteerde biografieën worden uitgegeven. Bovendien worden er in Groot-Brittannië regelmatig respectabele studies óver biografieën gepubliceerd. Aan veel Britse universiteiten kun je zelfs het vak ‘Biografie’ kiezen: in Oxford geeft Hermione Lee, de biograaf van onder andere Virginia Woolf, Eudora Welty en Edith Wharton, een werkcollege over biografieën, en Richard Holmes - biograaf van de Britse romantische dichters - zette in 2001 als eerste Britse hoogleraar Biografische Studies aan de universiteit van East Anglia in Norwich een postdoctorale cursus Biografieën op. Intussen kun je ‘Life Writing’ studeren aan verschillende colleges in Londen en aan de universiteit van Warwickshire. Ook de universiteiten van Birmingham en East Sussex besteden aandacht aan het genre. Aan de universiteit van Kingston, bij Londen, werd deze zomer een biografie instituut opgericht. De oprichters van het instituut bereiden de uitgave van een wetenschappelijk tijdschrift over biografieën voor, eerst digitaal, maar later ook in papieren vorm. De oprichting werd deze zomer gevierd met een driedaagse internationale conferentie. Daar spraken biografen en onderzoekers uit een groot aantal verschillende landen (inclusief Nederland) over de meest uiteenlopende aspecten van de biografie, zoals de verhouding tussen biografie en fictie, de verschillen tussen egodocumenten en literaire biografieën, genderkwesties, moderne vormen van life writing als blogs, verschillende biografische methoden en de verhoudingen tussen biografie en antropologie, politieke wetenschappen, filosofie en sociologie. Van uitwisseling tussen zoveel verschillende disciplines kunnen wij in Nederland alleen nog maar dromen. Intussen heeft de Kingston University Press een prijsvraag uitgeschreven: wie een publicabele biografie, met nadruk op hedendaagse sociale en multiculturele situaties, inlevert, kan £500,- winnen.

Toch is Groot-Brittannië wat dit alles betreft niet uniek. In Los Angeles werd dit

[p. 4]

voorjaar een instituut voor biografie opgericht (Mireille Berman doet daarvan verslag in dit nummer), en aan de Universiteit van Honolulu bestaat sinds jaren het Center for Biographical Research, dat het tijdschrift ‘Biography: An Interdisciplinary Quarterly’ uitgeeft. De Curtin University of Technology in Australië publiceert sinds kort het tijdschrift ‘Life Writing’, en aan het Ludwig Boltzmann Institut für Biographie in Wenen wordt sinds 2005 biografisch onderzoek gedaan. Aan de Universiteit van Bern houdt men zich bezig met de verhouding tussen biografie en ethiek. In Rotterdam doen Rudolf Dekker, Arianne Baggerman en hun collegae onderzoek naar egodocumenten. Het Biografie Instituut in Groningen heeft, net als de universiteit van East-Anglia, een hoogleraar biografische studies: Hans Renders werd dit voorjaar benoemd tot hoogleraar Geschiedenis en Theorie van de Biografie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ook Nederlandse universiteiten bieden cursussen biografie aan. Bij de vakgroep Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht kun je werkcolleges Biografie, Historische Romans en Vie Romancée volgen, en in Nijmegen wordt een werkcollege ‘Wetenschap en Biografie’ gegeven.

Dat alles neemt niet weg dat in Groot-Brittannië op biografiegebied verhoudingsgewijs meer gebeurt dan in welk ander land ook. En hoewel Jos Perry in dit nummer betoogt dat het zinloos is de Nederlandse biografie te vergelijken met de Britse, besteden we aan die laatste in dit nummer extra aandacht. Medewerkers van het Ludwig Boltzmann Institut vroegen Hermione Lee of zij de biografie als een typisch Brits fenomeen beschouwt. Richard Holmes bericht over zijn ervaringen als hoogleraar Biografische Studies, en Sarah LeFanu vertelt over verschillende aspecten van haar biografie van Rose Macauley. Fay Weldon gaat in op wat er níet staat in de meeste biografieën van Sylvia Plath en Ted Hughes, die lange tijd voor grote beroering hebben gezorgd, zowel in Groot-Brittannië als in de Verenigde Staten. Joke Linders bespreekt de nieuwste biografie van Beatrix Potter.

Ook nieuwe Nederlandse biografieën komen in dit nummer aan bod. Jos Perry recenseerde twee bundels van het Biografie Instituut in Groningen, en Rob van Essen en Eva Gerrits interviewden Christine d'Haen, wier autobiografie Uitgespaard Zelfportret dit jaar werd bekroond met de Henriëtte de Beaufort-prijs; ze laat zich zelden of nooit interviewen, en we zijn dan ook vereerd dat ze bereid was per post op onze vragen te reageren. Paul van der Steen sprak met een club van Nederlandse politieke biografen en Hendrik Henrichs richt de aandacht op de biografie van Hendrik de Vries.

Wie zich verder wil verdiepen in de Britse biografie, raden wij aan een kijkje te nemen op de site van de Oxford Dictionary of National Biographies (http://www.oup.com/oxforddnb/info/) en zich elke dag gratis een biografietje van een bekende of minder bekende Brit te laten sturen. Misschien een idee voor het Nederlandse Nationaal Historisch Museum: elke dag een verhaal over een gewone of ongewone Nederlander in je mailbox. Dat zou pas echt een canon-in-beweging opleveren.

De redactie