De uitgetreden capucijner monnik Pieter Vervisch, afkomstig van Moorslede, gebruikte in zijn driedelige autobiografische boek ‘Wonderbaer en rugtbaer leven van den ex-pater Auxilius van Moorslede alias Pieter-Francis-Dominiq Vervisch’ (1791) termen die soms nog moeilijk te verstaan zijn. Doelende op de ‘kitten’ (bedeltochten, vergelijk fr. frère quêteur: bedelmonnik), door de geestelijken uitgevoerd op de nek van de gelovigen, schreef hij in dl. III blz. 101: ‘Wy moeten nog de Pastors onderhouden door hun daegelyksche kitten die zy noemen Kerke-Rechten ofte Joiren Stolen.’
Vanwaar die Joiren Stolen?
J. Huyghebaert
Torhoutse poort in Gent
In 1818 beweerden de bestuurders van de stad Torhout, dat er in Gent een stadspoort was die de Thouroutpoorte zou geheten hebben.
Is dit werkelijk zo en indien het ergens een verkeerde lezing of een misverstane interpretatie van een of andere tekst geldt, wat is de oorsprong dan van deze misslag?
E.D.
Reglementen op het zanten
Zanten is, onmiddellijk na de oogst, het land aflopen om de restjes van graan, kleine aardappelen en dergelijke, in te zamelen. In sommige streken bestonden er daar verordeningen en reglementeringen op. Vaak waren het ongeschreven regels, die door de zanters gerespecteerd moesten worden.
Zijn er zulke reglementeringen bij ons bekend?
C.W.
Maatschappij van hofbebouwing in Tielt
Volgens de Provinciale Wegwijzer voor 1841 bestond er in Tielt een Maetschappy van Hofbebouwing, waar ene M. Roelandts voorzitter van was. Het betreft hier vermoedelijk een soort confrerie van Sint-Dorothea waar planten bestudeerd werden en waar aan tuinieren werd gedaan.
Wat is er nog meer bekend over deze vereniging?
D.M.
Eversam - Evesham
Over de stichting van het kapittel van reguliere kanunniken naar de regel van Sint-Augustinus in Eversam (Stavele) zijn we goed ingelicht door P. Callebert in o.a. het Monasticon Belge, dl. IV, voor onze provincie.
Heeft die stichting iets te maken met het gelijkaardig kapittel in Evesham, Worchester, in Engeland, waarvan de naam merkwaardig overeenkomt?
L.v.B.
[pagina 204]
[p. 204]
Kapelanij in Stalhille
In Fragmenta (dl. II, p. 66, 82, 129) staan enkele benoemingen vermeld van kapelanen in de kapelanij van Onze-Lieve-Vrouw gezeid Basemans in Stalhille, omstreeks het midden van de 15de eeuw.
Welke kapelanij was dat? Waarom heette ze Basemans?
M.H.
Waterstand bij watermolens
Circa 1616 trof het stadsbestuur van Poperinge een reglement waarbij bepaald werd wat de eigenaars van watermolens dienden in acht te nemen hoe hooghe het water magh ophouden ende hoe leeghe aftrecken.
Wat omvatte dit reglement en waren er nog localiteiten met watermolens die ooit zulke voorschriften uitvaardigden?
A.B
Lied van de zwingelaars
Vroeger bestond er een lied van de vlaszwingelaars.
Wie is er de auteur van, en wie is de toondichter? Wie kent er nog de tekst van dit lied van de zwingelaars uit onze oude vlasindustrie?
D.E
Boombusch
Opgetekend bij de beschrijving van de hofstede ‘de grooten Thems’ te Varsenare: een herenhof metten upperhove, nederhove, walgrachten en synghelen... en verder metten boombusch voor de poorte.
Ik herinner mij die toevoeging metten boombusch voor de poorte ook nog elders gelezen te hebben bij dergelijke grote hoeven. Wat betekent eigenlijk die toevoeging?
A. Vervenne, Varsenare
Met een Mis voor de vrouwen
Op de doodsbrief van een tante van mij die werd begraven in de O.-L.-Vr.-kerk in Brugge op dinsdag 7 januari 1936 om 11 uur staat, na de uitnodiging om de plechtige lijkdienst bij te wonen, nog vermeld: ‘Met eene mis voor de vrouwen’.
Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Wie kan daar meer bijzonderheden over vertellen? Was dat een uitsluitend Brugs of West-Vlaams gebruik?
Auteursrechtelijk beschermd