Historische verkenningen in het Meetjesland
Jarenlang, van 1950 tot 1979, publiceerde Daniël Verstraete (Ursel, 1917), heemkundige en historicus van het Meetjesland, wekelijks in het ‘Vrij Maldegem’ een kort heemkundig of historisch artikel. Alles samen gaat het om een kleine 850 bijdragen, in een pittige en volkse stijl opgesteld, maar steeds verantwoord op basis van oorspronkelijk archiefmateriaal. Veel inwoners van het Meetjesland hebben zo het verleden van hun dorp en hun streek leren kennen. Een bijdrage in de weekbladpers wordt inderdaad door een breed publiek gelezen, maar is anderzijds na verloop van tijd moeilijk achterhaalbaar. Enkele vrienden van Daniël Verstraete namen de gelegenheid van zijn 65ste verjaardag dan ook te baat om opnieuw de aandacht te vestigen op het werk van deze bescheiden maar verdienstelijke historius van het Meetjesland.
Begin 1982 verscheen, weliswaar in beperkte oplage, het werk van Hugo NOTTEBOOM, Inventaris van de artikels van Daniël Verstraete, verschenen van 1950 tot 1979, [in het Vrij Maldegem], waarin 841 bijdragen zijn opgesomd, gegroepeerd per gemeente (dit wil zeggen de gemeenten van vóór de fusies). In elk geval een onontbeerlijke sleutel voor elke onderzoeker, heem-, volks- of geschiedkundige, in het Meetjesland, gelegen op de grens van Oost-, West- en Zeeuws-Vlaanderen. Eind 1982 verschenen dan de Historische verkenningen in het Meetjesland, waarin een 70-tal van deze bijdragen van Daniël VERSTRAETE zijn gebundeld. Inventaris en Historische Verkenningen zijn telkens uitgegeven door de ‘Heemkundige Werkgroep Daniël Verstraete’, p.a. W. Notteboom, Noordstraat 196, Maldegem.
Wie de Inventaris raadpleegt krijgt al een idee van de werkkracht van Verstraete. De Historische verkenningen geven de gelegenheid om nader kennis te maken met de figuur en het werk van de auteur. De samenstellers van de bundel, die ook voor de mooie illustraties hebben gezorgd, bieden immers niet alleen een bundel bijdragen aan, het boek is ook voorzien van een verhelderende levensbeschrijving én een bibliografie van de studies die door Verstraete in boekvorm en in de heemkundige en historische tijdschriften zijn gepubliceerd. Daaruit blijkt dat hij ook zijn medewerking heeft verleend aan Biekorf (1956 tot 1966, twaalf bijdragen). Verstraete zelf heeft ervoor gezorgd dat in de inhoudsopgave ook de bronnen zijn vermeld waarop de 70 geselecteerde bijdragen zijn gebaseerd. In sommige gevallen zijn die bronvermeldingen uitgegroeid tot uitvoerige kritische notities, waarin ook heel wat zelfkritiek is verwerkt.
De Historische verkenningen zelf bevatten dikwijls belangrijke historische gegevens: men leze b.v. het stuk over de geboorteplaats en de familie van bisschop Lambrecht (blz. 217-219), en over het hospitaal van Maldegem (blz. 105-110). In veel gevallen wordt de lezer in contact gebracht met nog bestaande pittoreske hoekjes en landschappen van het Meetjesland. Meestal krijgen we ook een beeld geschetst van het dagelijks leven van onze voorouders. De bijdragen zijn steeds geschreven in een smakelijke, volkse verteltrant. Bij een eerste kennismaking doet deze schrijfstijl nogal ongewoon aan. Men moet zich echter op tijd realiseren dat deze bijdragen oorspronkelijk bedoeld zijn voor een weinig pretentieus plattelandsweekblad. De lectuur van de Historische verkenningen van D. Verstraete zal op die manier zowel leerzaam als ontspannend zijn, zeker voor de ‘verstandige Vlamingen’ van Biekorf!
N.G.
Auteursrechtelijk beschermd