Een grote hoeve in een klein dorp
De grootste hoeve van het kleine Markegem bij Tielt, het goed Ter Hoyen, was in de 18de eeuw eigendom van de hoogadellijke families du Faing en de Lannoy de la Motterie uit Gent, met generaties lang als pachters, leden van de familie Coucke.
Pachter Gillis Coucke heeft van 1734 tot 1778 twee uitgebreide en zeer nauwkeurig opgestelde memorieboeken bijgehouden. Aan de hand van deze boeken heeft de auteur niet alleen de hoeve in Markegem grondig doorgelicht en ontleed tot op het bot, maar van daaruit trok hij conclusies over de oogsten, financiële problemen en allerlei vragen en aspecten over de landbouw in de 18de eeuw in midden-Vlaanderen.
Dit werk, een licentiaatsscriptie, is een model in zijn genre geworden en meteen een grote aanwinst in de studie van de 18de eeuw, aangezien de landbouw toen de hoofdbezigheid was en de ruggengraat vormde van de landelijke economie.
Enkele hoofdstukken zijn nieuw en behandelen onderwerpen die bij ons tot hiertoe nauwelijks aan bod zijn gekomen, zoals de relaties tussen pachter en eigenaar, de bedrijfsstructuur, de eigendomsverhoudingen, arbeid, consumptie en productie op een hoeve en hun onderlinge verhoudingen en beïnvloedingen, enz.
Talrijke grafieken, tabellen en illustraties belichten de behandelde materie en geven een nieuwe kijk op de situatie van een grote boer in een klein dorp, met zijn eersterangsrol in het dorpsleven en dit tegenover een machtige familie, waarvan hij slechts een onbeduidende pachter was. Wij kunnen deze studie, onlangs bekroond met een provinciale prijs, en die leest als een vlot verhaal, aan iedereen aanbevelen.
A.B.
Thijs Lambrecht, Een grote hoeve in een klein dorp. Relaties van arbeid en pacht op het Vlaamse platteland tijdens de 18de eeuw. Academia Press Gent, 2002, VIII+216 blz., ill.
Auteursrechtelijk beschermd