Kadetjes
(Vraagw. 2006, blz. 104)
Kadetje als gebaknaam is in Nederland nog altijd bekend en gebruikelijk. Het is een rond luxebroodje, oorspronkelijk met een dwarse deuk (zoals bij onze pistolets), nu meestal rond. In tegenstelling tot onze pistolet is het kadetje niet knappend, maar zacht. Het woord staat in alle Nederlandse woordenboeken. Kadetjes waren dus ooit ook bij ons, bv. in Ieper, bekend, maar het woord is verloren gegaan, verdrongen door het woord pistolet. Het WNT VII, 847-848, kent trouwens de Ieperse kadetjes, want het schrijft: ‘In Z.-Ndl., bepaaldelijk te Yperen, de naam voor zekere broodjes in stervorm’.
Het WNT haalde trouwens zijn wijsheid uit Loquela van Gezelle, die cadettje omschrijft als ‘heetbrood, sterretje, sterrekoeke’. Hij vermeldt ook cadettjesavond ‘sterretjesavond’, met als voorbeeld: ‘Op cadettjesavond tuiten de bakkers cadettjes, te Iper’. Met die avond wordt Kerstavond bedoeld ‘als de bakkers op den hoorn tuiten, om te laten weten dat ze cadetjes gebakken hebben’. En blijkens het ‘Algemeen Vlaams Idioticon’ van L.W. Schuermans is een ‘kadetje’ te Antwerpen een broodtje’.
Frans Debrabandere
Auteursrechtelijk beschermd