Het broederschap ofte gilde van Marie te Lissewege, 1594 e.v.
In de Acta Episcopalia 1596-1602 van Matthias Lambrecht (ABB, B5) bleef de kopie bewaard van het vervesschen ende van nieus maken (fol. 16v-17), op 3 juni 1597, van de Gilde van Marie.
Met name was deze gilde te Lisseweghe, daer onse Lieve Vrauwe Maria, de suyver maeght ende moeder Gods, van ouden tyden gheert... ende van goede Christenen versocht in pilgrimage, op verzoek van pastoor en parochianen in 1594, recht voor zyn doot, door R. Drieux, tweede bissohop van Brugge, gheapprobeert gheweest... ende beghift met schoone pardoenen ende gracien:
te weeten voor alle broeders ende susters, die souden vasten up onse vrauwe avonden, ende huer stellen in state van gracie, gaende sanderdachts ten helighen sacramente veertich daghen aflaets;
ende boven dien die, dan wesende in state van gracie, souden hooren het lof van onse vrauwe, voor elcke reyse twintich daghen aflaets.
Uit het register bleek in 1597 dat dit ten effecte niet teenemael ghecommen en is, ofte immers niet wel onderhouden. Op verzoek van de vice-pastoor, fr. pred. Lucas van Almersch (hij komt vanaf 15 sept. 96 als vice-pastoor voor in de Acta, fol. 2v), van hoofdmannen, kerkmeesters en notable inghesetenen van de parochie wil de bisschop dit gilde, tot vermeerderinghe van devotie, beschincken ende beghiften met 40 dagen aflaat:
die up onse vrauwen avondt sullen vasten, ende huer stellen in state van gracie, mits te biechte te gaene, ende thelighen sacramente, up deselve daghen van onse vrauwe;
item alle de ghene die dan wesende in state van gracie, sullen hooren het lof..., lesende vijf pater noster ende vyf ave maria, accordeeren wy twintich daghen aflaets;
item zo wie dit broederschap vervoorderen zal met aelmoesen, oft een ander verwercken (bewerken) om ingheschreven te worden, accordeeren wy ooc voor elcke reyse XX daghen aflaets.
Wie geen lid is en toch lof hoort en devotelicke bidden zal voor de vervoorderinghe vande helighe kercke, lesende vyf pater noster ende vyf ave maria, ionnen wy telcke reyse thien daghen aflaets.
Blijkbaar was Lissewege één van de dertig (uit de 130) parochies (ABB. B 252) buiten Brugge, waar kerk en eredienst nog functioneerde rond de eeuwwisseling.
A. Dewitte