Biekorf. Jaargang 90

De zandweg te Keiem, een private openbare weg

In Keiem lag er een private weg, de Zandweg, die halfweg 1800 door het publiek gebruikt werd en waarvoor de gemeente Keiem aan de eigenaars jaarlijks pacht betaalde.

De uitvoerige en stipt bijgehouden rekening van inkomsten en uitgaven der weeskinderen van Désiré Van Acker-Stael, opgesteld door hun voogd, toen ze bij hem inwoonden te Bovekerke, en thans in ons bezit, vermeldt ieder jaar opnieuw deze pachtsom.

9.9.1853 zandweg pagt gemeente Keyem van 12.1.50 tot 1.1.53		240,29 frs
12.6.1854 Keyem zandweg passage regt gevallen op 1 jan. 54		82,08 frs
17.2.1855 pagt zandweg gemeente Keyem gevallen 1.1.1854		82,08 frs
7.12.1857 passage regt gemeente Keyem van 1.1.55 tot 1.1.56		82,08 frs
	(aan hun stiefvader) betaelt over verschotten wateringe en grondlasten die over de weezen gereserveerd werd in hun voordeel	34,36 frs

Het gemeentebestuur van Keiem pachtte dus de Zandweg aan de wezen Van Acker en liet deze private weg gebruiken door de inwoners, al of niet mits een zeker passagerecht. De eigenaars betaalden voor hun straat, net zoals voor hun andere goederen, onroerende voorheffing (grondlasten) en watergeschot (wateringe).

Na 1858 verdween de Zandweg uit de boekhouding van de wezen. Volgende post schijnt erop te wijzen dat de Zandweg werd verkocht (aan de gemeente Keiem?) en dat de opbrengst belegd werd ten profijte van de weeskinderen.

[p. 115]

5.5.1858 van 1 maerte tot 21 dito dag der geld tellinge		4,56 frs
	van 1 january tot 1 maerte dito	13,68 frs
	komt (met de pacht van het jaar 1857, nl. 82,08 frs)	100,32 frs
	den intrest aen 4 1/2 parcent van 13 1/2 maenden komt 4,88 frs. Komen tsaemen	105,20 frs

In 1846 bestond er in Keiem een herberg De Zandweg (K. De Flou, Top. Wdbk., XVIII, 303). Deze benaming had De Flou gelezen in de Atlas der buurtwegen der gemeente Keiem, maar de naam Zandweg voor een straat had hij nergens genoteerd, wellicht omdat het een zuiver private weg was, die niet op de Atlas aangetekend stond.

De Zandweg zal gelegen hebben ten oosten van de provinciebaan Diksmuide-Oostende, het zandachtig gedeelte van Keiem. De westelijke zijde van deze gemeente behoort tot de polders.

Over onze kleine landelijke wegen, hun statuut en zo meer, is weinig geweten. 's Heren straten ontsnapten tot op heden aan het alzoekend oog van de historici.

Was het geval van de Zandweg in Keiem een uitzondering? Het is niet onmogelijk. De vader der weeskinderen, nl. Désiré Van Acker, was een tijdlang schepen en burgemeester van zijn gemeente (†1847). Voor de Keiemnaars die het geval nader willen onderzoeken, nog dit: hij woonde op een hoeve van de adellijke familie Macquart de Terline. Het kan zijn dat de straat van overouds privaat was, maar hoe is ze dan in handen gekomen van de pachter van de hoeve? We weten te weinig af van het verleden van wegen en straten om hier met zekerheid iets meer te kunnen zeggen.

L.V.A.