Oostendse drukkers van 1780 tot 1940
Een recente licentiaatsverhandeling heeft in twee stevige boekdelen de inventaris opgesteld van alle drukkers die tussen 1780 en 1940 in Oostende actief zijn geweest en van alle kranten en tijdschriften die er tussen dezelfde periode verschenen.
Het is eerder verwonderlijk dat pas vanaf 1780 een drukker in Oostende gevestigd was: voordien was Brugge blijkbaar de drukplaats voor de Oostendenaars.
Met Boudewijn Janssens en zijn rivaal Jan Rodenbach evenals met Bernard Bricx werd Oostende ‘self-supporting’ op drukkersgebied.
De auteur heeft in een eerste deel van zijn studie 64 drukkerijen geïnventariseerd, soms heel bescheiden en kortstondige werkplaatsen, maar toch ook een aantal huizen van enig formaat en met traditie, zoals Vermeersch, Daveluy, Daniels-Dubar, Joseph Fr. Carrein, Elleboudt, Smissaert, Van Graefschepe, Bouchery, enz.: namen die op talrijke Oostendse drukwerken terug te vinden zijn. Een korte of langere analyse, met begin- en einddatum, adres(sen), opvolgers, politieke strekking, biografica en personalia en vaak ook nuttige genealogische schetsen laten toe om elke drukkerij te situeren.
Het tweede deel geeft een inventaris van alle periodieke publikaties in Oostende tussen dezelfde data.
Dit werk, uitgevoerd volgens de door Prof. R. Van Eenoo en anderen op punt gestelde methode, is slechts gedeeltelijk origineel. Een inventaris over de periode 1807-1914 verscheen al in 1968 van de hand van W. Maervoet (Repertorium van de Westvlaamse pers: arrondissement Oostende), maar de nieuwe inventaris strekt zich uit tot 1940 en heeft meer dan 230 kranten en tijdschriften opgenomen. Veel van de gerepertorieerde publikaties waren efemeer en weinig zaaks, maar het is de totaliteit die interessant is en een belangrijk beeld geeft van wat de Oostendse drukkersateliers op het gebied van actualiteitslectuur voortbrachten. Talrijke krantjes en geschriften hadden natuurlijk betrekking op de balneaire rol van de ‘koningin der badsteden’.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat 150 van de 230 titels in het Frans zijn, met daarbij nog enkele tweetalige titels en ook een aantal Engelse (10) en Duitse (3) publikaties. Werd in 1818 de eerste krant uitgegeven, (een ‘Feuille d'Annonces’), dan was het pas in 1855 dat met ‘De Kust-bode’ een eerste krant in de volkstaal verscheen. Beiden werden uitgegeven door de drukkerij van Thomas Vermeirsch.
P. Vandenabeele heeft zich in zijn verhandeling bijna uitsluitend tot inventarisatie beperkt, zonder veel duiding op diepgaander studie. Zijn werk is niettemin heel waardevol, omdat het op overzichtelijke wijze, overtalrijke gegevens samenbrengt over de Oostendse drukkerswereld. Als naslagwerk en aanzet voor verdere studie zal het uitstekende diensten bewijzen.
AVdA
Patrick VANDEN ABEELE, De Oostendse drukkerijen. Een inleidend onderzoek naar het leven en het werk van een beroepsgroep (1780-1940), Deel I, L + 218 blz., Deel II, XLVIII + 188 blz., Deel III, Bijlagen (illustraties), licentieverhandeling Rijksuniversiteit Gent 1985.
Auteursrechtelijk beschermd