Schoolstrijd in het Roeselaarse
De doctoraatsverhandeling van J.M. Lermyte over de schoolstrijd der jaren 1880 in het bestuurlijk arrondissement Roeselare is verschenen.
Grondige bewerking van de bronnen, een overvloed van nauwkeurige biografische gegevens, zijn enkele kwaliteiten van deze studie. Herinneren we eraan dat het Roeselaarse één der meest klerikale arrondissementen van Vlaanderen was en dat het vrij (katholiek) onderwijs dus over de hele lijn triomfantelijk uit de strijd kwam, en men zal begrijpen dat hier een werkstuk wordt gepresenteerd dat uniek is wegens de behandelde materie. Analoge studies over andere streken van ons land zullen zulk geen atmosfeer, zulk geen toestanden beschrijven lijk hier het geval is.
De schoolstrijd spaarde niemand, vriend noch vijand, en liet wonden na die nu nog littekens vertonen. Dit boek, dat leest als een roman, is een ontroerend getuigenis geworden. Dat dit alles met moeite een eeuw voorbij is, is bijna niet te geloven en maant aan tot grote bescheidenheid. Lermyte kon afstand genoeg nemen van zijn onderwerp, om zonder passie de op de spits gedreven standpunten nuchter en, niet zonder humor, realistisch en toch gevoelvol te beoordelen.
A.B.
L.M. Lermyte, Voor de ziel van het kind. De schoolstrijd in het klerikale arrondissement Roeselare 1878-1887 (Westvlaams Verbond voor Kringen van Heemkunde, Brugge 1985), 291 blz., ill.