Biekorf. Jaargang 104

[p. 399]

Vraagwinkel

Fabriek van speelkaarten

In 1761 verwierf ene Pierre Caulmier een octrooi om speelkaarten te fabriceren te Brugge.

Heeft deze persoon werkelijk zijn bedrijf uitgeoefend en zijn er speelkaarten van zijn atelier bewaard gebleven?

A.B.

Het begin van de IJslandvaart

De laatste Vlaamse visser op de IJslandvaart zou gestorven zijn in 1977. Weet men ook wanneer de eerste IJslandvaart vanuit onze streken begonnen is?

A.B.

Vlaamse koetspaarden in Engeland

De bekende Engelse historicus T.B. Macauly schreef in zijn History of England (Leipzig 1849), dl. I, p. 310 dat de beste koetspaarden die in Londen in 1685 langs de straten liepen van Vlaamse origine waren. Hij steekt de loftrompet op onze grey Flemish mares. Ze waren slank, sterk en zeer volgzaam.

Bestaat er literatuur over Vlaamse paarden die in die jaren in Engeland ingevoerd werden?

C.D.B.

Kauweleries

Op p. 114 van zijn merkwaardige publicatie Glossaire pour servir à l'étude de l'Histoire de Dunkerque et de la Flandre Maritime (1933) geeft dr. Louis Lemaire het woord kauweleries op en verklaart dit als volgt: Redevances pour rachat de services, en hij verwijst naar een niet te controleren bewijsplaats: 1286 Guy de Dampierre.

Wie kan deze tekst uitleggen? Welk (Vlaams?) woord steekt in kauweleries?

M.V.

Harelbeke rattenstad

Met Harelbeke-kermis d.i. het derde weekend van september, worden in Harelbeke de rattenfeesten gehouden met rattenworp.

Was Harelbeke in het verleden bekend als rattenstad of is deze rattenhistorie een moderne vondst en een gelegenheid om de commerce te doen draaien en eens te feesten?

C.D.

[p. 400]

‘In de Swaene, Estaminet’

Vele herbergen heetten vroegertijds (en nu nog) De Zwaan. Het geven van vogelnamen als opschrift aan herbergen is een oud gebruik. Zo is o.a. De Arend een veel voorkomende naam. Het gebruik om de arend in een uitsteekberd te vermelden gaat wellicht terug tot het wapen van de Habsburgers waar een arend in voorkomt. Maar wat mag de oorsprong zijn van de zwaan als benaming van een afspanning?

A.B.

Toponiem Vrankrijk

De Flou, XVI, 797-798 geeft enkele plaatsnamen die herinneren aan Frankrijk. Zo was er een stuk land Vranckerycke in Houtave 1772, in Stalhille 1554, in Izegem 1553 en in Oostnieuwkerke 1773 en een gehucht van die naam in Koolkerke 1633.

Wat is de uitleg van die naam? Houdt dit verband met Frankrijk? Dit toponiem scheen alleszins reeds te bestaan vóór de Franse invallen uit de 17de eeuw in onze streken.

L.M.

Mostaard en mostaardzaad

De laatste jaren wordt er in midden West-Vlaanderen betrekkelijk veel mostaard uitgezaaid. Het eigenaardige is wel dat de mostaardplanten niet geoogst worden voor het zaad, waarmee mostaard kan gemaakt worden, maar dat de planten met bloemen, bladeren en wortels eenvoudig ingeploegd worden als groenbemesting.

Wie kan ons inlichten over de teelt van mostaardplanten in West-Vlaanderen en wat deed men met de mostaardplanten? Werden ze behandeld als groenbemesting of werd het zaad gewonnen om er mostaard van te maken?

L.D.M.

Drogenbroodstraten

In onze streken zijn er talrijke straten en stukken land die drogenbroodstraat of - stuk worden genoemd. Gewoonlijk verklaart men die eigenaardige naam als straten of land die dateren uit de bekende hongerjaren 1847-49.

De Flou in zijn Toponymisch Woordenboek (dl. III, kol. 623-630) geeft evenwel een aantal toponiemen op waarin ‘Droogenbrood’ voorkomt, en die soms reeds dateren van vóór de beruchte hongerjaren.

Gevraagd wordt de verklaring van deze eigenaardige plaatsnaam.

V.D.

Jacop den Cloppre

Wie was Jacop den Cloppre, vermeld in de Brugse stadsrekeningen in 1302. Zie dit nr. blz. 389.

C.M.