Biekorf. Jaargang 85

[p. 111]

Vraagwinkel

Wat is een ‘Sevene’?

In een lijst van wedstrijdtrofeeën, opgemaakt in 1761 voor de ‘Gilde van Sint-Michaël, genoemd Ballisten’ te Menen (Dr. Rembry-Barth, Histoire de Menin, blz. 556) treffen we o.m. aan: een gouden seven met eenen pickel en een silveren vergult seven, oock met eenen pickel. En in een gelijkaardige inventarislijst, opgemaakt in 1698 voor de ‘Confrerie vanden Aertsenghel St. Michiel, gezegd Ballisten der stede van Cortrijck’ (Rijksarchief Gent, Raad van Vlaanderen, nr. 31.088), vinden we vermeld: een groot silvere sevene, gewonnen tot Comene, een cleijn silveren sevene gewonnen tot Lendele(de) en een gouden sevene gewonnen tot Heule in t' jaer 1687.

Onze vraag: wat is een gouden of zilveren seven(e)?

P.H.

De bij en de kaars der stervenden

In het boek van Bessler, Geschichte der Bienenzucht (Ludwigsburg 1885) lees ik volgend vers in verband met de bijen en de kaars van de stervenden:

T'is een angenaeme Beeste
Die getrouw is aen den Mensch
Verdrieft van ons de helsche Geesten
Als het gaet ten toetsten End.

H.D.

Kan iemand mij mededelen waar dit kennelijk Westvlaams getint rijmpje vandaan komt?

H.d.B., Oostende

Tekeningen van Duitse soldaten 1914-18

In de eerste wereldoorlog hebben opvallend veel Duitse militairen tekeningen en prenten gemaakt van kerken en dorpsgezichten uit het Westvlaamse front en de streek achter het front. Tot die tekenaars behoort o.a. Adolf Hitler.

Bestaat daar geen inventaris of publikatie over?

A.B.

Ode aan de Eenzaamheid

Is ergens een exemplaar bewaard van Leo de Foere's gedicht Ode aen de Eenzaemheyd? Het werd gedrukt tussen 1810 en 1814.

L.R.

[p. 112]

Huis voor krankzinnigen te Brugge 1806

Op 2 juni 1824 verlengde de gouverneur van West-Vlaanderen de vergunning aan Pieter Leys uit Brugge om in zijn woning, gelegen ter oostzijde van de Baumé-straat een privé gesticht uit te baten waarin krankzinnigen werden behandeld en gehuisvest.

De oorspronkelijke vergunning dateerde van december 1806. Leys had zich het lot der krankzinnigen eene lange reeks van jaren aangetrokken.

Wat is er bekend over deze concurrent van Sint-Juliaanshospitaal?

L.V.A.

Duitse kinderbedevaarten in Vlaanderen

In 1458 trokken verscheidene groepen kinderen onder de twaalf jaar voorbij te Gent op bedevaart naar Mont Saint-Michel in Normandië. Dit gebeurde in de vasten en wordt aldus beschreven in het dagboek van de Gentse Collatie: alle jonghe kinderen onder de XII jaren ofte daer omtrent, zonder baert, commende uuten lande van Ludecke ende daer omtrent, end elck scare oft ghezelscap van hemlieden was wel groot in ghetale tot L oft meer kinderen, ende deden draghen voor hemlieden elc ghezelscap een banniere van Sente Michiels.. zynghende Kyrie Eleyson ende men zeyde dat zy trocken te Sente Michiels-Berghe waert in Normandien (A.G.B. Schayes, Dagboek der Gentsche Collatie van de jaren 1446 tot 1513, 1842, blz. 335-336; ook aangehaald bij V. Fris, Dagboek van Gent van 1447 tot 1470, dl. II, 1904, blz. 184).

De kinderbedevaarten uit 1458 kwamen waarschijnlijk niet uit het land van Luik zoals de nieuwsgierige Gentenaars meenden, maar van veel verder, nl. uit Württemberg-Zwaben. Kinderbedevaarten in 1458 uit die streek naar Mont Saint-Michel worden vermeld bij J.F.C. Hecker, Kinderfahrten, (Berlin, 1865) blz. 133-134 en 142. In het bijzonder Schwäbisch-Hall, een stad van 12.000 inwoners in Württemberg, schijnt daarvan het middelpunt geweest te zijn (W. German, Chronik von Schwäbisch-Hall, ed. 1900).

Op deze kinderbedevaarten kwamen vele kinders om. Het dagboek der Collatie schrijft dat maer luttel zach men weder van daer te Ghendt keeren!

Het is niet onmogelijk dat de kinderbedevaarten van 1458 ook door onze streken voorbijkwamen. Zijn daar sporen van te vinden in onze historische literatuur of in het archief?

A.B.

De heilige Ursula in Ursel

Ursula Beghin, geboren te Ursel was gehuwd met griffier Willaert van Diksmuide (Biekorf 1984, blz. 316). Toeval of niet dat de doopnaam overeenstemt met de dorpsnaam? Waren er in Ursel meerdere Ursula's? En komt die vorm van doopnaamgeving bvb. Marcus in Marke e.d.m. elders nog voor?

A.B.