Biekorf. Jaargang 106

[p. 395]

Vraagwinkel

Mezonkel

‘Ten achten wordt 't donker, met de mezonkel’, werd in de eerste helft van de 20ste eeuw met de kermis in Veurne gezegd. Omstreeks 8 uur 's avonds viel de nacht inderdaad - onze klok loopt 2 uur voor. Maar wat is de betekenis van mezonkel?

J.V.A.

Toponiem de Warande

In het Middelnederlands was een warande een jachtterrein, een diergaarde en een lusthof, ook wel een eigen viswater.

In het Toponymisch Woordenboek van De Flou, deel XVI, staan tientallen plaatsnamen genoteerd die de Warande heetten. Eigenaardig genoeg zijn al die namen aangeduid als: heide, bos, meers, bouwland, zelfs herbergen. Er staan ook een aantal samenstellingen met warande: straten, molens, enz. De betekenis jachtterrein komt er nergens ter sprake.

Zijn al die door De Flou aangegeven Warandes ooit jachtterrein geweest? Bestaan er studies die over de oude Vlaamse waranden handelen?

A.B.

Gelukgewenste Job

Vrienden van ons uit de omgeving van Spijkenisse (bij Rotterdam) deelden ons mee dat het in hun streek gebruikelijk was om de naam Job te gebruiken wanneer men iemand gelukwenst (bvb. gelukwensen aan de jarige Job). Is dit bij ons ook gekend? Zo ja, wat is de betekenis ervan? Zo gelukkig was de Job uit het Oude Testament toch niet!?

W.M.

Contagieuse ziekte in 1694-1696

In onze streken heerste er in de jaren 1694-96 een besmettelijke ziekte. Ze veroorzaakte een massale sterfte.

Welke ziekte was dit juist? Rode loop? Pokken? Dysenterie? De bronnen uit die tijd schijnen niet juist de ziekte te omschrijven. Zelfs wordt wel eens beweerd dat het de laatste pestepidemie was die onze streken teisterde, maar pest schijnt uit ons land verdwenen te zijn na de laatste grote ravage uit de jaren 1660. Wat dan?

A.V.H.

Schuthokken voor vee

Wanneer in oude tijden vee werd gevat dat losliep en de veldvruchten kon beschadigen, dan werden die dieren tijdelijk ondergebracht in zogeheten schuthokken, waar de eigenaars ze konden terugkrijgen mits betaling van een zekere vergoeding, het schutrecht.

Wie kan mij aanduiden waar afbeeldingen van schuthokken op schilderijen of op figuratieve kaarten ooit eens weergegeven zijn?

O.M.