Biografie Bulletin. Jaargang 3
(1993)– [tijdschrift] Biografie Bulletin– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 39]
| |
Voetangels en klemmen
| |
[pagina 40]
| |
Annie M.G. Schmidt, 1987
| |
[pagina 41]
| |
haar theater-, radio- en televisiewerk heb ik altijd nauwkeurig gevolgd. Daarnaast verloor ik haar ook in de boekwinkel niet uit het oog. Natuurlijk is het ook belangrijk dat het initiatief voor dit boek door een Parool-man is genomen en dat de Stichting Het Parool (Pieter 't Hoen Fonds) zich daar vervolgens geestdriftig achter heeft geplaatst. Annie Schmidt trad in 1946 in dienst van deze krant en ook al eindigde haar vaste dienstverband in 1958, uit de harten van een aantal Parool-mensen is ze nooit verdwenen en uit de krant zelf eigenlijk evenmin. Vorig jaar schreef ze nog tientallen keren haar bejubelde wekelijkse column Wat ik nog weet. Sommige Parool-mensen van vroeger voelen nog altijd een band met sommige Parool-mensen van nu: ‘Het is toch nog altijd een soort familie,’ zei Annie een dezer dagen. Over het hoe en wanneer van de biografie kan ik nu nog niets zeggen. Ik neem mij trouwens toch voor in betrekkelijke stilte - letterlijk en figuurlijk - aan Wacht maar tot ik dood ben te werken. En omdat ik hoop dat die fantastische Annie Schmidt nog lang in ons midden zal zijn, wens ik dat de biografie op zijn vroegst met Sint Juttemis uitkomt.
NB! Ik zal dankbaar zijn voor elke suggestie/informatie die, door de telefoon of per post, met betrekking tot de Annie Schmidt-biografie tot mij komt. | |
De biografie van Annie M.G. Schmidt II
| |
[pagina 42]
| |
Otje. Haar werk belandde zelfs in de boeken waarmee ik leerlingen liefde voor de Nederlandse taal en literatuur trachtte bij te brengen. Twee hoogtepunten in mijn loopbaan als kinderboekencriticus - in 1987 en 1988 - zetten mij op het spoor van een Schmidt-biografie: - het samenstellen, schrijven aan en redigeren van een Bzzlletin-nummer over SchmidtGa naar eind2 - de geestige speech die ik haar in Oslo bij de aanvaarding van de Hans Christiaan Andersenprijs hoorde uitspreken.
Na de voltooiing van de An Rutgers van der Loeff-biografie (maart 1990) heb ik Annie Schmidt voorgesteld een serie gesprekken te beginnen die materiaal moesten opleveren voor een Schmidt-biografie. Die zou pas na haar dood verschijnen en wellicht het best gemaakt kunnen worden door twee mensen, iemand uit de theaterwereld en iemand uit het kinderboekencircuit.Ga naar eind3 Maar ‘Annie’ wilde nergens van weten. Ze kon me niet verbieden een biografie te schrijven, maar weigerde elke vorm van medewerking. Ze had geen zin in gewroet in haar leven. Punt uit, discussie gesloten. Die wens heb ik gerespecteerd. Het was kennelijk nog te vroeg voor een biografie en er moest nog veel voorbereidend werk verricht worden. Het oeuvre van Annie M.G. Schmidt is tenslotte nauwelijks onderzocht en hoe zij van geslaagde prestaties in een genre dat literair geen aanzien genoot -dat van de lichte muze, het blijspel, de musical en literatuur voor kinderen - uitgroeide tot Neerlands meest bejubelde en literair erkende (kinderboeken)auteur, is al helemaal raadselachtig. Als opstapje voor de biografie die toch ooit geschreven moest worden, stortte ik me op haar waarderings-geschiedenis.Ga naar eind4 Dat onderzoek heeft wel een aantal tipjes van de sluier over haar miraculeuze zaligverklaring kunnen oplichten, maar van ontraadselen is geen sprake. De machteloosheid van de kritiek, de krachtige regie van ‘de echte koningin van Nederland’, literaire, pedagogische en sociale ontwikkelingen trekken aan mijn verbijsterd oog voorbij. Omdat het werk en de reacties daarop de bouwstenen zijn voor een waarderings-geschiedenis zijn de auteur en haar werk me wel nader gekomen. Tussen de honderden recensies, interviews, artikelen, beschouwingen, juryrapporten en gesprekken met betrokkenen bevond zich heel wat biografisch materiaal. Dat bewaarde ik voor later. Nu Annie Schmidt haar standpunt over een biografie heeft gewijzigd, voel ik me vrijer om met dat materiaal naar buiten te komen. Het ‘Linders niet en Vogel wel’ is vooralsnog dus wat voorbarig. Annie Schmidt kan wel bepalen aan wie zij haar materiaal geeft, niet wie wat over haar schrijft. |