Biekorf. Jaargang 92

[p. 427]

Fr. Goethals en L. Sproncholf studenten in de rechten 1557-62

Op 12 sept. 1559 hebben burgemeester en schepenen van Brugge zich beraden over de curatele t.a.v. Fr. Goethals:

‘Alzo de voochden vrienden en(de) maghen van Franciscus) f(ilius) Franc(isci) Goethals, poortere te Brugghe, den college te kennen(e) ghegheve(n) hadde(n) hoe dezelve Franc(iscus) (die zij besteet hadde(n) ter studie binnen de(r) stede en(de) univ(er)siteijt van Luevene) (fol. 117v) hem buten huerl(ieder) wille, wete ofte consente begheven ende betrocken hadde ten huwel(icke) met een jonghe dochtere, verzoucken(de) bijdien ende indat te beduchtene was, indien hij voort ghijnghe zo hij beghonst hadde, dat hij duer verleetscepe van ander jonghers en(de) zijne jonchede ende indiscretie zijn goeden ver(le)ven zoude, hem in curatele ghestelt thebben.

Was denzelven vo(ochden) en(de) vrienden in antwoorde ghegheven dat tzelve college, niet teghenstaen(de) tzelve huwelicke, den voornoemde(n) Franc(iscus) hielden verscouden ende reputierden inde proctectie van zijne vo(ochden) te zijne ende blivene, als tzelve huwelicke anghegaen hebben(de) buten huerlieder weten, consertatie ende authoriteijt, consenterende heml(ieden) daerof publicatie ter halle te doen doene’. (Secrete Resoltieboeken 1557-1565, fol. 117-117v. De publicatie ter halle: Hallegeboden 1553-1564, fol. 321v).

Franciscus' vader was overleden vóór 1550 en hijzelf liet zich te Leuven inschrijven in de Rechten, zonder voorafgaande Artes-studie, op 20 sept. 1557. In 1559 is hij 20 jaar oud. In 1562 licentiaat in de Rechten wordt hij dadelijk raad benoemd in de Brugse stadsmagistraat, in 1565 taelman. Hij doctoreert te Leuven 5 mei 1570 waarna hij aan de universiteit verbonden wordt tot 1582-84; daarna gaat hij over naar Douai (P. vanderMeersch bezorgde in Biografisch Woordenboek Dl XI, blz. 301-305 een bijzonder markante biografie).

Hetzelfde jaar als Fr. Goethals, 1557, schreven vanuit Brugge o.m. Karel van Mander (22 jul. 1557) en Lambert Sproncholf (2 okt. 1557) zich te Leuven in. Deze laatste in jure, zonder de tussenschakel van de artiestenfakulteit nodig te hebben. P. vanderMeersch meent dat het Jan deWitte-instituut te Brugge, waar deze Artes evengoed werden gegeven, daarvan oorzaak kan zijn.

[p. 428]

Lambert Sproncholf is ons niet bekend als Brugs humanist. - Hoe gering zijn tenslotte de bronnen als de belanghebbende niet tot eigen publicaties kwam -. Olivier Sproncholf integendeel, zijn vader (?), maakte wel carrière in stadsdienst. Schepen o.m. in 1560, 1564, nog in 1577, thesaurier 1562, 1563, raad in 1566 stierf hij, volgens Zeghere van Male vóór 1588 (Lamentatie, Ed. 1977, blz. 166). En P. Sproncholf leverde als stadspensionaris de kopie van het charter aan Jan Lernout, waarbij deze tot de adelstand werd verheven.

Heel merkwaardig nu blijkt H. Goltz, op welke manier dan ook, het nodig te hebben gevonden Lambert Sproncholf in het gevlei te komen. In de veilingscatalogus Kraus 181, juni 1989, blz. 39, nr. 58, wordt op die plaats een exemplaar beschreven van H. Goltz' C. Julius Caesar uit 1562-63.

Deze uitgave op financieel risico van Mark Laurijn 2 te Brugge gebeurd, was opgedragen aan Keizer Ferdinand en bevatte o.m. het schema van de reizen door Goltz, op kosten van Laurijn, ondernomen naar de diverse muntenkabinetten in de Nederlanden, Duitsland, Italië en Frankrijk (Catalogus H. Goltzius, 1983, blz. 153 e.v.).

Het bij Kraus geveilde boek draagt onderaan de titelpagina (waarop ook de datum 1562 met de pen veranderd werd naar 1563) een niet gedateerde opdracht in de hand van Goltz: Ornatissimo viro Lamberto Sproncholfio i.u.L., amico inter opt., B.D.S. merito, auctor D.D.: een present voor de eerbiedwaardige L. Sproncholf, lic. in beide Rechten, een goede en trouwe vriend. Hiervoor moet de zoon of de vader meer dan alleen welwillend zijn geweest.

A. Dewitte