Ten geleide
Met ingang van deze jaargang hebben de Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden (BMGN) een gedaanteverwisseling ondergaan. Deze metamorfose heeft niet alleen betrekking op het uiterlijk. Ook de formule is enigszins gewijzigd.
Sinds 1970, toen de fusie tussen de Bijdragen en Mededelingen en de Bijdragen voor de Geschiedenis der Nederlanden (BGN) zijn beslag kreeg, is de koers van de BMGN praktisch ongewijzigd gebleven. De BMGN hield zich bezig met de geschiedenis van de Lage Landen. In dit kader werden artikelen, congresverslagen en recensies gepubliceerd. Daarnaast verzorgde de BMGN - een traditie overgenomen van de BGN - een bibliografisch apparaat in de vorm van een kroniek die de leden van het Nederlands Historisch Genootschap op de hoogte hield van wat er in Nederland en België aan historisch werk verscheen. Tenslotte was er een kleine nieuwsrubriek. Hierin kregen mededelingen, aankondigingen en jaarredes van de voorzitters van het NHG een plaats.
De groei van de historische produktie, met name in het laatste decennium, dreigde de balans tussen de verschillende onderdelen van het tijdschrift danig te verstoren. Lag in de eerste jaargangen nog de nadruk op de artikelen en had het apparaat een ondersteunende rol, in de laatste jaren leek het soms of de bijdragen een toegift vormden op de bibliografische functie van het tijdschrift. Een toegenomen verschijningsfrequentie (in 1983), een gestage groei van het aantal pagina's per jaargang en het gebruik van ruimtebesparende opmaaktechnieken hebben deze problemen slechts tijdelijk kunnen oplossen.
Voor de redactie was dit alles aanleiding om zich grondig te bezinnen op de formule en uitvoering van het tijdschrift. De beraadslagingen hebben geleid tot een radicale beslissing. Met ingang van deze jaargang houdt de kroniek op te verschijnen. De hierdoor ontstane lacune zal worden gevuld door een jaarlijks te verschijnen bibliografie. Deze bibliografie onderscheidt zich van de Repertoria van Bos en Van Eenoo voor respectievelijk de Nederlandse en de Belgische geschiedenis die volledigheid nastreven, door haar selectieve karakter. Uitsluitend belangrijke - althans voorzover dat van tevoren valt vast te stellen - publikaties, boeken en tijdschriftbijdragen zullen worden opgenomen. Door middel van een chronologische en thematische ordening, trefwoorden en registers zullen de titels worden ontsloten. Jaarlijks zal deze selectieve bibliografie rond de zomer als aparte publikatie uitkomen en een overzicht bieden van de historische produktie van het jaar ervoor. Ook daarin onderscheidt ze zich van de genoemde Repertoria die immers eerst na enkele jaren kunnen verschijnen. In deze selectieve bibliografie zullen de korte beoordelingen en samenvattingen, zo kenmerkend voor de kroniek, uiteraard niet meer worden gegeven. Aan de andere kant zal de Belgische historische produktie, veel sterker dan tot nu toe in de kroniek gebruikelijk was, op een voet gelijk aan de Nederlandse voor de jaarlijkse bibliografie worden bewerkt. De nieuwsrubriek, zo hebben de lezers ongetwijfeld vastgesteld, is inmiddels al uit de BMGN verdwenen. Hiervoor in de plaats is het NHG-Nieuws gekomen waarmee alle leden het afgelopen jaar kennis hebben kunnen maken.
Dankzij deze maatregelen zijn we weer terug bij de verhoudingen die in 1970 bij de oprichting van het tijdschrift in zijn huidige vorm golden en heeft de redactie weer de beschikking gekregen over een ruim aantal redactionele pagina's. In dat licht heeft de redactie zich afgevraagd of de formule van het tijdschrift dat met nummer vier van de afgelopen jaargang nu 25 jaar bestaat, herziening behoefde. In de afgelopen 25 jaar rustte het redactiebeleid ruwweg op twee pijlers. Allereerst, de instandhouding van de sinds 1837 ongebroken traditie van een tijdschrift vooral gewijd aan de geschiedenis van de Lage Landen. De redactie heeft geen enkele aandrang om met deze traditie te breken. Ook al zijn er inmiddels allerlei tijdschriften die zich op aspecten (politiek, sociale verhoudingen, cultuur) of perioden van de geschiedenis van Nederland en België concentreren, de behoefte aan een algemeen tijdschrift voor de nog steeds ‘onuitputte-
Auteursrechtelijk beschermd