Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap. Deel 1

Concept eener missive aan Z. Hoogh. betreffende de sessie van den door Z. Hgh. benoemden hoofdschout in de Vroedschap der stad Utrecht.
Medegedeeld door Jhr. Mr. J.L.A. Martens.

Doorlugtige &c.

Wij ondergeschrevene Burgerm^s, Oud-Burgerm^ren en Raden der stad Utrecht, ten vollen gepersuadeerd zijnde van Uwe Doorlugtige Hoogheids voortreffelijke deugden, onder welke geen van de minsten is, dat Uwe Doorl. Hoogheid altoos betoond heeft te zijn een vijand van de laffe vleijerije, waar door van ouds aan alle hoven zo veel quaads is gesmeed geweest, en bevindende in tegendeel dat Uwe Doorl. Hoogh^t altijd grote affectie en genegentheid gehad hebt voor personen, die, als luyden van eer en probiteyt, tot welwesen en nut van de gemeene zaak hare sentimenten en met goede reeden bekleed, en onder reverente termen cordatelijk hebben gesegt off geuit.

Vertoonen, Doorl. Vorst, met alle schuldige eerbied op dit vertrouwen (en neme de vrijheid Uwe Doorl. Vorst op dit vertrouwen Uwe Doorl. Hoogh^t) met alle schuldige eer-

[p. 423]

bied te remonstreeren en te betuigen, hoe aangenaam het aan ons geweest is, dat Uwe Doorl. Hoogh. keuse tot het Hoofdofficierampt van onse stad is gevallen op de persoon van J^r Diderik van Lockhorst, Heer van ter Meer voorn. &c. &c. &c., een Heer van welkers edelmoedigheyd, zagtmoedigheid en andere deugden die sijn HoogEd. versellen, niemand genoeg kan spreeken.

Maar aan de andere kant, Doorl. Vorst, in dien het ons gepermitteerd is te mogen zeggen, zo zijn wij met groot leedwesen aangedaan geweest, te zien dat gem^e heer van Lockhorst op den.. Febr̄ij dezes jaars, op een extra Vergadering van de Vroedschap, die sijn HoogEd. in sijn qualiteyt had laten beleggen, is binnen gekomen en aan deselve Vroedschap getoond eene missive van Uwe Doorl. Hoogh., in dato den.. Febr̄ij dezes jaars, waar in Uwe Doorl. Hoogh., die in deze verwarde tijden bijna geen rust heeft en daarom alle saaken in de grond niet kan onderzoeken, seekerlijk door andere qualijk geinformeerd, het behaagd heeft aan den heer van Lokhorst als Hoofd-Officier dezer stad in onsen Raad sessie te verleenen, met expresse ordre om zig in vervolg van tijd te gedragen na het placcaat off ordonnancie door Keyser Carel de vijfde, rakende de policie en proceduren der stad Utrecht, op den 5^en Julij des jaars 1550 geëmanceerd. Aan welke ordre het meerendeel van de Vroedschap heeft geacquiesceerd, als reets van nu af aan geintimideerd zijnde door de presentie van den Hoofd-Officier, die altoos veel relatie met de Princen van den Lande, en vervolgens met de resp^e Stadhouderen gehad hebben, zo dat sijn HoogEd. immediaat sessie genomen en in 'tgene sijn HoogEd. particulierlijk raakte, selff heeft omgevraagd, daar een Lid van onse Regeering, zo dra er iets voorkomt, hem selfs off iemand van sijn familie tot in den 3^en graad betreffende, gehouden is zig uit den Raad te absenteeren.

Doorl. Vorst, de vertoonders in deze hadden seer gaarne

[p. 424]

gezien dat een saak van die consequentie en dat gewigt, als het sessie nemen van den heer Hoofd-Officier in de ord^s vergaderingen van de Vroedschap, waar van men in de voorledene eeuw reets de droevige ondervindingen gehad heeft, in commissie was gelegd, ten eynde die mogte worden geëxamineerd en vervolgens door het geheele Corps van de Vroedschap en Uwe Doorl. Hoogh. geremonstreerd hadde konnen worden van het regt, dat de stad in dit geval reets zeederd verschijde eeuwen gecompeteerd heeft, het geene wij de vrijheyd gebruyken Uwe Doorl. Hoogh. onder het oog te brengen.

Het is, Doorl. Vorst, aan allen ende een ygelijk genoeg bekend, dat deze Provincie altoos geregeerd is geweest door drie onderschijdene Leeden, die niets gemengeldst met malkanderen hadden, zo dat geen Heer uit de voorstemmende Leeden sessie in het 3^e, en geen Heer uit het 3^e Lid van Staat reciproquelijk sessie heeft konnen hebben in een der 2 voorstemmende Leeden, en dus in 2 Leeden te gelijk, welk regt, dat de Stad met de andere Leeden gemeen had, echter wel somtijds door de Ridderschap, die doorgaans veel credit bij sommige Bisschoppen hadden, omtrend den Eersten Burgerm^r is geusurpeerd.

Dog alvorens tot ons verhaal te komen, zo gelieve Uwe Doorl. Hoogh. vooraf te weeten, dat er al sederd verschijde eeuwen grote disputen zijn geweest tusschen de Ridderschap en de Stad van Utrecht, zijnde de eerstgem^e seer jaloers over laatstgem^e hare oude en meenigvuldige privilegien, die se altoos heylig bewaard en waar door se de Ridderschap in toom gehouden heeft.