Bilderdijk en Exodus
Een aantekening van Nicolaas Beets (1835)
In de Collectie-Beets van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, ondergebracht in de Leidse universiteitsbibliotheek, treft men onder de aantekeningen uit de studententijd van Nicolaas Beets (nr. 100) een uitspraak aan, waarin Bilderdijk in bijbels perspectief wordt geplaatst:
‘Indien er in de schriften van Bilderdijk eene duistere sombere melancholische geest heerscht, afstekend by de verlichtheid, de vrolijkheid en de zorgeloosheid van zijne dagen, wy geloven dat dit juist een gevolg is van den toestand zijns leeftijds. Had Bilderdijk in een tijd van duisternis en druk geleefd, hy had de verlichter, de verkonter zijns volks geweest. Hy ware als de vurige kolom in den nacht verschenen, thands was hy de rookzuil by den dag. Beide waren teekenen des Hemels.’
Deze verwijzing naar Exodus 13: 21 (‘En de Heere toog voor hun aangezicht, des daags in eene wolkkolom dat Hij ze op den weg leidde, en des nachts in eene vuurkolom dat Hij ze lichtte, om voort te gaan dag en nacht’) geeft aan, welke enorme betekenis het werk van Bilderdijk voor de jonge Beets moet hebben gehad.
Peter van Zonneveld
Auteursrechtelijk beschermd