[Pater Smet en de Westvlaamse boekhandelaars]
In 1826 verscheen er in Sint-Niklaas een vierdelig werk getiteld Heylige en roemweêrdige Persoonen in geheel Nederland (samen meer dan 1.300 blz.!) van de hand van C. Smet, Priester. Deze boeken zijn erg zeldzaam geworden.
C. Smet is de oud-jezuïet en Bollandist Cornelius Smet, medewerker vóór de Franse Revolutie van pater Ghesquière, de beroemde Bollandist. Hij had een actief aandeel in het verschijnen van de laatste oude Acta Sanctorum. Smet gaf later nog een hele reeks biografieën en sermoenen uit die vele herdrukken kenden, tot ver in de vorige eeuw.
Om de verspreiding van zijn boeken uit 1826 te bevorderen sprak hij de Zuidnederlandse boekhandel uit die tijd aan. Zijn werk was in onze provincie te verkrijgen in volgende boekhandels: Brugge (De Pachtere), Kortrijk (Beyaert-Feys, Blanchet), Diksmuide (Stock en zonen), Ieper (Vander Meersch), Oostende (Scheldewaert), Poperinge (Duflour), Roeselare (David Van Hee, Stock-Werbrouck), Tielt (Vande Graveele-Devos) en Veurne (Ryckeboer).
Zo kennen we meteen de voornaamste boekwinkels uit West-Vlaanderen ten tijde van Willem I.
De vierdelige biografie van pater Smet uit 1826 is zeldzaam en weinig bekend. F. De Potter vermeldt ze zelfs niet in zijn Vlaamsche Bibliographie. Evenmin als de andere boeken die pater Smet in die jaren schreef (zoals bvb. De Roomsch-Catholyke Religie in Brabant, 1828, 2 dln.). Zijn publikaties van na 1830 worden wel opgegeven.
Het werk van pater Smet is niettemin het lezen waard. De geest en de strenge methode van de bollandisten straalt erin door en, ook vanuit West-Vlaanderen, mag het oeuvre van deze oud-bollandist zeker grotere aandacht verdienen, alleen al omdat hij zo concreet en voor die tijd wetenschappelijk te werk is gegaan. Deze onbekend gebleven boeken van de hand van de mannen van de Acta Sanctorum zijn een bindteken tussen de oude school van de paters jezuïeten en het nieuwe begin van de volgelingen van Ignatius toen ze weinige jaren nadien, in 1837, de oude traditie van de Acta terug hebben opgenomen en tot op heden toe met gezag en eruditie voortzetten.
L.V.A.
Auteursrechtelijk beschermd