Biekorf. Jaargang 87

De Keizer Karel-schouw van het Brugse Vrije

In de reeks ‘Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen’ is deel 10 verschenen⁽¹⁾. De auteur, dr. Luc Devliegher, heeft hiermee een prestigieuze reeks opgebouwd en ook nu weer een monumentaal referentiewerk tot stand gebracht. Het thans verschenen deel over ‘De Keizer Karel-schouw van het Brugse Vrije’ geeft een minutieuze beschrijving en ontleding van de beroemde schouw uit de Schepenkamer van het Brugse Vrije. Deze monumentale schouw werd in 1528-1531 opgetrokken naar het ontwerp van Lanceloot Blondeel. De vijf vorstenbeelden werden gemaakt door Guyot de Beaugrant. In 1534-1537 bouwde Christiaan Sixdeniers, naar ontwerp van Jan Wallot, de Burgerlijke Griffie. De studie van Devliegher handelt zowel over de bouwgeschiedenis als over de schouw. Dit onderzoek geeft meteen een synthese van de kunstenaarsbiografieën van bouwmeesters, kunstschilders en een groot aantal beeldhouwers en beeldsnijders die bij die beide projecten betrokken waren. Op blz. 84-87 wordt nader ingegaan op de intrede van de Renaissanceornamenten en het bezoek van Dürer (blz. 86) aan de Nederlanden. Uit de vergelijkingen blijkt dat in steden als Antwerpen, Mechelen en Brussel de Renaissance verder gevorderd was dan in Brugge. In de bijlagen worden alle rekeningen en inventarissen nauwkeurig uitgegeven. Dit uitgebreid materiaal verdient ooit filologisch onderzocht te worden in de aard van de ‘Kleine Verscheidenheden’ zoals dit door A. Viaene werd gedaan in Biekorf.

De tweeëndertig zilveren forketten (inventaris 1659-1665) wijzen op het gebruik van de eetvork in de hogere kringen maar op het platteland komen de ijzeren fourchetten nochtans pas vanaf ca. 1750 algemeen in gebruik⁽²⁾. Bij de meubels valt het groot aantal tafels met schragen op. In de 15de-16de eeuw bestond een eettafel uit een blad met twee schragen. Na de maaltijd werd dit opgeborgen. De ‘tafele met twee scraghen daermen de rekeninghe up doet’ (blz. 129) werd bedekt met een groen laken. Ook zitbanken werden dikwijls bekleed met een groen laken.

Het boek is verder interessant door de vele afbeeldingen waaronder liefst 189 foto's.

Het inventarisatiewerk heeft ook aanleiding gegeven tot een opfrissing en herschikking van het Museum van het Brugse Vrije.

W.P. Dezutter

(1) L. DEVLIEGHER, De keizer Karel-schouw van het Brugse Vrije. Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 10, Uitgeverij Lannoo, Tielt, 1987, 160 blz., 189 ill.

(2) J. WEYNS, Wanneer zijn wij met een vork gaan eten? Album archivaris Jos. De Smet, Brugge, 1964, blz. 361-363.